“ह्याँ यार .... ढिलो भैसक्यो, जाउँ न भन्या, घर जाने हैन ?” च्याँखेले भन्यो । “हो हो ल जाउँ न त साह्रै अबेर भो घरमा फेरि कराउँछ” उता सुसेले भन्दै थियो । तर, म भने आफ्नै ध्याउन्नमा थिएँ । सबैलाई घर जान ढिला भैसकेको थियो, मलाई भने घरै जान नपरोस् झैं लाग्दैछ । सबैजना उठेर जान ठिक्क पर्दै थियो, च्याँखेले सोध्यो “ओई तँ घर नजाने ?” मैले भनें “यति छिटो के घर जानु ? घर गयो कि सँधै को त्यहि कचकच, कचकच सुन्नुपर्छ, एकछिनमा जान्छु, तिमारुलाई ढिला भए जा न त ।” मेरो अनुमति पछि सबैजना त्यहाँबाट हिँड्यो, म एक्लिएँ ।
एउटा क्यान्सर पाइप मगाएँ र सल्काएँ अनि बनाएँ धुवाँको शहर । कोर्न थालें, त्यसमा आफ्नो चित्र । अनि देखें, आफ्नै अनुहार । “छिः कस्तो नराम्रो”, आफ्नै अनुहार पनि गल्ली गल्ली भौतारिँदै हिड्ने भुस्याहा कुकुरको झैं लाग्यो । प्रतिविम्वित अनुहारलाई थुकें, पुछ्न थालें फेरि । मनमा धुँवाले डेरा जमाउँदै गयो, दिमागले नानाभाती कुराहरु टहल्दै गयो । अनि बिस्तारै आफ्नो कदमलाई ढोकातिर लगें र लागें आफ्नो बाबुको घर ...।
पुग्ने बित्तिक्कै कचकच शुरु भयो आमाको । चुपचाप, भिजेको बिरालो झैं लुसुक्क आफ्नो डेरामा गएँ । कोही कसैसँग बोलचाल भएन । खाना खान बोलायो, मनले मानेन । तरपनि खाना पस्किएपछि नखाउँ अर्को कचकच सुन्छुपर्छ भन्दै भान्छातिर लागें । पस्किएको खानालाई पाचन प्रक्रियामा हाल्न हात उठाउँदै थिएँ । “जहिले यसरी हुन्छ छोरा ? हेर् तँ सँगैको त्यो रामेश्वरको छोरा कहाँ पुगिसक्यो । कत्ति कमाई धमाई छ । अनि त्यो बच्चा बेलामा सँधै स्कुल जान तँलाई लिन आउने सुरजलाई हेर् । आज बाइक लिएर हिँडेको छ । तेरै उमेरका सबैजनाले कत्ति प्रगति गरिसक्यो । अनि तँ भने चैं सँधै यस्तो तालले हुन्छ ?” बुबाको कचकच शुरु भयो ।
यता आमा भन्दै थिइन् “खाने बेलामा त नकराउनु ।” “कराएको हो त ? मैले त सम्झाएको । अनि यि महाशयलाई अरु बेला घर भेट्नै गाह्रो छ, ऐले नभनेर कैले भन्ने ?” बुबाको रिस अझ बढ्दै गयो ।
एक गाँसमा मुखमा थियो त्यो पनि चपाउन मन लागेन । आमा मेरो पक्षमा बुबासँग कराउन थाल्नुभयो, बुबाको रिस सिमाना नाघ्दै थियो । “तिम्रै मायाले पुल्पुल्याएर राख, अनि गर्छ यसले प्रगति । को को कहाँ कहाँ पुगिसक्यो, कस्तो कस्तो प्रगति गरिसक्यो । पल्लाघरे कान्छासाउको छोरा विदेशमा छ । वर्षैपिच्छे लाखौं घर पठाउँछ । हाम्रो भने यस्तो गति छ । के गरि खाला यस्ले ?” बुबाको रिसले अनुहार पुरै डल्ले खोर्सानी खाए झैं भइसक्यो । यता आमा एकशब्द बढी बोल्यो भने बुबा झन् रिसाउनुहुन्छ भन्दै चुपचाप छेवैमा बसिरह्यो, भन्दै हुनुहुन्थ्यो “खाना खा ।”
खानलाई पनि मन चाहियो नि । मनै नभईकन खाएको खाना मुखमा पुगेपनि मेरा यि दाँतहरुले कसरी पो चपाउँलान् र ? मेरो मन, मस्तिष्कले अनुमति नदिएसम्म । उता बुबाको कचकचले कान पाकिसक्यो, यता आमाको मायाले मन पाकिसक्यो । आमाको अनुहार हेर्छु, आमाको मन राख्न खाउँ झैं लाग्छ । उता बुबाको प्रत्येक शब्दले मनभित्र वाँण हानिरहेको छ, लगातार लगातार । अनि मुखैमा भएको एक गाँस चपाउन पनि ढुंगा झैं साह्रो लाग्दैछ ।
“अनि के महाशय ? यसरी नै बित्छ जिन्दगी ? केही काम धन्दा गर्ने विचार छैन ?” प्रश्न गर्न शुरु गर्नुभयो बुबाले । “कि बिहे गर्छस्, बिहे गरेपछि त केही सुद्धी आउँलान् कि तेरो ? हैन भने कि विदेश जाने ? नभए सानो तिनो काम खोज् । यो पाराले तेरो जिन्दगी बन्दैन । सँधै तेई आवारा केटाहरुसँग घुम्दै तेरो पुरै जिन्दगी कट्छ ?” प्रश्नपछि प्रश्न गर्दै प्रश्नको बाढी नै आयो । बाढी थेग्न म सँग केही आधार पनि छैन । त्यहि बाढीमा डुबेर आफ्नो अस्तित्व मेट्न पनि चाहन्छ । के गरुँ ? कसो गरुँ ? को मनसायमा जुरुक्क उठें र लागें आफ्नो बाटो, बाढीको बाटोलाई अर्कैतिर छाडेर ।
“ऊ ऊ ऊ .... केई भन्दै हुँदैन अब गयो” रिसले रातोपिरो भएका बुबा, खाना छाडेर बर्बराउँदै आफ्नो कोठातिर लाग्यो । आमाको आँखाबाट भने पुरै नूनिलो पानीको वर्षात् हुन थाल्यो । पस्किएको खाना पनि नखाई हिँडेकोमा आमा पनि बर्बराउँदै रुन थालिन् । कसरी पो सम्झाउनु, के पो गरुँ ? कुन आधारमा आमाको आँशु पुछ्न जाउँ, कुनै आधार छैन । लाग्न थाल्यो, बाँच्नुको कुनै अस्तित्व छैन । आफ्नो शरीर आफैलाई बोझ लाग्न थाल्यो । मरेरै समस्याको समाधान खोज्ने युक्ति त आयो । फेरि सोचें, थुइक्क म नामर्द त होइन नि ।
रात छिप्पिँदै गयो । टहटह जूनको उज्यालो कोठाभित्र छर्लङ्गै थियो । झ्यालमा आएर बाहिरी दृश्य हेरें, पुरै अन्धकार थियो । मैले आफ्नो फोक्सो पनि त्यस्तै भयो होला भनि सोचें । मनमा अनेक कुराहरु खेल्यो । अब केही गर्नुपर्छ भन्ने मनसाय आयो । अनि फेरि त्यसमै निराशा पनि, गर्ने कसरी ? भन्ने प्रश्नले । बगलीमा भएको एउटा क्यान्सर पाइप निकालें । आफ्नो मनलाई शान्त बनाएँ । भोलिको दिनबाट मैले आफु बाँच्नुको कारण खोज्ने निधो गरें । कुनै सानो तिनो काम गर्ने र कामको खोजीमा हिँड्ने सोच लिएर त्यो मध्यरातमा आफ्नो शरीरका प्रत्येक अंगलाई आराम दिने प्रयत्न गरें । तर, पनि सोच घुमिरहेछ मस्तिष्कमा .... फनफनी फनफनी ।
बिहान सबेरै उठेर बजारतिर लागें । बच्चाहरु पत्रपत्रिका साइकलमा राखेर कुदेको देखें । भन्दै थियो, आजको ताजा खबर आजको ताजाखबर । ताजाखबरको व्यापार गर्दै आफ्नो जिविका गुजार्न बाध्य बालकहरु देखें । अलि पर गएँ, तरकारी बजारमा बिहानैदेखि तरकारीको मोलमोलाई गर्दै रहेछन् त्यस्तै, सातआठ वर्षका बालबालिकाहरु । अभिभावकहरु पनि थिए सँगै । कसैको डोकोभरि गोलभेडा थियो त कसैको डोकोभरी सागपात । बिहानै बिहानै यस्तो दृश्य मैले पहिलो पटक देखेको थिएँ । तरकारी बजारमै बसेर सबैको गुजारालाई नियाल्न थालें । कृषिप्रधान देश भएर हो कि जस्तो पनि लाग्यो, एक क्षण त । सबैजना विभिन्न किसिमका तरकारीको बिक्रि गर्दै आफ्नो जिविकोपार्जन गरिरहेका थिए । उनीहरुको आफ्नो बाँच्ने आधार कृषि रहेछ, यस्तै लाग्यो ।
रिक्सा चलाउनेहरु कसरी आफ्नो रिक्सा भरौं र सामान पुर्याएर पैसा लिउँ भैरहेको देखें । लोकल बसतिर नजर लगाएँ त्यस्तै, कसरी आफ्नो गाडी भरौं भन्ने समस्या पर्दै थियो, गाडीका स्टाफहरुलाई । पत्रपत्रिका बेच्नेहरु नयाँ नयाँ बहाना बनाउँदै पत्रिका बेच्न मस्त थिए । एकजना त मेरो अगाडी पनि आइपुग्यो, भन्दै थियो “ऋतिक रोशनसँग डिभोर्स गरेर सुजेन अर्काेसँग मस्त भनेर लेखेको छ, पढ्नुस् न दाई, एउटा लिइदिनुस् ।” “कत्ति हो ?” मैले सोधें । उसले भन्यो “पाँच रुपियाँ ।” एउटा पत्रिका लिएँ र पढ्न थालें । पाएँ, त्यो केटोले जति भनेको थियो, त्यति नै मात्र लेखेको रहेछ तर त्यही थोरै कुरालाई धेरै अक्षरहरुमा भने ढालेका रैछन् ।
बाटोमा आफ्नो गन्तव्य खोज्दै हिँडे । रसआवर शुरु भए जस्तो लाग्यो । बाटोमा मानिसका चाप देखेर आफुले टेक्नलाई ठाउँ पनि नपाएको महसुस हुन थाल्यो । यता हेर्छु सबका सब हतारमा छन्, उता हेर्छु सबका सब हतारमा छन् । बिहानी शत्रको कलेज छुट्ने, विद्यालय जाने समय, त्यति नै बेला । विद्यालय, कलेज पोशाकका युवायुवतीहरु आआफ्नै समूह बनाएर ख्यालठट्टा गर्दै हिँडिरहेछन् । अफिस जाने प्रत्येकलाई आफु छिटो अफिस पुग्न अरुको वास्तै नगरि कुदिरहेछन् । एकछिन टक्क अडिएँ र चारैतिर नजर लगाएँ । अनि सम्झें, यो संसारको सबैभन्दा फुर्सदिलो मान्छे म पो रहेछु ।
एकजना फुच्चे “दाई एक रुपियाँ” भन्दै आइपुग्यो । लुगा हेरें, कत्ति महिना पो भयो होला नधोएको, सायदै वर्षदिनै पो भयो कि ! नाकमा सिँगानको टाटो त्यस्तै देखिन्थ्यो, लुगा पनि ठाउँठाउँमा च्यातिएको । आफैलाई उकुसमुकुस भएर आयो । चानचुन हेरें, रहेनछ, पाँचको नोट दिएर पठाएँ । ‘यसरी पनि किन जिउँछन् मान्छे, केही काम गरेर खानू नि, यसरी चल्ने जिन्दगी पनि जिन्दगी हो र ?’ झैं लाग्न थाल्यो ।
एउटा पसलमा लागें । रामैं चिनजान थियो । सँगै बसेर चिया पिउँदै गफ्फिन थालें । सोध्यो “अनि के छ त विचार अब ?” मैले भनें “खोई दाई ! म त जिउने आधार खोज्दै हिँडेको ।” उसले सोध्न थाल्यो “पायौ त ?” “कहाँ पाउनु र खै ? सबैजना आआफ्नै तरिकाले जिएका छन्, के गरुँ के गरुँ चै भइराख्या छ” आफ्नो दुःखेसो पोख्दै भनें । “अब के भन्नू र तिम्लाई खै, व्यापार व्यवसाय गर भनूँ भने मेरो पनि उस्तै समस्या भइसक्यो, आज होला छैन भोलि होला छैन, बैंकबाट लिएको ऋणको ब्याज तिर्न पनि धौ धौ भइसक्यो” आफ्नो दुःखेसो उल्टो म माथि पोख्न थाल्यो । आआफ्नो दुःख एकअर्कालाई सुनाउँदै दिन त्यहीँ बित्यो । उसले सुनाएको एउटा कुराले बाँच्ने आधार खोज्न अझै गाह्रो बनायो “मान्छेहरु अरुले यति र उति प्रगति गर्यो भनेर देख्छन् तर तिन्लाई के थाहा र प्रगति गर्दा पनि कत्ति दुःख भोग्यो र प्रगति पछि पनि कत्ति दुःख खाँदैछ भनेर !”
मनलाई प्रश्नको वाणले हान्न थाल्यो । दिमाग चलमलाउन छाड्यो । कछुवा गतिमा घर फर्किएँ, बाटोमा केटाहरु गफ्फिँदै थिए “हैन ओ ... लागम् या विदेशतिर, यो नेपालमा बसेर त खै कैले प्रगति हुने भएन । बाहिर भए आनन्द छ दरो कमाई हुन्छ, यता आएर शानले बस्न पाउँछ ।” अर्काे केटा भने विदेश जान मन नभएर होला, भन्दै थियो “विदेश विदेश भनेर विदेश जाँदै रुखमा फलेको पैसा टपक्क टिपेर आउने हैन क्यार ! विदेश गएर राम्रो ठाउँमा बसी राम्रो कमाई गर्न भाग्य चाहिन्छ ।” उनीहरु वहस गर्दै थियो, विदेश जाने कि नजाने भनेर । एउटा विदेश जान जोड दिँदै थियो र अर्को नजाने पक्षमा, वादविवाद चर्किँदै गयो । “विदेश जाने र नजाने कुरामा किन वहस गर्छौं, मन भए जानू, मन नभएर नजानू तर भाग्यमा छ भन्दैमा डोकोमा दूध राखेर अड्दैन भनेर थाहा नै होला” बीचैमा आफ्नो नायकको भूमिका देखाउन टम्सिएँ म । “हामी बीचको कुरामा तँपाई को ? हामी जेसुकै गरुँ तँपाईलाई के ? जानूस् आफ्नो बाटो” एउटा खाउँला झैं गरेर भन्यो । त्यसपछि, यूवाहरुको रगत तातो हुन्छ भन्दै आफ्नो बाटो लाग्नू वेश लाग्यो ।
बाँच्ने आधार खोज्ने मेरो सोचले आज पुरै शहर डुलायो तर पाइँन । बाटोमा बच्चादेखि बृद्धबृद्धासम्मले आफ्नो जिविकोपार्जन गर्ने अनेकन उपाय देखाए, तर मैले रोज्न सकिँन । न त नराम्रो काम गर्ने सोच आयो न त राम्रो काम खोज्ने सोच । कहीँ कतै गएर पनि आफ्नो भविष्यको बाटो रोज्न सकिँन । पत्रपत्रिका बेच्न जाउँ, बुबाको इज्जतको ख्याल गरें । मागेर खाउँ, हातखुट्टा सबै सद्दे छन् । कुनै तल्लो वर्गको काम गर्न बुबाको इज्जतले नदिने, अनि माथिल्लो वर्गको काम गरौं, अनुभव माग्ने । आजसम्म कुनै काम नै गरेको छैन भने म कहाँबाट ल्याउँ अनुभव ? जन्मिने बित्तिकै त पक्कै आउँदैन । कुनै व्यापार व्यवसाय गरुँ, पूँजी कस्ले दिने ? कुनै पनि क्षेत्र आफ्नो लागि हो भन्ने सोचमै आएन । लाग्छ, एउटा दलदलमा फस्दैछु, आफ्नो शरीरलाई त्यहाँबाट निकाल्न नसक्ने भए झैं । अन्तिम सोच, विदेश जाने आयो तर फेरि त्यही केटाको शब्दले मनलाई घोच्यो, “विदेशमा पैसाको रुख छ र? टपक्क टिपेर आउन ?”
लाचार भएर आफ्ना थाकेका खुट्टाहरुलाई बुबाको घरतिर बढाउँदै थिएँ । घरअघि पुगें, ढोकामै ठेस लागेर लडें । “ऊ .... आफ्नै शरीरलाई ठेगानमा राख्न सक्दैन, के भविष्य बनाउँलान् यस्ले” भन्दै बुबा भित्रबाट कराउन थाल्नुभयो । आमाले मलाई उठाउन मेरो अघि आउनुभयो र भन्नुभयो “बुबाको कुराले मन नदुखाएस्, उठ् अब !” उठ्न खोजें तर सकिन । आफ्नै शरीरको शक्ति कम भएको भान भयो, आफ्नै शरीरलाई उठाउन हरप्रयास गरें, तर सफल भइँन । आमाका दुईहातले मलाई उठाउन खोज्यो, आमाको सहाराले म बिस्तारै उठ्दै थिएँ तर आफैले आफैलाई सम्हालिन सकिँन, लडें फेरि । आमाले “उठ् .. उठ् ....” भन्दै थियो । तर, मेरो शरीर चलमलाउन सकेन, म लडिरहें .... । आमाको स्पर्शले मेरा लाचार नजरहरु आमातिर फर्किए, आमा भन्दै हुुनुहुन्थ्यो, “उठ् अब कत्ति सुतेको ? बिहानको १० बजिसक्यो ।”
Wednesday, February 18, 2015
राजधानी यात्रा
बिहानीपखको सुर्यको स्पर्श मलाई सँधै मिठो लाग्छ । त्यही किरणसँग मैले कैयौं समय बिताएको छु, तर आज केही फरक महसुस भइरहेछ । किन किन आज घामको तापले त्यति न्यानोपन दिन सकिरहेको छैन । सबै सँधै एकैनासको कहाँ पो हुन्छ र ? यसैमा चित्त बुझाएँ र राजधानी जाने तयारीमा लागें ।
उही त हो, लोकल बस अनि अफिस टाइम् । मसँगै बसस्टपमा कुरिरहेथे, कोही बनेपा, कोही साँगा, कोही भक्तपुर त कोही राजधानी छिर्नको लागि । ऊ बेला बुढापाकाले भन्ने गरेको नेपाल, म पनि धेरै समयपछि जाँदै थिएँ । बसस्टपमा धेरै किसिमका मानिस देखें, लठ्ठी टेक्दै गरेका बुढापाका, जो भीड गाडी चढ्न नसकी खाली गाडीको पर्खाइमा थियो । स्कुल कलेज पढ्ने युवतीहरु गाडी रोक्ना साथ चढ्न आतुर भएर पखाईमा थियो भने युवाहरु गाडीको ढोकैमा भएपनि झुण्डेर यात्रा गर्न बाध्य थिए । आइमाइ, केटाकेटीहरु सके चढ्ने, नसके अको पर्खने । आएको गाडी छोड्नुपर्दाको पीडा उसैको अनुहारले बताउँथ्यो, कि उसलाई कति ढिलो भइसकेको छ । अनि ठेलम्ठेल गरेर भित्र जाँदा भने पीडा बिर्सेर उसको मुहारमा हाँसोले ठाम् ओगट्छ । यसरी म पनि ढोकामै झुण्डिन विवश भएँ ।
हात फतक्क गल्यो । पैसा उठाउने सहचालक त परिन नि झुण्डेरै यात्रा गर्नलाई त । ढोकाबाट आवाज आयो, “अलि भित्र जानुस् न, एक पाइला ।”
एकातिरबाट सुनियो, “यो भिन्दा भित्र काँ जानु ? ठाउँ छैन ।”
फेरि ढोके आवाज, “उ त्याँ छ नि (नभएको ठाउँ देखाउँदै) एकपाइला सर्नु न, ढोकामा धेरै भयो ।”
कुन्नि कताबाट आवाज आयो, “भाई पछाडी ढोका राख्नु, अगाडिबाट चढ्दै पछाडीबाट झर्दै गर्छन् ।”
बस रोकियो । ढोकामा भएकालाई नि ठेल्दै अर्काे एकजना कोच्न थाले, भन्दै थिएँ, “दाई अलि भित्र जानुस् न । दिदी अलि उता सर्नुस् न ।”
यो अवस्थाले लाग्यो, यी सवारीका कर्मचारी कस्ता ? यात्रुजति सबै गुन्द्रुक हुन् र ? अचार बनाउन कोच्या ? नभा ठाउँमा कसरी सर्नु ? ठाउँ नहुँदा नहुँदै पनि एकजना चढाउन गाडी रोकि भित्र जानु भन्ने कस्ता ? यावत् प्रश्नले मेरो मनमा बिझिरह्यो ।
बल्ल तल्ल ढोकाभन्दा केही पर पुगें । कुन चाहिँको हिलले कुल्चियो र भनें, “दिदी तपाइको हिलले कुल्च्यो ।”
माफ मागेर खुट्टा सार्नु त कता हो कता, “नीजि कार हो र नकुल्चिन ?” भनेर उल्टै आँखा तर्दै अलिक पर छिचोल्यो ।
बनेपा आइपुग्दा नपुग्दै ढोके आवाज फेरि आयो, “काठमाडौं जाने मात्र बसौं है, झर्नेले हातहातमा पैसा बोकेर आम् ।”
लाग्छ आफु चढेको बसलाई जति हतार अरु कसैलाई पनि छैन । करीब आधाजति यात्रु बनेपामै ओर्लिए । सिट खाली भयो । महिला र अपांग सुरक्षित सिटमा आफू के बस्नु भनि पछाडी गएँ । तर वास्तविकता खाली सिट कसले पो छाड्थ्यो र ? आफूलाई अन्तिम क्याबिन सिट मनपर्ने भएर पो पछाडी गएको त ।
आफूभन्दा अगाडि एकजोडी आएर बस्यो । मुहारमा चमक थियो, लाग्योः भर्खरको नयाँ जोडी रैछ । बस अलिक पर गुड्यो, अनि रोकियो । एकजना झ्याप मुडमा बोल्दै आयो,
“विश्वास नगर, एकअर्काको विश्वास नगर (केटीतिर इंगित गर्दै भन्यो) धोका दिन्छे यसले, धोकेवाज हो केटीहरु, बेलैमा होस् गर धोका पाउँलास् ।”
दुवैको अनुहार रातोपिरो भयो । झ्याप मान्छे गाडीबाट ओर्लियो । ती जोडी हेराहेर भए । केटाले सोध्यो, “को हो चिन्छौ ?”
केटीले भनिन् “अहँ चिन्दिन ।”
आखिर को रैछ त्यो मान्छे, गाडीमा कसैले पनि चिनेन । तर, अगाडीबाट आवाज आयो, “कुन केटीले धोका दिएर यो हाल भाको होला यसको, त्यही भएर जोडी देख्नै नहुने भएर होला ।”
आ... जे होस् भन्दै बगलीबाट हेडसेट झिकें र सुन्दै बाहिरको दृश्यमा आँखा भिजाउन थालें ।
पैसा उठाउँदै आयो, सहचालक । सहचालक त भन्न नमिल्ने हो, तर पनि यहाँ सहचालक बाहेक अन्य शब्द प्रयोग गरेमा फेरि मानहानी हुन सक्ला ।
“कहाँसम्म हो ?”
“सुर्यविनायक” जोडीमध्येको केटाले बोल्यो “कति हो ? कार्ड छ ।”
“१२ रुपिँया एकजनाको”
५० को नोट झिकेर दियो । सहचालक २० र ५ को नोट फिर्ता दिँदै “चानचुन छैन ल” भन्दै मतिर बढ्यो ।
“कहाँसम्म ?”
“रत्नपार्क, कार्ड छ, कति हो ?” एकैपटकमा सोधें ।
“२७”
यताउता सबै हेरें चानचुन रैनछ मसँग, २० र ५ को नोट दिएर भनें “चानचुन रैनछ २५ ले हुन्न ?”
“हुन्न दाई, चानचुन होला हेर्नुस् ।”
पर्सदेखाउँदै भनें, “पाँचसय र हजारको मात्र छ । २५ ले भैहाल्छ नि ।”
“कहाँ हुनु ? हुन्न । बरु ५ सय दिनुस् म साटिदिन्छु ।”
उसले ५ सयकै नोट साट्यो ।
दिनुपर्दा १ रुपिँयालाई चानचुन सम्झेर छैन भन्नेले २ रुपिँयाको लागि मेरो ५ सयको नोट साट्यो । यस्तो छ व्यवहार, बसस्टाफहरुको । धन भनेपछि महादेवको तीन नेत्र खुदल्छ भन्ने कुरा यहाँ साबित भएँ झैं लाग्यो ।
सम्झिएँ, ऊ बेलाको बाजेको कुरा । २ रुपिँया बोकेर नेपाल गएको । खाना र खाजामा ५० पैसा सकियो रे अनि एकरात उतै बिताउन १ रुपिँयामा कोठा पाएको रे । भोलिपल्ट फर्किँदा साँगामा पुगेर २० पैसाको टन्न पेटभरि दहीचिउरा खाएका रे । फर्किँदा ३० पैसा बगलीमै फर्कियो रे । यस्तो छ परिवर्तन.... आफ्नै बाजे र नातिको समयमा, गर्ने के ?
शहिदगेट मै झरें । न्युरोड हुँदै बसन्तपुर दरबार लागें । बाटोमा हर्नको आवाजले कान पाक्यो, धुँवाले नाक खिरायो, अनि बाटोमा आम्माम्मा के सारो छोटो लुगा हो, सेता सेता साप्रा टलक्क टलक्क टल्किन थाल्यो । शहरीकरणले बाटोमा हिँड्न गाह्रो भएको अवस्थामा यी आँखामा छारो हाले । तरुनीलाई म सँधै आँखाको छारो भन्ने गर्छु, किनकी आँखामा बिझाइहाल्छन्, के गर्नु ?
पश्चिमी मुलको फेशनको बढ्दो विकासले गर्दा होला, बाटो हिँड्दापनि केटीहरुतिर आँखा लान गाह्रो भो । कोही सेता साप्रा तेस्र्याउँदै त कोही वक्षस्थलको उँभो भाग देखाउँदै । आम्माम्मा चस्मा कस्तो हो ? आँखा भन्दा त कति ठूला कति, नापेर साध्यै छैन । त्यो त भयो भयो, एउटी पहेंलो पोशाकमा स्कुटी पिँपपिँप पार्दै आउँदै थिइन्, अगाडी परेको थें म । स्कुटीमा कति छोटा लुगा लगाका ए, हावाले फर्लक्क पार्यो भने सत्यानाश । के भका आजकालका तरुनी ??
बसन्तपुर, असन हुँदै भोटाहिटीबाट रत्नपार्क फर्किएँ । सबैठाउँको काम सकेर आउँदा करीब ५ बजेको थियो । आकाशे पुलमा थिएँ, हेरें एकछिन काठमाडौं शहर । बाटोमा चिल्ला चिल्ला गाडी गुडिरहेथे तर त्यही गाडी गुड्ने बाटोमाथि रहेको पुलमा असहाय, अशक्तहरु १÷२ का सिक्का र ५ का नोटसँग रमाइरहेका थिएँ । बाटोमा हेरें सबका सब हतारिरहेछन्, रोडमा हेरे उस्तै गतिमा सवारीसाधन ।
मौनतासँगै रत्नपार्क आइपुगें । प्यास लाग्यो र पानी किनें, मिनरल वाटर बोटलको रु.२० । पानी समेत किनेर खानुपर्ने अनि मल निकाल्न पनि पैसै तिर्नुपर्ने, ए काठमाडौं । पानी एक घुट्को पिएँ, थोरै प्यास मेटे झैं भयो, दोस्रो घुट्को लगाको .... सबै बाहिरै निस्कियो, के साह्रो तीतो पानी हो । तीतपाते नै मिसाए झैं, बोटलै फ्याँकिदिएँ ।
रत्नपार्कमा एकजना भन्दै थियो “बनेपा पनौती एक्सप्रेस बीचमा ओर्लने नचढ्नु ।”
चढ्न लाको थिएँ सोधिहाल्यो, “कहाँ ?”
“बनेपा” मैले भनें ।
बाटो छाडिदियो ।
बिस्तारै घामको मधुरो किरणसँगै दिनभरिको पसिनाको गन्धलाई साथमा लिएर राजधानीलाई बाईबाई गर्दैथिएँ । कोटेश्वरबाट गाडी भीड भयो । उभिएकी तर अलिक बिरामी जस्ती देखिने केटी आएर सिधै मलाई आग्रह गरिन्, “दाई मलाई अलिक गाह्रो भयो, झ्यालपट्टी छाडिदिनुहुन्छ ?”
“बिरामी जस्तो देखिन्छौं नि ! के भयो ?” मैले भनें ।
“अँ अलि अलि ।”
मैले सिट छाडिदिएँ ।
सिटमा बसेपछि पर्सबाट मोबाइल झिकेर चलाउन थालिन् । ओर्लने ठाउँसम्म उनलाई लिनको लागि कसैलाई बोलाउन फोन गरेकी होलिन् । बिरामी छिन् उनी, त्यसैले भन्ठानेको के खाएर हुन्थ्यो, फोनमा त मज्जाले हाँसी हाँसी बात मार्न थालि भन्दै थिई, “मैले सिट पाएँ ।”
समाप्त
उही त हो, लोकल बस अनि अफिस टाइम् । मसँगै बसस्टपमा कुरिरहेथे, कोही बनेपा, कोही साँगा, कोही भक्तपुर त कोही राजधानी छिर्नको लागि । ऊ बेला बुढापाकाले भन्ने गरेको नेपाल, म पनि धेरै समयपछि जाँदै थिएँ । बसस्टपमा धेरै किसिमका मानिस देखें, लठ्ठी टेक्दै गरेका बुढापाका, जो भीड गाडी चढ्न नसकी खाली गाडीको पर्खाइमा थियो । स्कुल कलेज पढ्ने युवतीहरु गाडी रोक्ना साथ चढ्न आतुर भएर पखाईमा थियो भने युवाहरु गाडीको ढोकैमा भएपनि झुण्डेर यात्रा गर्न बाध्य थिए । आइमाइ, केटाकेटीहरु सके चढ्ने, नसके अको पर्खने । आएको गाडी छोड्नुपर्दाको पीडा उसैको अनुहारले बताउँथ्यो, कि उसलाई कति ढिलो भइसकेको छ । अनि ठेलम्ठेल गरेर भित्र जाँदा भने पीडा बिर्सेर उसको मुहारमा हाँसोले ठाम् ओगट्छ । यसरी म पनि ढोकामै झुण्डिन विवश भएँ ।
हात फतक्क गल्यो । पैसा उठाउने सहचालक त परिन नि झुण्डेरै यात्रा गर्नलाई त । ढोकाबाट आवाज आयो, “अलि भित्र जानुस् न, एक पाइला ।”
एकातिरबाट सुनियो, “यो भिन्दा भित्र काँ जानु ? ठाउँ छैन ।”
फेरि ढोके आवाज, “उ त्याँ छ नि (नभएको ठाउँ देखाउँदै) एकपाइला सर्नु न, ढोकामा धेरै भयो ।”
कुन्नि कताबाट आवाज आयो, “भाई पछाडी ढोका राख्नु, अगाडिबाट चढ्दै पछाडीबाट झर्दै गर्छन् ।”
बस रोकियो । ढोकामा भएकालाई नि ठेल्दै अर्काे एकजना कोच्न थाले, भन्दै थिएँ, “दाई अलि भित्र जानुस् न । दिदी अलि उता सर्नुस् न ।”
यो अवस्थाले लाग्यो, यी सवारीका कर्मचारी कस्ता ? यात्रुजति सबै गुन्द्रुक हुन् र ? अचार बनाउन कोच्या ? नभा ठाउँमा कसरी सर्नु ? ठाउँ नहुँदा नहुँदै पनि एकजना चढाउन गाडी रोकि भित्र जानु भन्ने कस्ता ? यावत् प्रश्नले मेरो मनमा बिझिरह्यो ।
बल्ल तल्ल ढोकाभन्दा केही पर पुगें । कुन चाहिँको हिलले कुल्चियो र भनें, “दिदी तपाइको हिलले कुल्च्यो ।”
माफ मागेर खुट्टा सार्नु त कता हो कता, “नीजि कार हो र नकुल्चिन ?” भनेर उल्टै आँखा तर्दै अलिक पर छिचोल्यो ।
बनेपा आइपुग्दा नपुग्दै ढोके आवाज फेरि आयो, “काठमाडौं जाने मात्र बसौं है, झर्नेले हातहातमा पैसा बोकेर आम् ।”
लाग्छ आफु चढेको बसलाई जति हतार अरु कसैलाई पनि छैन । करीब आधाजति यात्रु बनेपामै ओर्लिए । सिट खाली भयो । महिला र अपांग सुरक्षित सिटमा आफू के बस्नु भनि पछाडी गएँ । तर वास्तविकता खाली सिट कसले पो छाड्थ्यो र ? आफूलाई अन्तिम क्याबिन सिट मनपर्ने भएर पो पछाडी गएको त ।
आफूभन्दा अगाडि एकजोडी आएर बस्यो । मुहारमा चमक थियो, लाग्योः भर्खरको नयाँ जोडी रैछ । बस अलिक पर गुड्यो, अनि रोकियो । एकजना झ्याप मुडमा बोल्दै आयो,
“विश्वास नगर, एकअर्काको विश्वास नगर (केटीतिर इंगित गर्दै भन्यो) धोका दिन्छे यसले, धोकेवाज हो केटीहरु, बेलैमा होस् गर धोका पाउँलास् ।”
दुवैको अनुहार रातोपिरो भयो । झ्याप मान्छे गाडीबाट ओर्लियो । ती जोडी हेराहेर भए । केटाले सोध्यो, “को हो चिन्छौ ?”
केटीले भनिन् “अहँ चिन्दिन ।”
आखिर को रैछ त्यो मान्छे, गाडीमा कसैले पनि चिनेन । तर, अगाडीबाट आवाज आयो, “कुन केटीले धोका दिएर यो हाल भाको होला यसको, त्यही भएर जोडी देख्नै नहुने भएर होला ।”
आ... जे होस् भन्दै बगलीबाट हेडसेट झिकें र सुन्दै बाहिरको दृश्यमा आँखा भिजाउन थालें ।
पैसा उठाउँदै आयो, सहचालक । सहचालक त भन्न नमिल्ने हो, तर पनि यहाँ सहचालक बाहेक अन्य शब्द प्रयोग गरेमा फेरि मानहानी हुन सक्ला ।
“कहाँसम्म हो ?”
“सुर्यविनायक” जोडीमध्येको केटाले बोल्यो “कति हो ? कार्ड छ ।”
“१२ रुपिँया एकजनाको”
५० को नोट झिकेर दियो । सहचालक २० र ५ को नोट फिर्ता दिँदै “चानचुन छैन ल” भन्दै मतिर बढ्यो ।
“कहाँसम्म ?”
“रत्नपार्क, कार्ड छ, कति हो ?” एकैपटकमा सोधें ।
“२७”
यताउता सबै हेरें चानचुन रैनछ मसँग, २० र ५ को नोट दिएर भनें “चानचुन रैनछ २५ ले हुन्न ?”
“हुन्न दाई, चानचुन होला हेर्नुस् ।”
पर्सदेखाउँदै भनें, “पाँचसय र हजारको मात्र छ । २५ ले भैहाल्छ नि ।”
“कहाँ हुनु ? हुन्न । बरु ५ सय दिनुस् म साटिदिन्छु ।”
उसले ५ सयकै नोट साट्यो ।
दिनुपर्दा १ रुपिँयालाई चानचुन सम्झेर छैन भन्नेले २ रुपिँयाको लागि मेरो ५ सयको नोट साट्यो । यस्तो छ व्यवहार, बसस्टाफहरुको । धन भनेपछि महादेवको तीन नेत्र खुदल्छ भन्ने कुरा यहाँ साबित भएँ झैं लाग्यो ।
सम्झिएँ, ऊ बेलाको बाजेको कुरा । २ रुपिँया बोकेर नेपाल गएको । खाना र खाजामा ५० पैसा सकियो रे अनि एकरात उतै बिताउन १ रुपिँयामा कोठा पाएको रे । भोलिपल्ट फर्किँदा साँगामा पुगेर २० पैसाको टन्न पेटभरि दहीचिउरा खाएका रे । फर्किँदा ३० पैसा बगलीमै फर्कियो रे । यस्तो छ परिवर्तन.... आफ्नै बाजे र नातिको समयमा, गर्ने के ?
शहिदगेट मै झरें । न्युरोड हुँदै बसन्तपुर दरबार लागें । बाटोमा हर्नको आवाजले कान पाक्यो, धुँवाले नाक खिरायो, अनि बाटोमा आम्माम्मा के सारो छोटो लुगा हो, सेता सेता साप्रा टलक्क टलक्क टल्किन थाल्यो । शहरीकरणले बाटोमा हिँड्न गाह्रो भएको अवस्थामा यी आँखामा छारो हाले । तरुनीलाई म सँधै आँखाको छारो भन्ने गर्छु, किनकी आँखामा बिझाइहाल्छन्, के गर्नु ?
पश्चिमी मुलको फेशनको बढ्दो विकासले गर्दा होला, बाटो हिँड्दापनि केटीहरुतिर आँखा लान गाह्रो भो । कोही सेता साप्रा तेस्र्याउँदै त कोही वक्षस्थलको उँभो भाग देखाउँदै । आम्माम्मा चस्मा कस्तो हो ? आँखा भन्दा त कति ठूला कति, नापेर साध्यै छैन । त्यो त भयो भयो, एउटी पहेंलो पोशाकमा स्कुटी पिँपपिँप पार्दै आउँदै थिइन्, अगाडी परेको थें म । स्कुटीमा कति छोटा लुगा लगाका ए, हावाले फर्लक्क पार्यो भने सत्यानाश । के भका आजकालका तरुनी ??
बसन्तपुर, असन हुँदै भोटाहिटीबाट रत्नपार्क फर्किएँ । सबैठाउँको काम सकेर आउँदा करीब ५ बजेको थियो । आकाशे पुलमा थिएँ, हेरें एकछिन काठमाडौं शहर । बाटोमा चिल्ला चिल्ला गाडी गुडिरहेथे तर त्यही गाडी गुड्ने बाटोमाथि रहेको पुलमा असहाय, अशक्तहरु १÷२ का सिक्का र ५ का नोटसँग रमाइरहेका थिएँ । बाटोमा हेरें सबका सब हतारिरहेछन्, रोडमा हेरे उस्तै गतिमा सवारीसाधन ।
मौनतासँगै रत्नपार्क आइपुगें । प्यास लाग्यो र पानी किनें, मिनरल वाटर बोटलको रु.२० । पानी समेत किनेर खानुपर्ने अनि मल निकाल्न पनि पैसै तिर्नुपर्ने, ए काठमाडौं । पानी एक घुट्को पिएँ, थोरै प्यास मेटे झैं भयो, दोस्रो घुट्को लगाको .... सबै बाहिरै निस्कियो, के साह्रो तीतो पानी हो । तीतपाते नै मिसाए झैं, बोटलै फ्याँकिदिएँ ।
रत्नपार्कमा एकजना भन्दै थियो “बनेपा पनौती एक्सप्रेस बीचमा ओर्लने नचढ्नु ।”
चढ्न लाको थिएँ सोधिहाल्यो, “कहाँ ?”
“बनेपा” मैले भनें ।
बाटो छाडिदियो ।
बिस्तारै घामको मधुरो किरणसँगै दिनभरिको पसिनाको गन्धलाई साथमा लिएर राजधानीलाई बाईबाई गर्दैथिएँ । कोटेश्वरबाट गाडी भीड भयो । उभिएकी तर अलिक बिरामी जस्ती देखिने केटी आएर सिधै मलाई आग्रह गरिन्, “दाई मलाई अलिक गाह्रो भयो, झ्यालपट्टी छाडिदिनुहुन्छ ?”
“बिरामी जस्तो देखिन्छौं नि ! के भयो ?” मैले भनें ।
“अँ अलि अलि ।”
मैले सिट छाडिदिएँ ।
सिटमा बसेपछि पर्सबाट मोबाइल झिकेर चलाउन थालिन् । ओर्लने ठाउँसम्म उनलाई लिनको लागि कसैलाई बोलाउन फोन गरेकी होलिन् । बिरामी छिन् उनी, त्यसैले भन्ठानेको के खाएर हुन्थ्यो, फोनमा त मज्जाले हाँसी हाँसी बात मार्न थालि भन्दै थिई, “मैले सिट पाएँ ।”
समाप्त
गुणस्तरीय शिक्षाका लागि एकसाथ अघि बढौं
शिक्षा शब्द ‘क्षा’ धातुमा ‘अ’ प्रत्यय मिलेर बनेको हो । शिक्षाको अर्थ हुन्छ, सिकाउनु । सामान्य रुपमा नै शिक्षा भन्नाले सिक्नु, सिकाउनु, ज्ञान आर्जन गर्नु, अध्ययन गर्नु भन्ने बुझिन्छ । शिक्षा जुनसुकै तरिकाले पाउन सकिन्छ । बाल्यकालमा आमाको काखबाट शुरु भएको शिक्षा आर्जन समाज, घरपरिवार, साथीभाइ, विद्यालयबाट समेत पाउन सकिन्छ ।
कुनै पनि विषयको ज्ञान आर्जन गर्नु मात्र नभई व्यवहार, सीप सिकाउनु पनि शिक्षा हो । मानिसको चेतनालाई अभिबृद्धि गर्ने माध्यम नै शिक्षा हो । मानिसलाई समाजमा चिनाउने, सबैकुरामा परिपक्व बनाउँदै लैजानेसँगै दक्ष जनशक्तिको रुपमा तयार पार्ने शिक्षा नै हो । शिक्षा विद्यालयमा अध्ययन गरेर, घरपरिवारमा छलफल गरेर पाउन सकिन्छ भने समाजमा स्थापित हुन गरिने संघर्षबाट समेत शिक्षा आर्जन गर्न सकिन्छ ।
विश्वका सम्पन्न मुलुकहरुलाई हेर्ने हो भने सबैभन्दा ठूलो बजेट शिक्षालाई छुट्याएको देखिन्छ । यसैकारणले पनि होला ती मुलुकहरु विकसित भएका । शिक्षाबिना मानिसको चेतनास्तर कम हुन्छ । मानिसको उत्पादनशीलमा कमी हुन्छ । त्यसैले शिक्षामा लगानी गरेर उल्लेख्य प्रगति गरेका मुलुकहरु अहिले विश्वसामु सम्पन्न देशको रुपमा परिचित छन् ।
शिक्षा सबैका लागि अनिवार्य छ । अहिलेको शिक्षा, परीक्षामुखी मात्र नभई दक्ष जनशक्तिको उत्पादन गर्नेमा केन्द्रीत हुनुपर्ने आजको आवश्यकता हो । आजको शिक्षा त्यस्तो हुनुपर्छ, जसले राष्ट्रिय स्तरमा मात्र नभई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा प्रतिस्पर्धा गर्नसक्ने खालको हुनुपर्छ । आजको शिक्षा भनेको समाजमा रुपान्तरण ल्याउन सक्ने किसिमको हुनुपर्छ । आजको शिक्षा राष्ट्रप्रति जिम्मेवारी, समाजप्रति उत्तरदायी हुनुपर्छ ।
नेपालको अन्तरिम संविधान २०६३ मा पनि शिक्षालाई मौलिक हकका रुपमा स्पष्ट पारेको छ । अन्तरिम संविधानमा प्रत्येक नागरिकलाई राज्यबाट निःशुल्क माध्यमिक तहसम्मको शिक्षा पाउने हक भएको उल्लेख गरिएको छ । यसैले पनि प्रत्येकले शिक्षा पाउनु नैसर्गिक अधिकार हो । देशको मुहार फेर्न सक्ने एकमात्र हतियार भनेको शिक्षा हो । देशलाई सम्पन्नताको स्थितिमा लान महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने नै शिक्षा भएकोले राजनीतिक हस्तक्षेपको अन्त्य हुनुपर्छ । कुनै पनि आमहड्तालले विद्यालयलाई क्षति पुग्नु हुँदैन । कुनै पनि विद्यालय, शिक्षकशिक्षिका, शिक्षासेवी लगायत सरोकारवालाहरु कुनैपनि पार्टीको पक्षमा हुनुहुँदैन । विद्यालयका विद्यार्थीलाई सडकमा उतार्ने, आन्तरिक कलहमा विद्यालयमा तालाबन्दी गर्ने, राजनैतिक भागवण्डाका कारण विद्यालय बन्द हुने, विद्यालयका शिक्षकहरुलाई पार्टीको सदस्यता दिलाउने लगायतका कार्यहरु बन्द हुनुपर्ने देखिन्छ ।
वि.सं. २०२८–२०३२ को राष्ट्रिय शिक्षा पद्दतीमा शैक्षिक विकासका लागि नीजिकरणमार्फत शिक्षालाई खुल्ला पनि गरियो । वि.सं. २०४६ को राजनैतिक परिवर्तनसँगै शिक्षा विकासको लागि नीजि विद्यालयहरु खोल्न शुरु भयो । सामुदायिक शिक्षण संस्थाको तुलनामा नीजि शिक्षण संस्थाहरुले शिक्षामा पु¥याएको योगदान प्रशंसनिय छ । नेपालको अहिले स्थितिमा नीजि शिक्षण संस्थाहरुले राष्ट्रियदेखि अन्तर्राष्ट्रिय स्तरसम्मको लागि दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने कार्यमा अहम् भूमिका निर्वाह गरिरहेका छन् । नीजि विद्यालयहरुमा लाखौं, करोडौंको लगानी रहेको हुन्छ । जसको कारणले उचित व्यवस्थापन, समयसापेक्ष अध्ययनअध्यापन, उचित शैक्षिक वातावरण, दलगत राजनीतिकरणको अभाव रहेका हुन्छन् । यसको अलावा अन्तर्राष्ट्रिय भाषा अंग्रेजीको उचित सिकाइको साथसाथै अनुशासित बन्न सिकाइरहेका हुन्छन् । नीजि विद्यालयमा नियमितता हुने गरेको छ भने नयाँ नयाँ प्रविधिहरु आएसँगै प्रयोग समेत गरेको पाइन्छ । नीजि विद्यालयले विद्यार्थीलाई मात्र हैन शिक्षकशिक्षिकालाई समेत अनुशासित बनाएका हुन्छन् । विद्यार्थीको चेतनास्तर बृद्धि गर्न मात्र नभई अतिरिक्त क्रियाकलापहरु समेत उचित व्यवस्थापनका साथ संचालन गरिरहेका छन् ।
यहाँ नीजि विद्यालय नै राम्रा भन्न खोजिएको भने पक्कै होइन । सामुदायिक तथा सरकारी विद्यालयका तुलनामा नीजि विद्यालय केही कदम अगाडी भने पक्कै रहेको छ । तर, कहिँकतै भने सामुदायिक विद्यालयपनि नमुनाका रुपमा देखा परेका छन् । पछिल्लो समयमा सामुदायिक विद्यालयहरुपनि नीजि विद्यालयसँग प्रतिस्पर्धामा उत्रन थालिसकेका छन् । अहिलेको अवस्थामा नतिजालाई नै गुणस्तर मान्ने गरेको पाइन्छ । परीक्षामा उत्कृष्ट नतिजा ल्याउने, उत्कृष्ट अंक ल्याउने, प्रथम श्रेणी ल्याउने, विशिष्ठ श्रेणी ल्याउनेलाई गुणस्तरको हिसाबले हेर्ने गरिएको छ, तर शिक्षाको गुणस्तर त्यसरी मापन गर्नु कत्तिको उचित हो ? विद्यालयको गुणस्तरको मापन नै गर्ने हो भने पाठ्यक्रम, भौतिक पक्ष, शिक्षा प्रणाली, पाठ्यपुस्तक, शिक्षकशिक्षिका, शैक्षिक सामग्री आदिको मुल्यांकन गर्नु जरुरी छ ।
नेपालको सन्दर्भमा शिक्षा गुणस्तर कमि हुनुमा धेरै समस्या रहिआएका छन् । विद्यालयमा उचित शैक्षिक वातावरण नहुनु, शिक्षण तालिम कम हुनु, प्रभावकारी निरीक्षण नहुनु, वित्तीय अभाव, प्रशासनिक जटिलता, शिक्षकशिक्षिकाहरु व्यावसायिक विशेषताले पूर्ण हुन नसक्नु, पाठ्यपुस्तक समयमा उपलब्ध नहुनु लगायतका समस्याहरु रहेको विभिन्न अनुसन्धानले बताउँछ । शिक्षा क्षेत्रमा विकासको फड्को मार्ने हो भने राज्यले शिक्षा क्षेत्रलाई छुट्याएको बजेट प्रतिशतमा बृद्धि गर्न आवश्यक देखिन्छ ।
गतवर्षको प्रवेशिका परीक्षाको नतिजा हेर्ने हो भने पनि नीजिको तुलनामा सामुदायिक तथा सरकारी विद्यालयको नतिजा पछाडी रहेको देखिन्छ । सरकारी विद्यालयमा धेरैको संख्यामा विद्यार्थीहरु परीक्षामा असफल हुनुको कारण आखिर के हो त ? यसको बारेमा खोजीनीति नै गर्ने हो भने विभिन्न समस्याहरुको पहिचान गर्न सकिन्छ । बन्द हड्तालले पूर्ण रुपमा विद्यालय संचालन हुन नसक्नु, दरबन्दी अनुसार शिक्षक नपुग्नु, कतै खेताला शिक्षक त कतै राजनैतिक हस्तक्षेपले विद्यालयलाई असर पारिरहेको देखिन्छ । पाठ्यपुस्तक समयमा नपुग्नु जस्ता कारणले पनि नतिजामा असर पारिरहेको छ ।
सरकारले शिक्षा नीतिमा विभिन्न अभियानहरु नै चलाएको छ । जस्तो कि, सबैका लागि शिक्षा, अनिवार्य शिक्षा, महिला शिक्षा, एक बालक एक ल्यापटप, अनाथ बालबालिकाका लागि विशेष शिक्षा लगायतको अभियान संचालन गर्दै आएको छ । नेपालको साक्षरता दरलाई हेर्ने हो भने वि.सं. २००७ सालमा २ प्रतिशत साक्षर रहेको थियो । शिक्षामा नीजिकरण लागू भएपछि वि.सं. २०६८ सालमा आएर ६५ प्रतिशत साक्षर छन्, नेपालमा ।
हालसालैमात्र काभ्रे जिल्लामा साक्षरता अभियान संचालन भैरहेको छ । जिल्लाबाटै निरक्षर उन्मुलन गर्ने कार्यमा जिल्ला शिक्षा कार्यालय लगायत सरोकारवालाहरु लागिपरेका छन् । चालु आ.व. ०७०÷०७१ भित्र काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लालाई निरक्षर उन्मुलन गर्ने लक्ष्य लिइएको छ । उक्त अभियान असम्भव त पक्कै छैन तर पहिले पहिलेको अभियान झैं यस अभियानमा पनि सरकार चुक्ने हो भने फेरि पनि प्रश्नचिन्हहरु खडा हुनसक्छन् ।
यसैले, शिक्षालाई गुणस्तर बनाउने र निरक्षरतालाई उन्मुलन गर्न चालिएका कदमहरुलाई सफल बनाउन र योजनालाई कार्यान्वयन गर्न सबै पक्ष हातमा हात मिलाएर अघि बढ्नुपर्छ । हैन भने फेरि पनि शिक्षा एउटा बहसको विषय मात्र हुनसक्छ, कोही कसैको कमाउने थलो बन्न सक्छ..... अनि फेरि प्रश्न चिन्ह खडा हुनसक्छ, “शिक्षा के र कस्का लागि ?”
कुनै पनि विषयको ज्ञान आर्जन गर्नु मात्र नभई व्यवहार, सीप सिकाउनु पनि शिक्षा हो । मानिसको चेतनालाई अभिबृद्धि गर्ने माध्यम नै शिक्षा हो । मानिसलाई समाजमा चिनाउने, सबैकुरामा परिपक्व बनाउँदै लैजानेसँगै दक्ष जनशक्तिको रुपमा तयार पार्ने शिक्षा नै हो । शिक्षा विद्यालयमा अध्ययन गरेर, घरपरिवारमा छलफल गरेर पाउन सकिन्छ भने समाजमा स्थापित हुन गरिने संघर्षबाट समेत शिक्षा आर्जन गर्न सकिन्छ ।
विश्वका सम्पन्न मुलुकहरुलाई हेर्ने हो भने सबैभन्दा ठूलो बजेट शिक्षालाई छुट्याएको देखिन्छ । यसैकारणले पनि होला ती मुलुकहरु विकसित भएका । शिक्षाबिना मानिसको चेतनास्तर कम हुन्छ । मानिसको उत्पादनशीलमा कमी हुन्छ । त्यसैले शिक्षामा लगानी गरेर उल्लेख्य प्रगति गरेका मुलुकहरु अहिले विश्वसामु सम्पन्न देशको रुपमा परिचित छन् ।
शिक्षा सबैका लागि अनिवार्य छ । अहिलेको शिक्षा, परीक्षामुखी मात्र नभई दक्ष जनशक्तिको उत्पादन गर्नेमा केन्द्रीत हुनुपर्ने आजको आवश्यकता हो । आजको शिक्षा त्यस्तो हुनुपर्छ, जसले राष्ट्रिय स्तरमा मात्र नभई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा प्रतिस्पर्धा गर्नसक्ने खालको हुनुपर्छ । आजको शिक्षा भनेको समाजमा रुपान्तरण ल्याउन सक्ने किसिमको हुनुपर्छ । आजको शिक्षा राष्ट्रप्रति जिम्मेवारी, समाजप्रति उत्तरदायी हुनुपर्छ ।
नेपालको अन्तरिम संविधान २०६३ मा पनि शिक्षालाई मौलिक हकका रुपमा स्पष्ट पारेको छ । अन्तरिम संविधानमा प्रत्येक नागरिकलाई राज्यबाट निःशुल्क माध्यमिक तहसम्मको शिक्षा पाउने हक भएको उल्लेख गरिएको छ । यसैले पनि प्रत्येकले शिक्षा पाउनु नैसर्गिक अधिकार हो । देशको मुहार फेर्न सक्ने एकमात्र हतियार भनेको शिक्षा हो । देशलाई सम्पन्नताको स्थितिमा लान महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने नै शिक्षा भएकोले राजनीतिक हस्तक्षेपको अन्त्य हुनुपर्छ । कुनै पनि आमहड्तालले विद्यालयलाई क्षति पुग्नु हुँदैन । कुनै पनि विद्यालय, शिक्षकशिक्षिका, शिक्षासेवी लगायत सरोकारवालाहरु कुनैपनि पार्टीको पक्षमा हुनुहुँदैन । विद्यालयका विद्यार्थीलाई सडकमा उतार्ने, आन्तरिक कलहमा विद्यालयमा तालाबन्दी गर्ने, राजनैतिक भागवण्डाका कारण विद्यालय बन्द हुने, विद्यालयका शिक्षकहरुलाई पार्टीको सदस्यता दिलाउने लगायतका कार्यहरु बन्द हुनुपर्ने देखिन्छ ।
वि.सं. २०२८–२०३२ को राष्ट्रिय शिक्षा पद्दतीमा शैक्षिक विकासका लागि नीजिकरणमार्फत शिक्षालाई खुल्ला पनि गरियो । वि.सं. २०४६ को राजनैतिक परिवर्तनसँगै शिक्षा विकासको लागि नीजि विद्यालयहरु खोल्न शुरु भयो । सामुदायिक शिक्षण संस्थाको तुलनामा नीजि शिक्षण संस्थाहरुले शिक्षामा पु¥याएको योगदान प्रशंसनिय छ । नेपालको अहिले स्थितिमा नीजि शिक्षण संस्थाहरुले राष्ट्रियदेखि अन्तर्राष्ट्रिय स्तरसम्मको लागि दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने कार्यमा अहम् भूमिका निर्वाह गरिरहेका छन् । नीजि विद्यालयहरुमा लाखौं, करोडौंको लगानी रहेको हुन्छ । जसको कारणले उचित व्यवस्थापन, समयसापेक्ष अध्ययनअध्यापन, उचित शैक्षिक वातावरण, दलगत राजनीतिकरणको अभाव रहेका हुन्छन् । यसको अलावा अन्तर्राष्ट्रिय भाषा अंग्रेजीको उचित सिकाइको साथसाथै अनुशासित बन्न सिकाइरहेका हुन्छन् । नीजि विद्यालयमा नियमितता हुने गरेको छ भने नयाँ नयाँ प्रविधिहरु आएसँगै प्रयोग समेत गरेको पाइन्छ । नीजि विद्यालयले विद्यार्थीलाई मात्र हैन शिक्षकशिक्षिकालाई समेत अनुशासित बनाएका हुन्छन् । विद्यार्थीको चेतनास्तर बृद्धि गर्न मात्र नभई अतिरिक्त क्रियाकलापहरु समेत उचित व्यवस्थापनका साथ संचालन गरिरहेका छन् ।
यहाँ नीजि विद्यालय नै राम्रा भन्न खोजिएको भने पक्कै होइन । सामुदायिक तथा सरकारी विद्यालयका तुलनामा नीजि विद्यालय केही कदम अगाडी भने पक्कै रहेको छ । तर, कहिँकतै भने सामुदायिक विद्यालयपनि नमुनाका रुपमा देखा परेका छन् । पछिल्लो समयमा सामुदायिक विद्यालयहरुपनि नीजि विद्यालयसँग प्रतिस्पर्धामा उत्रन थालिसकेका छन् । अहिलेको अवस्थामा नतिजालाई नै गुणस्तर मान्ने गरेको पाइन्छ । परीक्षामा उत्कृष्ट नतिजा ल्याउने, उत्कृष्ट अंक ल्याउने, प्रथम श्रेणी ल्याउने, विशिष्ठ श्रेणी ल्याउनेलाई गुणस्तरको हिसाबले हेर्ने गरिएको छ, तर शिक्षाको गुणस्तर त्यसरी मापन गर्नु कत्तिको उचित हो ? विद्यालयको गुणस्तरको मापन नै गर्ने हो भने पाठ्यक्रम, भौतिक पक्ष, शिक्षा प्रणाली, पाठ्यपुस्तक, शिक्षकशिक्षिका, शैक्षिक सामग्री आदिको मुल्यांकन गर्नु जरुरी छ ।
नेपालको सन्दर्भमा शिक्षा गुणस्तर कमि हुनुमा धेरै समस्या रहिआएका छन् । विद्यालयमा उचित शैक्षिक वातावरण नहुनु, शिक्षण तालिम कम हुनु, प्रभावकारी निरीक्षण नहुनु, वित्तीय अभाव, प्रशासनिक जटिलता, शिक्षकशिक्षिकाहरु व्यावसायिक विशेषताले पूर्ण हुन नसक्नु, पाठ्यपुस्तक समयमा उपलब्ध नहुनु लगायतका समस्याहरु रहेको विभिन्न अनुसन्धानले बताउँछ । शिक्षा क्षेत्रमा विकासको फड्को मार्ने हो भने राज्यले शिक्षा क्षेत्रलाई छुट्याएको बजेट प्रतिशतमा बृद्धि गर्न आवश्यक देखिन्छ ।
गतवर्षको प्रवेशिका परीक्षाको नतिजा हेर्ने हो भने पनि नीजिको तुलनामा सामुदायिक तथा सरकारी विद्यालयको नतिजा पछाडी रहेको देखिन्छ । सरकारी विद्यालयमा धेरैको संख्यामा विद्यार्थीहरु परीक्षामा असफल हुनुको कारण आखिर के हो त ? यसको बारेमा खोजीनीति नै गर्ने हो भने विभिन्न समस्याहरुको पहिचान गर्न सकिन्छ । बन्द हड्तालले पूर्ण रुपमा विद्यालय संचालन हुन नसक्नु, दरबन्दी अनुसार शिक्षक नपुग्नु, कतै खेताला शिक्षक त कतै राजनैतिक हस्तक्षेपले विद्यालयलाई असर पारिरहेको देखिन्छ । पाठ्यपुस्तक समयमा नपुग्नु जस्ता कारणले पनि नतिजामा असर पारिरहेको छ ।
सरकारले शिक्षा नीतिमा विभिन्न अभियानहरु नै चलाएको छ । जस्तो कि, सबैका लागि शिक्षा, अनिवार्य शिक्षा, महिला शिक्षा, एक बालक एक ल्यापटप, अनाथ बालबालिकाका लागि विशेष शिक्षा लगायतको अभियान संचालन गर्दै आएको छ । नेपालको साक्षरता दरलाई हेर्ने हो भने वि.सं. २००७ सालमा २ प्रतिशत साक्षर रहेको थियो । शिक्षामा नीजिकरण लागू भएपछि वि.सं. २०६८ सालमा आएर ६५ प्रतिशत साक्षर छन्, नेपालमा ।
हालसालैमात्र काभ्रे जिल्लामा साक्षरता अभियान संचालन भैरहेको छ । जिल्लाबाटै निरक्षर उन्मुलन गर्ने कार्यमा जिल्ला शिक्षा कार्यालय लगायत सरोकारवालाहरु लागिपरेका छन् । चालु आ.व. ०७०÷०७१ भित्र काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लालाई निरक्षर उन्मुलन गर्ने लक्ष्य लिइएको छ । उक्त अभियान असम्भव त पक्कै छैन तर पहिले पहिलेको अभियान झैं यस अभियानमा पनि सरकार चुक्ने हो भने फेरि पनि प्रश्नचिन्हहरु खडा हुनसक्छन् ।
यसैले, शिक्षालाई गुणस्तर बनाउने र निरक्षरतालाई उन्मुलन गर्न चालिएका कदमहरुलाई सफल बनाउन र योजनालाई कार्यान्वयन गर्न सबै पक्ष हातमा हात मिलाएर अघि बढ्नुपर्छ । हैन भने फेरि पनि शिक्षा एउटा बहसको विषय मात्र हुनसक्छ, कोही कसैको कमाउने थलो बन्न सक्छ..... अनि फेरि प्रश्न चिन्ह खडा हुनसक्छ, “शिक्षा के र कस्का लागि ?”
नेपाली क्रिकेट र विश्वकप यात्रा
विश्वकप प्रतियोगितामा सहभागिता जनाउने इच्छा सायदै कुन चाहिँ देशको नहोला ? विश्वमाझ आफ्नो देशलाई चिनाउन भएपनि विश्वकपमा सहभागीता जनाउनु हरेकको इच्छा रहेको हुन्छ । यस्तैमा, यो वर्ष नेपाली क्रिकेट टोलीले पनि टीट्वाण्टी विश्वकपमा सहभागिता जनाएको छ । सहभागिता मात्र हैन, नेपाली क्रिकेटको प्रदर्शनले पनि धेरै नेपालीको मन जित्न सफल भएको छ ।
सन् १९२० मा राणाकालीन समयमै नेपालमा भित्रिएको क्रिकेटले यस वर्ष विश्वकप प्रतियोगितामा सहभागिता जनाएको छ । सन् १९४६ मा क्रिकेट विकासको लागि क्रिकेट एशोसियसन अफ नेपालको शुरुवात भएको थियो । तत्कालिन समयमा राणाहरुले मात्र खेल्ने गरेको क्रिकेट अन्ततः सन् १९५१ मा राणाशासनको अन्त्यसँगै सर्वसाधारणले पनि क्रिकेट खेल्न पाएको थियो । जसकारण, क्रिकेट एशोसियसन अफ नेपाल, सन् १९६१ मा आएर नेपाल खेलकुद् परिषद्को एक हिस्सा बनेको थियो । राष्ट्रियस्तरमा क्रिकेटको विकास गरिने भनिएपनि सन् १९८० सम्म भने काठमाडौंमा मात्र सिमित थियो । सन् १९८८ मा अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद्को सदस्यता पाएको नेपालले सन् १९९० बाट क्षेत्रीयस्तरमा विभिन्न प्रतियोगिताहरु आयोजना गर्न थालियो ।
सन् १९९६ मा मलेशियामा आयोजना भएको एसीसी ट्रफीमा सहभागिता जनाउँदै पहिलो पटक अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा खेल खेलेको नेपाल उक्त प्रतियोगितामा चौथो भएको थियो । सन् १९९८ को एसीसी ट्रफीको आयोजना गरेको नेपालले उक्त प्रतियोगितामा भने कुनै उपलब्धी हासिल गर्न सकेको थिएन ।
सन् २००० मा आएर १९ वर्षमुनिको विश्वकपमा सहभागीता जनाएको नेपालले आठौं स्थानमा हासिल गरेको थियो । सोही वर्ष नेपाली सिनियर टोली भने युएईमा भएको आइसीसी ट्रफीको सेमिफाइनलसम्म पुगेको थियो । सन् २००२ मा नेपालले एसीसी ट्रफीको दोस्रो स्थानमा चित्त बुझाएको थियो । सन् २००४ मा पहिलो पटक फस्ट क्लास क्रिकेट खेलेको नेपालले आइसीसी इन्टरकन्टिनेन्टल कपमा पनि सेमिफाइलनमै चित्त बुझाएको थियो ।
सन् २००६ मा म्यानम्यारलाई १० ओभर १ बलमा मात्र १० रनमा समेटेर नेपालले १० विकेटको जित निकाल्दा विश्व चकित भएको थियो । सोही वर्ष मलेशियामा भएको एसीसी ट्रफीको फाइनलमा अफगानिस्तानसँग पराजित नेपालले सन् २००६ को एसीसी प्रिमियर लिग भने जितेको थियो । सन् २००८ मा डिभिजन ५ को वल्र्ड क्रिकेट लिग खेलेको नेपाल अफगानिस्तानसँग पराजित भएपछि सन् २०११ को विश्वकप खेल्नबाट बञ्चित भएको थियो । सन् २०१० मा डिभिजन चारमा उक्लिएको नेपाल सन् २०१२ मा डिभिजन तीनमा उक्लिएको थियो । डिभिजन तीनमा उक्लिन अमेरिका बिरुद्धको खेलमा सुभाष खकुरेल र डेनमार्क बिरुद्धको खेलमा अनिलकुमार मण्डलले शतक पूरा गरेका थिए भने बसन्त रेग्मी म्यान अफ ट टुर्नामेन्ट भएका थिए ।
सन् २०१२ को इलाइट एसीसी ट्रफीको फाइनलमा युएईसँग बराबरी भएपछि ट्रफी बाँडेको थियो । नेपालले सन् २०१३ को एसीसी टीट्वाण्टी कपको फाइनलमा अफगानिस्तानसँग पराजित भएपनि आईसीसी टीट्वाण्टी विश्वकपको छनौट प्रतियोगितामा स्थान बनाउन सफल भएको थियो । युएईमा छनौट चरण खेलेको नेपालले प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान हात पार्दै सन् २०१४ मा बंगलादेशमा आयोजना भएको विश्वकपमा सहभागीता जनाउन पाएको थियो ।
बंगलादेशमा भएको टीट्वाण्टी विश्वकपमा नेपालले पहिलो खेलमा हंगकंगलाई ८० रनले पराजित गरेको थियो । जसमा, नेपालले पहिले ब्याटिङ गर्दै ८ विकेटको क्षतिमा १ सय ४९ रन बनाएको थियो । जवाफी ब्याटिङमा उत्रिएको हंगकंगलाई ६९ रनमा समेटेर नेपालले ८० रनको जित निकालेको हो । नेपालको तर्फबाट म्यान अफ द म्याच शक्ति गौचनले ४ ओभरमा ९ रन खर्चेर ३ विकेट लिएका थिए भने बसन्त रेग्मीले ४ ओभरमा १३ खर्चेर ३ विकेट लिएका थिए । जुन, टीट्वाण्टी विश्वकपमा नयाँ रेकर्ड समेत हो ।
दोस्रो खेलमा बंगलादेशसँग ८ विकेटले पराजित भएको थियो । नेपालले ५ विकेटको क्षतिमा १ सय २६ रन बनाएको थियो । बंगलादेशले २ विकेटको क्षतिमा उक्त विजयलक्ष्य हासिल गर्यो । पहिलो खेलमा उत्कृष्ट बलिङ प्रदर्शन गरेको नेपालले दोस्रो खेलमा भने बलिङ पक्षलाई राम्रो बनाउन सकेन, नतिजा पराजित भयो । आइसीसीले टेस्ट मान्यता दिएको राष्ट्रहरुसँग नेपालले खेलेको यो नै पहिलो खेल हो ।
नेपालले विश्वकपको क्वालिफाइङ्ग राउण्डको अन्तिम खेलमा अफगानिस्तानसँग ऐतिहासिक जितको नतिजा निकालेको थियो । हालसम्मको खेलहरुमा सँधै अफगानिस्तानसँग पराजित भएको नेपालले उक्त खेलमा भने ९ रनको जित पारेको थियो । पहिले ब्याटिङ आमन्त्रण पाएको नेपालले ५ विकेटको क्षतिमा १ सय ४१ रन बनाएको थियो । जसको लागि सुभाष खकुरेलले ५६ रन बनाउँदै नेपालको तर्फबाट विश्वकपमा पहिलो पटक अर्धशतक बनाउने पहिलो खेलाडी समेत बनेका थिए ।
जवाफी ब्याटिङ गरेको अफगानिस्तानले निर्धारित २० ओभरमा ८ विकेट गुमाउँदै मात्र १ सय ३२ रन बनाउनसक्यो । नेपालको लागि जितेन्द्र मुखियाले ४ ओभरमा १८ रन खर्चेर ३ विकेट लिएका थिए । जसकारण, उनी म्यान अफ द म्याच समेत भए ।
क्वालिफाइ समूह चरण ए मा परेको नेपालले दुई खेलमा जित निकाले पनि दुई खेलमै जित हात पारेको आयोजक बंगलादेश नेट रनरेटको आधारमा सुपर दशमा प्रवेश गरेको थियो । जसकारण, नेपाल विश्वकपबाट बाहिरियो । स्मरण रहोस्, नेपालले टीट्वाण्टी विश्वकपमा सहभागीता जनाएको यो नै पहिलो पटक हो ।
नेपालले विश्वकपमा गरेको प्रदर्शन उत्कृष्ट रह्यो । दुई खेलमा जित र एक खेलमा पराजित भएपनि धेरै नेपालीको मन जित्न भने नेपाली क्रिकेट सफल रह्यो । पारस खड्काको कप्तानीमा विश्वकप खेलेको नेपाली क्रिकेट टोलीले ब्याटिङ पक्षमा पनि धेरै सुधार देखाएको छ । निर्धारित २० ओभर पुरै खेल्नु नेपालको लागि राम्रो पक्ष हो । आइसीसीबाट टेस्ट मान्यता पाएको बंगलादेशसँगको प्रदर्शनलाई पनि नराम्रो मान्न सकिन्न । नेपालको बलिङ पक्ष त झन् उत्कृष्ट नै देखियो । शक्ति गौचन र बसन्त रेग्मीले नयाँ रेकर्ड समेत कायम गरेका थिए । विश्वकपमा नेपाली क्रिकेट टोलीले फिल्डिङ पनि उत्तिकै राम्रो गरेको थियो भने सागर पुनको फिल्डिङले धेरैको मन जित्न सफल भएको थियो ।
यसका साथै नेपालले हालै मात्र मलेशिया सम्पन्न भएको एसीसी प्रिमियर लिगमा समेत उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको छ । लिग फम्र्याटमा खेलाइएको उक्त प्रतियोगितामा नेपालले ५ खेलमध्ये ३ खेलमा जित र २ खेलमा हार व्यहोरेको थियो । लिग तालिकाको शीर्ष चारमा स्थान बनाउन सफल भएको नेपालले आगामी डिसेम्बर महिनामा युएईमा हुने एसीसी च्याम्पियन्सीपमा समेत सहभागीता जनाउने भएको छ ।
स्मरण रहोस्, एसीसी प्रिमियर लिगमा नेपालले पहिलो पटक सहभागिता जनाएको हो भने एसीसी च्याम्पियन्सीपमा समेत पहिलो पटक छनौट भएको हो । त्यस्तै, सन् २०१५ मा हुने आइसीसी वल्र्ड क्रिकेट लिग डिभिजन तीनमा सहभागिता जनाउँदैछ ।
सिमित स्रोत साधनमा पनि नेपाली क्रिकेट टोलीले विश्वकपमा समेत उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको थियो । यसको श्रेय कप्तान पारस खड्का, उपकप्तान ज्ञानेन्द्र मल्ल लगायत सम्पूर्ण टोली मात्र हैन, प्रशिक्षक पुबुदु दायानायकेलाई पनि उत्तिकै श्रेय जान्छ । यसरी नेपाली क्रिकेट टोलीले एकपछि अर्काे फड्को मार्दै गएको अवस्थामा नेपाल सरकारले खेलकुद विकासको लागि भावीयोजना बनाउनु र पूर्वयोजनाहरु कार्यान्वयन गर्नु अति आवश्यक देखिएको छ । कुनै प्रतियोगितामा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेवापत सरकारले नगद पुरस्कारको व्यवस्था गरेको छ । तर, यतिले मात्र पुग्दैन । आगामी दिनमा खेलाडीहरु खेलजिवनबाटै बाँच्न सक्ने आधारको निर्माण गर्दै भाविपुस्तालाई खेलप्रति आकर्षित गर्नु नेपाल सरकारको दायित्व समेत बन्दछ ।
नेपालको अन्तर्राष्ट्रिय रेकर्डहरुः
सन् १९२० मा राणाकालीन समयमै नेपालमा भित्रिएको क्रिकेटले यस वर्ष विश्वकप प्रतियोगितामा सहभागिता जनाएको छ । सन् १९४६ मा क्रिकेट विकासको लागि क्रिकेट एशोसियसन अफ नेपालको शुरुवात भएको थियो । तत्कालिन समयमा राणाहरुले मात्र खेल्ने गरेको क्रिकेट अन्ततः सन् १९५१ मा राणाशासनको अन्त्यसँगै सर्वसाधारणले पनि क्रिकेट खेल्न पाएको थियो । जसकारण, क्रिकेट एशोसियसन अफ नेपाल, सन् १९६१ मा आएर नेपाल खेलकुद् परिषद्को एक हिस्सा बनेको थियो । राष्ट्रियस्तरमा क्रिकेटको विकास गरिने भनिएपनि सन् १९८० सम्म भने काठमाडौंमा मात्र सिमित थियो । सन् १९८८ मा अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद्को सदस्यता पाएको नेपालले सन् १९९० बाट क्षेत्रीयस्तरमा विभिन्न प्रतियोगिताहरु आयोजना गर्न थालियो ।
सन् १९९६ मा मलेशियामा आयोजना भएको एसीसी ट्रफीमा सहभागिता जनाउँदै पहिलो पटक अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा खेल खेलेको नेपाल उक्त प्रतियोगितामा चौथो भएको थियो । सन् १९९८ को एसीसी ट्रफीको आयोजना गरेको नेपालले उक्त प्रतियोगितामा भने कुनै उपलब्धी हासिल गर्न सकेको थिएन ।
सन् २००० मा आएर १९ वर्षमुनिको विश्वकपमा सहभागीता जनाएको नेपालले आठौं स्थानमा हासिल गरेको थियो । सोही वर्ष नेपाली सिनियर टोली भने युएईमा भएको आइसीसी ट्रफीको सेमिफाइनलसम्म पुगेको थियो । सन् २००२ मा नेपालले एसीसी ट्रफीको दोस्रो स्थानमा चित्त बुझाएको थियो । सन् २००४ मा पहिलो पटक फस्ट क्लास क्रिकेट खेलेको नेपालले आइसीसी इन्टरकन्टिनेन्टल कपमा पनि सेमिफाइलनमै चित्त बुझाएको थियो ।
सन् २००६ मा म्यानम्यारलाई १० ओभर १ बलमा मात्र १० रनमा समेटेर नेपालले १० विकेटको जित निकाल्दा विश्व चकित भएको थियो । सोही वर्ष मलेशियामा भएको एसीसी ट्रफीको फाइनलमा अफगानिस्तानसँग पराजित नेपालले सन् २००६ को एसीसी प्रिमियर लिग भने जितेको थियो । सन् २००८ मा डिभिजन ५ को वल्र्ड क्रिकेट लिग खेलेको नेपाल अफगानिस्तानसँग पराजित भएपछि सन् २०११ को विश्वकप खेल्नबाट बञ्चित भएको थियो । सन् २०१० मा डिभिजन चारमा उक्लिएको नेपाल सन् २०१२ मा डिभिजन तीनमा उक्लिएको थियो । डिभिजन तीनमा उक्लिन अमेरिका बिरुद्धको खेलमा सुभाष खकुरेल र डेनमार्क बिरुद्धको खेलमा अनिलकुमार मण्डलले शतक पूरा गरेका थिए भने बसन्त रेग्मी म्यान अफ ट टुर्नामेन्ट भएका थिए ।
सन् २०१२ को इलाइट एसीसी ट्रफीको फाइनलमा युएईसँग बराबरी भएपछि ट्रफी बाँडेको थियो । नेपालले सन् २०१३ को एसीसी टीट्वाण्टी कपको फाइनलमा अफगानिस्तानसँग पराजित भएपनि आईसीसी टीट्वाण्टी विश्वकपको छनौट प्रतियोगितामा स्थान बनाउन सफल भएको थियो । युएईमा छनौट चरण खेलेको नेपालले प्रतियोगितामा तेस्रो स्थान हात पार्दै सन् २०१४ मा बंगलादेशमा आयोजना भएको विश्वकपमा सहभागीता जनाउन पाएको थियो ।
बंगलादेशमा भएको टीट्वाण्टी विश्वकपमा नेपालले पहिलो खेलमा हंगकंगलाई ८० रनले पराजित गरेको थियो । जसमा, नेपालले पहिले ब्याटिङ गर्दै ८ विकेटको क्षतिमा १ सय ४९ रन बनाएको थियो । जवाफी ब्याटिङमा उत्रिएको हंगकंगलाई ६९ रनमा समेटेर नेपालले ८० रनको जित निकालेको हो । नेपालको तर्फबाट म्यान अफ द म्याच शक्ति गौचनले ४ ओभरमा ९ रन खर्चेर ३ विकेट लिएका थिए भने बसन्त रेग्मीले ४ ओभरमा १३ खर्चेर ३ विकेट लिएका थिए । जुन, टीट्वाण्टी विश्वकपमा नयाँ रेकर्ड समेत हो ।
दोस्रो खेलमा बंगलादेशसँग ८ विकेटले पराजित भएको थियो । नेपालले ५ विकेटको क्षतिमा १ सय २६ रन बनाएको थियो । बंगलादेशले २ विकेटको क्षतिमा उक्त विजयलक्ष्य हासिल गर्यो । पहिलो खेलमा उत्कृष्ट बलिङ प्रदर्शन गरेको नेपालले दोस्रो खेलमा भने बलिङ पक्षलाई राम्रो बनाउन सकेन, नतिजा पराजित भयो । आइसीसीले टेस्ट मान्यता दिएको राष्ट्रहरुसँग नेपालले खेलेको यो नै पहिलो खेल हो ।
नेपालले विश्वकपको क्वालिफाइङ्ग राउण्डको अन्तिम खेलमा अफगानिस्तानसँग ऐतिहासिक जितको नतिजा निकालेको थियो । हालसम्मको खेलहरुमा सँधै अफगानिस्तानसँग पराजित भएको नेपालले उक्त खेलमा भने ९ रनको जित पारेको थियो । पहिले ब्याटिङ आमन्त्रण पाएको नेपालले ५ विकेटको क्षतिमा १ सय ४१ रन बनाएको थियो । जसको लागि सुभाष खकुरेलले ५६ रन बनाउँदै नेपालको तर्फबाट विश्वकपमा पहिलो पटक अर्धशतक बनाउने पहिलो खेलाडी समेत बनेका थिए ।
जवाफी ब्याटिङ गरेको अफगानिस्तानले निर्धारित २० ओभरमा ८ विकेट गुमाउँदै मात्र १ सय ३२ रन बनाउनसक्यो । नेपालको लागि जितेन्द्र मुखियाले ४ ओभरमा १८ रन खर्चेर ३ विकेट लिएका थिए । जसकारण, उनी म्यान अफ द म्याच समेत भए ।
क्वालिफाइ समूह चरण ए मा परेको नेपालले दुई खेलमा जित निकाले पनि दुई खेलमै जित हात पारेको आयोजक बंगलादेश नेट रनरेटको आधारमा सुपर दशमा प्रवेश गरेको थियो । जसकारण, नेपाल विश्वकपबाट बाहिरियो । स्मरण रहोस्, नेपालले टीट्वाण्टी विश्वकपमा सहभागीता जनाएको यो नै पहिलो पटक हो ।
नेपालले विश्वकपमा गरेको प्रदर्शन उत्कृष्ट रह्यो । दुई खेलमा जित र एक खेलमा पराजित भएपनि धेरै नेपालीको मन जित्न भने नेपाली क्रिकेट सफल रह्यो । पारस खड्काको कप्तानीमा विश्वकप खेलेको नेपाली क्रिकेट टोलीले ब्याटिङ पक्षमा पनि धेरै सुधार देखाएको छ । निर्धारित २० ओभर पुरै खेल्नु नेपालको लागि राम्रो पक्ष हो । आइसीसीबाट टेस्ट मान्यता पाएको बंगलादेशसँगको प्रदर्शनलाई पनि नराम्रो मान्न सकिन्न । नेपालको बलिङ पक्ष त झन् उत्कृष्ट नै देखियो । शक्ति गौचन र बसन्त रेग्मीले नयाँ रेकर्ड समेत कायम गरेका थिए । विश्वकपमा नेपाली क्रिकेट टोलीले फिल्डिङ पनि उत्तिकै राम्रो गरेको थियो भने सागर पुनको फिल्डिङले धेरैको मन जित्न सफल भएको थियो ।
यसका साथै नेपालले हालै मात्र मलेशिया सम्पन्न भएको एसीसी प्रिमियर लिगमा समेत उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको छ । लिग फम्र्याटमा खेलाइएको उक्त प्रतियोगितामा नेपालले ५ खेलमध्ये ३ खेलमा जित र २ खेलमा हार व्यहोरेको थियो । लिग तालिकाको शीर्ष चारमा स्थान बनाउन सफल भएको नेपालले आगामी डिसेम्बर महिनामा युएईमा हुने एसीसी च्याम्पियन्सीपमा समेत सहभागीता जनाउने भएको छ ।
स्मरण रहोस्, एसीसी प्रिमियर लिगमा नेपालले पहिलो पटक सहभागिता जनाएको हो भने एसीसी च्याम्पियन्सीपमा समेत पहिलो पटक छनौट भएको हो । त्यस्तै, सन् २०१५ मा हुने आइसीसी वल्र्ड क्रिकेट लिग डिभिजन तीनमा सहभागिता जनाउँदैछ ।
सिमित स्रोत साधनमा पनि नेपाली क्रिकेट टोलीले विश्वकपमा समेत उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको थियो । यसको श्रेय कप्तान पारस खड्का, उपकप्तान ज्ञानेन्द्र मल्ल लगायत सम्पूर्ण टोली मात्र हैन, प्रशिक्षक पुबुदु दायानायकेलाई पनि उत्तिकै श्रेय जान्छ । यसरी नेपाली क्रिकेट टोलीले एकपछि अर्काे फड्को मार्दै गएको अवस्थामा नेपाल सरकारले खेलकुद विकासको लागि भावीयोजना बनाउनु र पूर्वयोजनाहरु कार्यान्वयन गर्नु अति आवश्यक देखिएको छ । कुनै प्रतियोगितामा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेवापत सरकारले नगद पुरस्कारको व्यवस्था गरेको छ । तर, यतिले मात्र पुग्दैन । आगामी दिनमा खेलाडीहरु खेलजिवनबाटै बाँच्न सक्ने आधारको निर्माण गर्दै भाविपुस्तालाई खेलप्रति आकर्षित गर्नु नेपाल सरकारको दायित्व समेत बन्दछ ।
नेपालको अन्तर्राष्ट्रिय रेकर्डहरुः
- सन् २००८ को आइसीसी वल्र्ड क्रिकेट लिग डिभिजन ५ मा नेपालको तर्फबाट मेहबुब आलमले मोजाम्बिकबिरुद्धको खेलमा ७ ओभर ५ बलमा १२ रन खर्चेर १० विकेट लिएका थिए । लिमिटेड ओभरमा खेलमा १० विकेट लिने पहिलो खेलाडीबनेसँगै गिनिज वल्र्ड रेकर्डमा समेत आफ्नो नाम लेखाउन सफल भएका थिए ।
- सन् २०१२ मा आइसीसी वल्र्ड लिग डिभिजन चारमा मलेशियाबिरुद्धको खेलमा नेपालको तर्फबाट शक्ति गौचनले १० ओभरमा ८ मेडियन सहित मात्र २ रन खर्चेर ३ विकेट लिएका थिए । अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा ०.२० को इकोनोमि रेट बनाएर गौचनले नयाँ इतिहास बनाएका थिए ।
- सन् २००६ को एसीसी ट्रफीमा म्यानम्यारलाई १० ओभर १ बलमा मात्र १० रनमा समेटिएको थियो । म्यानम्यारको कुनैपनि खेलाडीले एक रनभन्दा बढी रन बनाउन सकेको थिएन । नेपालले ११ रनको विजयलक्ष्य मात्र २ बलमा भेट्टाएको थियो ।
- एकदिवसीय क्रिकेटमा सन् २००३ मा एसीसी इमर्जिङ नेशन प्रतियोगितामा भुटानबिरुद्ध ८ विकेटको क्षतिमा ३ सय ९७ रन बनाएको थियो । जुन, नेपाली क्रिकेटको हालसम्मको एकदिवसीयमा सर्वाधिक रन हो ।
- टीट्वाण्टी क्रिकेटमा सन् २०१३ मा एसीसी टीट्वाण्टी कप प्रतियोगितामा सिंगापुरबिरुद्ध ५ विकेटको क्षतिमा २ सय १० रन बनाएको थियो । जुन, नेपाली क्रिकेटको हालसम्मको टीट्वाण्टीमा सर्वाधिक रन हो ।
Monday, February 16, 2015
सम्झौता [भाग–६, अन्तिम]
त्यसपछि म छाँगोबाट खसेझैं भयो । मलाई यो संसार देखाउने बुबा अब हाम्रो सामु रहनुभएन । म आफ्नो सामान प्याक गर्नथालें कि म घर जानको लागि ।
यत्तिकै फोन आयो उनको । अनि मैले उनलाई मेरो सबैकुरा बताएँ, म भोलि बिहान ५ बजेको बसमा जान्छु । अनि उनले आफुपनि जाने कुरा बतायो तर मैले मानिन । उनी जिद्दि छे, जे भन्छे सो गर्छे । त्यो रातभर निन्द्रा लागेन, यही सोचें कि कतिबेला ५ बज्छ र म जान्छु । रातभर एउटै कुरा मनमा थियो, मैले अन्तिम पल्ट पनि आफ्नो बुबासँग कुरा गर्न पाइन, म कस्तो अभागी ।
भोलिपल्ट बिहान ४ बजे नै ढोकामा ढकढक्यो । ढोका खोली हेरें, उनी आएकि रहिछिन् म सँगै गाउँ जानको लागि । आइसकेको मान्छेलाई किन फर्काउनु अनि म र उनी आफ्नो घरतिर लागें । करीब १ महिना गाउँमा बसेर आयौं । बुबाको सबैकाम सकेर आएका थियौं ।
एकदिन उनको बुबाले हाम्रो बारेमा थाहा पाउनुभयो । अनि उनले धेरै गाली खाइन् कि हामी बीचको जात मिल्दैन, त्यसमाथि पनि म शहरमा कोठा लिएर बस्ने मान्छे । उनको बुबाले अरु केटा हेरेको छ, त्यही केटासँग बिहे गर । यो कुरा उनले मलाई सुनाइन् । के गर्ने मैले सोच्न सकिन, त्यसपछि एउटा कुराको छिनोफानो भयो, सम्झौता............। उनले मसँग सम्झौता गरिन् ।
उनले भनिन्,‘तिमी ट्यालेन्ट छौं, तिमीले चाह्यो भने जे पनि गर्न सक्छौं, म मेरो घर त्यागेर आउन तयार छु, वश तिमी मलाई अपनाउछौं या अपनाउँदैनांै ?’ आफुले मन पराएको मान्छे कसरी अरुसँग जाओस् । अनि मैले भनें,‘ठीक छ म गर्छु तिमी जे भन्छौं म गर्न तयार छु ।’ त्यसपछि उनले भनिन्, ‘अबको ५ वर्षभित्र मलाई ल्याउने तयारी गर, जुन दिन तिमी मलाई ल्याउन तयार हुन्छौं, त्यो दिन म सबै त्यागेर आउँछु ।’ अनि मैले उनको कुरामा सहमति जनाए । ५ वर्षभित्र उनलाई ल्याउने कुराको सम्झौता भयो, यदि मैले उनलाई ५ वर्षभित्र ल्याउन सकिन भने उनी बुबाको कुरा मान्नुपर्ने बाध्यता सुनायो ।
मेरो दिनहरु परिवर्त भयो । पहिला पढ्ने मात्र थियो, अब त म काम खोज्नतिर लागें । करीब करीब १ महिनापछि एउटा जागिर पाएँ । आफ्नो कमाईहरु जम्मा गर्न थालें । लाग्न थाल्यो, अब त मेरो जीवन सम्झौताले घेरिएको छ । उनले म सँग गरेको सम्झौताले मेरो जीवन नै परिवर्तन हुन थाल्यो । थाहा छैन किन हो ? न त म उनलाई छोड्न न सक्छु न त यस्तो तरिकाले ५ वर्षमा म सम्पन्न नै हुन्छु । करीब १ वर्ष बित्यो, १ वर्षको अवस्थामा आएको परिवर्तनमा मैले सोचें, म उनलाई छाडिदिन्छु, उनको बुबाआमाको मन दुखाउनु मलाई उचित लागेन । त्यसमाथि मेरो पढाइपनि मैले छाडिसके, जागिरले गर्दा ।
एकदिन मैले उनलाई बोलाएर सबैकुरा उनलाई भन्ने विचार गरें । सोही अनुसार उनलाई मैले एकदिन स्मारक पार्कमा बोलाएँ र भनें,‘१ वर्षको स्थिति हेरें, अब त लाग्न थाल्यो, कि म तिम्रो लागि उपयुक्त छैन, फेरि तिमी पनि आफ्नो बुबाआमालाई रुवाएर जाने ? मैले भनेको कुरा मान्छांै भने बुबाले भनेको केटासँग बिहे गर, सायद उ त धनी पनि होला, कमसेकम म जस्तो गरीब त छैन पक्कै पनि । मैले भन्दा पनि धेरै माया गर्छ होला । तिम्रो हरेक इच्छा आकांक्षाहरु पूरा गर्छ होला ।’ अनि उनले भनिन्,‘मलाई केही कुराको मतलब छैन, मात्र म तिमीलाई चाहन्छु, म अरुसँग बिहे गर्न सक्दिन, मेरो मन मान्दैन ।’
अनि मैले सोधें,‘त्यसो भए म सँग किन सम्झौता ग¥यौं त ? कि मैले ५ वर्षमा सम्पन्न गर्नसकिन भने तिमी अरुसँग जान्छौं भनेर ?’ अनि उनले मलाई भनिन्,‘यो त एउटा भनाई मात्र हो, यस्तो सम्झौता मात्र हो कि तिमी आफ्नो खुवी नलुकाओस् भनेर, वश तिमी सम्पन्न होस् न होस् म ५ वर्षपछि तिम्रो जीवनमा आउँछु, तिमीसँग जीवन बिताउन, बरु जति नै दुःख पाओस् म तिमीसँग आउँछु ।’
यसरी उनले मलाई सम्झाइन् । करीब २ वर्षपछि उनले गरेको सम्झौताको कारण म आफ्नो खुट्टामा उभिएको छु । आज उनी मसँग छिन्, हाम्रो सानो परिवार खुशी छांै । पूर्ण रुपमा सम्न्न छ छैन तर खानलाउन धौधौ पर्दैन, कारण उनले गरेको सम्झौता । भन्छन् मान्छेले कोही केटाको जीवन परिवर्तन हुन्छ वा कसैले जीवनमा सफलता पाउँछ भने त्यसमा केटीको हात हुन्छ रे । यस्तै भयो मेरो जीवनमा पनि, कारण उनीसँग गरेको सम्झौता ।
समाप्त
यस कथाका पात्र तथा घटना सबै काल्पनिक हुन्, कसैको व्यक्तिगत जीवनसँग मेल खान गएमा संयोगमात्र हुनेछ ।
यत्तिकै फोन आयो उनको । अनि मैले उनलाई मेरो सबैकुरा बताएँ, म भोलि बिहान ५ बजेको बसमा जान्छु । अनि उनले आफुपनि जाने कुरा बतायो तर मैले मानिन । उनी जिद्दि छे, जे भन्छे सो गर्छे । त्यो रातभर निन्द्रा लागेन, यही सोचें कि कतिबेला ५ बज्छ र म जान्छु । रातभर एउटै कुरा मनमा थियो, मैले अन्तिम पल्ट पनि आफ्नो बुबासँग कुरा गर्न पाइन, म कस्तो अभागी ।
भोलिपल्ट बिहान ४ बजे नै ढोकामा ढकढक्यो । ढोका खोली हेरें, उनी आएकि रहिछिन् म सँगै गाउँ जानको लागि । आइसकेको मान्छेलाई किन फर्काउनु अनि म र उनी आफ्नो घरतिर लागें । करीब १ महिना गाउँमा बसेर आयौं । बुबाको सबैकाम सकेर आएका थियौं ।
एकदिन उनको बुबाले हाम्रो बारेमा थाहा पाउनुभयो । अनि उनले धेरै गाली खाइन् कि हामी बीचको जात मिल्दैन, त्यसमाथि पनि म शहरमा कोठा लिएर बस्ने मान्छे । उनको बुबाले अरु केटा हेरेको छ, त्यही केटासँग बिहे गर । यो कुरा उनले मलाई सुनाइन् । के गर्ने मैले सोच्न सकिन, त्यसपछि एउटा कुराको छिनोफानो भयो, सम्झौता............। उनले मसँग सम्झौता गरिन् ।
उनले भनिन्,‘तिमी ट्यालेन्ट छौं, तिमीले चाह्यो भने जे पनि गर्न सक्छौं, म मेरो घर त्यागेर आउन तयार छु, वश तिमी मलाई अपनाउछौं या अपनाउँदैनांै ?’ आफुले मन पराएको मान्छे कसरी अरुसँग जाओस् । अनि मैले भनें,‘ठीक छ म गर्छु तिमी जे भन्छौं म गर्न तयार छु ।’ त्यसपछि उनले भनिन्, ‘अबको ५ वर्षभित्र मलाई ल्याउने तयारी गर, जुन दिन तिमी मलाई ल्याउन तयार हुन्छौं, त्यो दिन म सबै त्यागेर आउँछु ।’ अनि मैले उनको कुरामा सहमति जनाए । ५ वर्षभित्र उनलाई ल्याउने कुराको सम्झौता भयो, यदि मैले उनलाई ५ वर्षभित्र ल्याउन सकिन भने उनी बुबाको कुरा मान्नुपर्ने बाध्यता सुनायो ।
मेरो दिनहरु परिवर्त भयो । पहिला पढ्ने मात्र थियो, अब त म काम खोज्नतिर लागें । करीब करीब १ महिनापछि एउटा जागिर पाएँ । आफ्नो कमाईहरु जम्मा गर्न थालें । लाग्न थाल्यो, अब त मेरो जीवन सम्झौताले घेरिएको छ । उनले म सँग गरेको सम्झौताले मेरो जीवन नै परिवर्तन हुन थाल्यो । थाहा छैन किन हो ? न त म उनलाई छोड्न न सक्छु न त यस्तो तरिकाले ५ वर्षमा म सम्पन्न नै हुन्छु । करीब १ वर्ष बित्यो, १ वर्षको अवस्थामा आएको परिवर्तनमा मैले सोचें, म उनलाई छाडिदिन्छु, उनको बुबाआमाको मन दुखाउनु मलाई उचित लागेन । त्यसमाथि मेरो पढाइपनि मैले छाडिसके, जागिरले गर्दा ।
एकदिन मैले उनलाई बोलाएर सबैकुरा उनलाई भन्ने विचार गरें । सोही अनुसार उनलाई मैले एकदिन स्मारक पार्कमा बोलाएँ र भनें,‘१ वर्षको स्थिति हेरें, अब त लाग्न थाल्यो, कि म तिम्रो लागि उपयुक्त छैन, फेरि तिमी पनि आफ्नो बुबाआमालाई रुवाएर जाने ? मैले भनेको कुरा मान्छांै भने बुबाले भनेको केटासँग बिहे गर, सायद उ त धनी पनि होला, कमसेकम म जस्तो गरीब त छैन पक्कै पनि । मैले भन्दा पनि धेरै माया गर्छ होला । तिम्रो हरेक इच्छा आकांक्षाहरु पूरा गर्छ होला ।’ अनि उनले भनिन्,‘मलाई केही कुराको मतलब छैन, मात्र म तिमीलाई चाहन्छु, म अरुसँग बिहे गर्न सक्दिन, मेरो मन मान्दैन ।’
अनि मैले सोधें,‘त्यसो भए म सँग किन सम्झौता ग¥यौं त ? कि मैले ५ वर्षमा सम्पन्न गर्नसकिन भने तिमी अरुसँग जान्छौं भनेर ?’ अनि उनले मलाई भनिन्,‘यो त एउटा भनाई मात्र हो, यस्तो सम्झौता मात्र हो कि तिमी आफ्नो खुवी नलुकाओस् भनेर, वश तिमी सम्पन्न होस् न होस् म ५ वर्षपछि तिम्रो जीवनमा आउँछु, तिमीसँग जीवन बिताउन, बरु जति नै दुःख पाओस् म तिमीसँग आउँछु ।’
यसरी उनले मलाई सम्झाइन् । करीब २ वर्षपछि उनले गरेको सम्झौताको कारण म आफ्नो खुट्टामा उभिएको छु । आज उनी मसँग छिन्, हाम्रो सानो परिवार खुशी छांै । पूर्ण रुपमा सम्न्न छ छैन तर खानलाउन धौधौ पर्दैन, कारण उनले गरेको सम्झौता । भन्छन् मान्छेले कोही केटाको जीवन परिवर्तन हुन्छ वा कसैले जीवनमा सफलता पाउँछ भने त्यसमा केटीको हात हुन्छ रे । यस्तै भयो मेरो जीवनमा पनि, कारण उनीसँग गरेको सम्झौता ।
समाप्त
यस कथाका पात्र तथा घटना सबै काल्पनिक हुन्, कसैको व्यक्तिगत जीवनसँग मेल खान गएमा संयोगमात्र हुनेछ ।
सम्झौता [भाग–५]
‘हेलो !’ मैले भनें । उताबाट मलाई सोध्यो,‘हजुर रोहन दाई हो ?’, अनि मैले भनें,‘हजुर म रोहन नै हो ?’ त्यसपश्चात उनले मलाई भनें,‘एकजना दिदी अहिले अस्पतालमा हुनुहुन्छ मैले उहाँको मोबाईलमा तपाईको नम्बर देखेर कल गरेको ।’ अनि मैले सोधें,‘को हुन् उनी ?’ उनले भनें,‘खै थाहा भएन, तपाई आउनु न अस्पतालमा ।’
त्यसपछि मैले मेरो अवस्थाको बारेमा सबै कुरा भनें अनि त्यो खबर मैले श्वेतालाई दिए,‘श्वेता मलाई एकजना दाईले कल गर्नुभएको थियो, एउटी केटी अस्पतालमा छें रे बेहोस अवस्थामा मेरो नाम मोबाईलमा देखेर कल गरेको रे, जाउ त दिदी हुनसक्छ ।’
अब मेरो मनमा अनेकौं कुराहरुले बास गर्न थाल्यो । लाग्न थाल्यो, मेरो कारणले उनी त्यो अवस्थामा छें । अचानक ड्राईभर दाई र प्रहरी भ्यानमा बसेर आउनुभयो । प्रहरीको जमात नै जम्मा भयो र हाम्रो ट्रकलाई घेर्न थाल्यो अनि ड्राईभर दाईले इन्जित स्टार्ट गर्नुभयो र बिस्तारै बिस्तारै प्रहरीको घेराउ सहित त्यो बजार पास गराउनुभयो । प्रहरीको स्कर्टिङ्गमा हामी त्यो बजारबाट निस्कियौं ।
अनि मैले त्यो दाईलाई सोधें,‘यस्तो अवस्थामा जबरजस्ती प्रहरी परिचालन गरेर गाडी किन ल्याउनुभएको ?’ अनि उनले जवाफ दिए,‘यसमा अक्सिजनको सिलिण्डरहरु छ, अस्पताल लानु पर्ने, जसरी भएपनि आज पुग्नु छ भनेर मलाई फोन आइसक्यो त्यही भएर प्रहरी चौकीमा गएर सबै कुरा मिलाएर गाडी स्कर्टिङ्गमा निकालेको ।’
अनि मैले उनलाई कुन अस्पताल भनेर सोधेको थिएँ गाडी पनि त्यही अस्पतालमा जाने रहेछ, जहाँबाट मलाई फोन आएको थियो ।
त्यसपछि हाम्रो गाडी तेज रफ्तारमा गुडिरहेको थियो । बाटोमा गइरहँदा कहाँ भन्ने बित्तिकै फोन लाग्छ र मिस्ड कल नोटिफिकेशन आइरहेको थियो, म्यासेजमा । टावर पनि कम थियो । एकपटक बल्लबल्ल फोन आयो, त्यो पनि केही बुझिएन । श्वेताले मात्र मलाई ४०÷५० पटक फोन गरिसकिछे । मैले पनि यताबाट फोन ट्राई गरिरहेथें । बल्ल बल्ल शहर नजिक आएपछि उनलाई फोन लाग्यो र मैले सोधें,‘को रहेछ उनी ?’ अनि श्वेताले भनिन्,‘दिदी हुनुहुँदो रहेछ, बेहोस छे, तपाई कति बेला आइपुग्नु हुन्छ ?’ अनि मैले भने,‘म त्यही अस्पतालको सामान ल्याएको गाडीमा छु, अब २०÷३० मिनेटमा आइपुग्छु ।’
जे होस् त्यो केटी स्मृति रहिछिन् । डर थियो मनमा कता जाने ? कसरी खोज्ने ? कहाँ गइन् ? भन्ने चिन्ता थियो, अब त दूर भयो । तरपनि उनी बेहोस छिन्, यो कुराले मनमा अशान्ति थियो । जे भए पनि म भगवान्लाई पुकार्दै थिएँ । म उनलाई सम्झिदै उनकै दुनियाँमा हराईसकेको थिएँ । मेरो मन, मष्तिस्कमा उनकै अनुहारको झझल्को आइरहेथ्यो । अचानक गाडीले ब्रेक लगायो..... म अगाडी ठोक्किन पुगें, अनि होसमा आएँ ।
अस्पताल आइपुगेको रहेछ । म हत्त न पत्त उनको रुम खोज्न थालें । रुम बाहिर उनको परिवार थिए, निराश मुद्रामा अनि म पुगें, श्वेता मेरो अघि आइन् र भनिन्,‘दिदीको स्थिति नाजुक छ रे’ भन्दै रुन थालिन् । उनीसँगसँगै सबैजनाको आँखामा आँशुको ओइरो लाग्यो । मैले उनीहरुलाई सम्झाउन थालें । आफ्नो मन पनि त रोइरहेको छ र पनि ठाम्दै उनीहरुको आँशुलाई पनि रोक्न खोजिरहेथें ।
एकैछिनमा डाक्टर आउनुभयो र मैले सोधें,‘के भएको हो ? स्थिति के छ ?’ अनि डाक्टरले भनें,‘रातभरिको चिसो, केही नखाएको मान्छे, त्यसैले कमजोरी हो तर होस नआएसम्म केही भन्न सकिँदैन ।’
अचानक भित्रबाट नर्स दौडेर डाक्टरकोमा आया र भन्यो,‘सर उसलाई होस आयो ।’
अब भने मेरो मन पनि खुशी भयो । डाक्टर भित्र गए । हामी भने बाहिर नै थियौं । केहीबेर पछि डाक्टरले आएर भने,‘रोहन भनेको को हो ?’ अनि मैले भनें,‘हजुर म नै हो ।’, ‘तिमीलाई भित्र बोलाएको छ’ भन्दै डाक्टर आफ्नो बाटो लागे । अनि म भित्र गएँ ।
जब म भित्र गएँ, मेरो खुट्टाहरु कामिरहेका थिए । मैले उनको आँखामा हेर्न सकेको थिइन, कारण म दोषी थिएँ, अनि उनले मलाई भनिन्,‘अझै पनि तिमी मलाई स्विकार्दैनौं ?’ यस्तो अवस्थामा छिन्, के गरुँ थाहा थिएन अनि मैले भने,‘ओ के बाबा ! ओ के आई लभ यू टु ।’ त्यसपछि उनको परिवार भित्र आए, म बाहिर गएँ ।
त्यहीदिन हामीले उनलाई घर लिएर गयौं । घरपुगेर म फर्किने बेला मैले उनको बाबालाई ‘धेरै कर नगर्नु, जिद्दि छे, उनलाई मनाउने कोशिस गर्नु’ भन्दै म आफ्नो बाटो लागें ।
अचानक घरबाट फोन आयो र सोध्यो,‘किन नआएको ?’ मैले भनें,‘हेर्नु न कलेजमा काम प¥यो, म पर्सीतिर आउछु ।’ अनि मलाई फोनमा भन्यो,‘किन ढिला ? बुबाले हामीलाई छाडेर जानुभईसक्यो, कहिले आउने तिमी ?’
क्रमशः
त्यसपछि मैले मेरो अवस्थाको बारेमा सबै कुरा भनें अनि त्यो खबर मैले श्वेतालाई दिए,‘श्वेता मलाई एकजना दाईले कल गर्नुभएको थियो, एउटी केटी अस्पतालमा छें रे बेहोस अवस्थामा मेरो नाम मोबाईलमा देखेर कल गरेको रे, जाउ त दिदी हुनसक्छ ।’
अब मेरो मनमा अनेकौं कुराहरुले बास गर्न थाल्यो । लाग्न थाल्यो, मेरो कारणले उनी त्यो अवस्थामा छें । अचानक ड्राईभर दाई र प्रहरी भ्यानमा बसेर आउनुभयो । प्रहरीको जमात नै जम्मा भयो र हाम्रो ट्रकलाई घेर्न थाल्यो अनि ड्राईभर दाईले इन्जित स्टार्ट गर्नुभयो र बिस्तारै बिस्तारै प्रहरीको घेराउ सहित त्यो बजार पास गराउनुभयो । प्रहरीको स्कर्टिङ्गमा हामी त्यो बजारबाट निस्कियौं ।
अनि मैले त्यो दाईलाई सोधें,‘यस्तो अवस्थामा जबरजस्ती प्रहरी परिचालन गरेर गाडी किन ल्याउनुभएको ?’ अनि उनले जवाफ दिए,‘यसमा अक्सिजनको सिलिण्डरहरु छ, अस्पताल लानु पर्ने, जसरी भएपनि आज पुग्नु छ भनेर मलाई फोन आइसक्यो त्यही भएर प्रहरी चौकीमा गएर सबै कुरा मिलाएर गाडी स्कर्टिङ्गमा निकालेको ।’
अनि मैले उनलाई कुन अस्पताल भनेर सोधेको थिएँ गाडी पनि त्यही अस्पतालमा जाने रहेछ, जहाँबाट मलाई फोन आएको थियो ।
त्यसपछि हाम्रो गाडी तेज रफ्तारमा गुडिरहेको थियो । बाटोमा गइरहँदा कहाँ भन्ने बित्तिकै फोन लाग्छ र मिस्ड कल नोटिफिकेशन आइरहेको थियो, म्यासेजमा । टावर पनि कम थियो । एकपटक बल्लबल्ल फोन आयो, त्यो पनि केही बुझिएन । श्वेताले मात्र मलाई ४०÷५० पटक फोन गरिसकिछे । मैले पनि यताबाट फोन ट्राई गरिरहेथें । बल्ल बल्ल शहर नजिक आएपछि उनलाई फोन लाग्यो र मैले सोधें,‘को रहेछ उनी ?’ अनि श्वेताले भनिन्,‘दिदी हुनुहुँदो रहेछ, बेहोस छे, तपाई कति बेला आइपुग्नु हुन्छ ?’ अनि मैले भने,‘म त्यही अस्पतालको सामान ल्याएको गाडीमा छु, अब २०÷३० मिनेटमा आइपुग्छु ।’
जे होस् त्यो केटी स्मृति रहिछिन् । डर थियो मनमा कता जाने ? कसरी खोज्ने ? कहाँ गइन् ? भन्ने चिन्ता थियो, अब त दूर भयो । तरपनि उनी बेहोस छिन्, यो कुराले मनमा अशान्ति थियो । जे भए पनि म भगवान्लाई पुकार्दै थिएँ । म उनलाई सम्झिदै उनकै दुनियाँमा हराईसकेको थिएँ । मेरो मन, मष्तिस्कमा उनकै अनुहारको झझल्को आइरहेथ्यो । अचानक गाडीले ब्रेक लगायो..... म अगाडी ठोक्किन पुगें, अनि होसमा आएँ ।
अस्पताल आइपुगेको रहेछ । म हत्त न पत्त उनको रुम खोज्न थालें । रुम बाहिर उनको परिवार थिए, निराश मुद्रामा अनि म पुगें, श्वेता मेरो अघि आइन् र भनिन्,‘दिदीको स्थिति नाजुक छ रे’ भन्दै रुन थालिन् । उनीसँगसँगै सबैजनाको आँखामा आँशुको ओइरो लाग्यो । मैले उनीहरुलाई सम्झाउन थालें । आफ्नो मन पनि त रोइरहेको छ र पनि ठाम्दै उनीहरुको आँशुलाई पनि रोक्न खोजिरहेथें ।
एकैछिनमा डाक्टर आउनुभयो र मैले सोधें,‘के भएको हो ? स्थिति के छ ?’ अनि डाक्टरले भनें,‘रातभरिको चिसो, केही नखाएको मान्छे, त्यसैले कमजोरी हो तर होस नआएसम्म केही भन्न सकिँदैन ।’
अचानक भित्रबाट नर्स दौडेर डाक्टरकोमा आया र भन्यो,‘सर उसलाई होस आयो ।’
अब भने मेरो मन पनि खुशी भयो । डाक्टर भित्र गए । हामी भने बाहिर नै थियौं । केहीबेर पछि डाक्टरले आएर भने,‘रोहन भनेको को हो ?’ अनि मैले भनें,‘हजुर म नै हो ।’, ‘तिमीलाई भित्र बोलाएको छ’ भन्दै डाक्टर आफ्नो बाटो लागे । अनि म भित्र गएँ ।
जब म भित्र गएँ, मेरो खुट्टाहरु कामिरहेका थिए । मैले उनको आँखामा हेर्न सकेको थिइन, कारण म दोषी थिएँ, अनि उनले मलाई भनिन्,‘अझै पनि तिमी मलाई स्विकार्दैनौं ?’ यस्तो अवस्थामा छिन्, के गरुँ थाहा थिएन अनि मैले भने,‘ओ के बाबा ! ओ के आई लभ यू टु ।’ त्यसपछि उनको परिवार भित्र आए, म बाहिर गएँ ।
त्यहीदिन हामीले उनलाई घर लिएर गयौं । घरपुगेर म फर्किने बेला मैले उनको बाबालाई ‘धेरै कर नगर्नु, जिद्दि छे, उनलाई मनाउने कोशिस गर्नु’ भन्दै म आफ्नो बाटो लागें ।
अचानक घरबाट फोन आयो र सोध्यो,‘किन नआएको ?’ मैले भनें,‘हेर्नु न कलेजमा काम प¥यो, म पर्सीतिर आउछु ।’ अनि मलाई फोनमा भन्यो,‘किन ढिला ? बुबाले हामीलाई छाडेर जानुभईसक्यो, कहिले आउने तिमी ?’
क्रमशः
सम्झौता [भाग–४]
बिहानी पख मिर्मिरे उज्यालो भयो । एक्कासी मलाई के भयो थाहा छैन, मैले गाडी रोक्न लगाएँ ।
‘ड्राइभर दाई, गाडी रोक्नु न’ मैले भनें । त्यसपश्चात दाईले गाडी रोक्नुभयो अनि मैले म जान्न भन्दै उनीहरुलाई त्यहाँबाट जान आग्रह गरें । मलाई त्यो सुनसान सडकमा छाडी उनीहरु आफ्नो गन्तव्यतिर लागे ।
त्यो सुनसान सडक, झिसमिसे उज्यालो । बिहान त हुन हुन लागेको थियो तरैपनि अलिक अँध्यारो नै थियो । शहरतिर आउने गाडी आएको थिएन ।
एक्लो थिएँ म र पनि मलाई एक्लोपनको महसुस भएन । खै किन हो ? तर लाग्छ आफुलाई कुनै कुराको चिन्ता धेरै भयो भने एक्लोपनको महसुस पनि नहुँने रहेछ । एक्लै थिएँ, कानमा एअरफोन लगाएँ अनि गीत सुन्दै शहर तर्फ आफ्नो खुट्टाहरुलाई लम्ब्याएँ । यसरी नै म आफ्नै धुनमा हिडिँरहेको थिएँ, मनमा एउटै कुरा लिएर, उनी कहाँ छिन्, के गर्दै छिन् ?
मैले मोबाईलको किप्याडमा औंलाहरु चलाएँ र डायल गरें, उनको बहिनीको नम्बरमा ।
‘हेला ’ दाई पुग्नुभयो ?’ बहिनीले भनिन् । मैले भने,‘छैन, म त बाटोमै छु, शहर फर्किन लागेको, अनि तिम्री दिदी आईन् ?’ उनले भनिन्,‘छैन कता गईन् कता, भोलि खोज्न जान्छौं भनेर सोचिरहेको ।’ अनि मैले ल ल हुन्छ, म पनि आईपुग्छु अब ३÷४ घण्टामा त्यही भनेर फोन राखिदिएँ ।
मेरो कारणले उनी घर गइनन् खै किन हो ? अब त लाग्न थाल्यो कि म पनि उनलाई माया गर्छु, नत्र भने मलाई किन यति धेरै गाह्रो भो, बुबा बिरामी हुँदा पनि घर नगई किन म शहरतिर नै फर्किँदैछु त ? सायद मेरो मनले पनि उनलाई रोज्छ होला, उनको आँशु, उनको पीडा, उनको दुःख, मेरो मनले सहन सक्दैन होला । सायद...।
यस्तै यस्तै सोचाईमा म डुबिरहेथें । अचानक हर्न बज्यो । मैले यसो आफ्नो आँखालाई त्यो गाडीभएतिर मोडें, अनि मैले गाडी रोक्ने ईशारा गरें ।
गाडी रोक्यो, । मलाई सोध्यो,‘किन भाई, कहाँ जाने हो ?’ मैले भनें, ‘म शहरतिर जाने हो, तपाई कता हो नि ?’ उनले पनि शहरतिर नै जाने बताए अनि म त्यही ट्रकमा चढें । ट्रक पुरै सामानले भरिएको थियो, के थियो त्यो त थाहा भएन ।
त्यसपछि हामी हाम्रो गन्तव्यतिर जाँदै थियौं । करीब बिहानको ६ बजेको थियो । एउटा बजारक्षेत्रमा पुग्यौं, पुरै बिद्यार्थीहरुको जमात थियो । हातमा ठूलो ठूलो डण्डा समातिरहेको । कोही के कोही के भनिरहेको थियो । तरपनि बुझिने भाषामा आज उक्त शहर बन्द भन्दै थिएँ ।
हाम्रो गाडी पनि त्यही नजिक पुग्यो । एकजना विद्यार्थी आयो र भन्यो,‘आज राजमार्ग बन्द हो दाई गाडी साइड लाउनु ।’ अनि ड्राइभरले भन्यो,‘हैन हस्पिटलको गाडी हो, गाडी नरोकौं न हामीलाई जान देउ ।’
तब केही विद्यार्थीहरु आए र ड्राइभरसँग कुराहरु गर्न थाले । के कुरा त्यो त थाहा भएन, ड्राइभर दाई अचानक ओर्ले र अरु विद्यार्थीको जमातमा गए । धेरैबेरको कुरा पछि ड्राइभर दाई आए र उनले गाडी पार्किङ साइडमा पार्क गरे । उनले भने,‘हिजो यहाँ बसले मान्छे हान्यो रे अनि आज बिहान म¥यो रे, त्यही भएर क्षतिपूर्ति माग गर्दै आज बन्द रे, गाडी नजाने भो ।’
आफूलाई त जसरी भएपनि जानु छ । त्यसपछि मैले सोधें,‘कहिले खुल्छ त ? अरु केही उपाय छ दाई ?’ उनले भने म एकछिन चौकी गएर आउँछु तिमीहरु बस्दै गर, केही त होला नि ?’
त्यसपछि ड्राइभरदाई चौकीतिर लागे । म र गाडीको स्टाफ भने गाडीमा नै थियौं । करीब करीब २ घण्टा बित्यो, ड्राइभर दाई आउनुभएन । म के गरुँ त्यो पनि थाहा छैन । जानको लागि कुनै गाडी पनि छैन, अनि हिडेर जानु त्यो पनि असम्भव । अनेक कुराहरु मन थुपार्दै, खेलाउँदै त्यो जमातलाई हेरिरहेथें ।
अचानक मेरो मोबाइलमा नयाँ नम्बरबाट फोन आयो.......।
क्रमशः बाँकी सम्झौता भाग ५ हेर्नुहोला ।
‘ड्राइभर दाई, गाडी रोक्नु न’ मैले भनें । त्यसपश्चात दाईले गाडी रोक्नुभयो अनि मैले म जान्न भन्दै उनीहरुलाई त्यहाँबाट जान आग्रह गरें । मलाई त्यो सुनसान सडकमा छाडी उनीहरु आफ्नो गन्तव्यतिर लागे ।
त्यो सुनसान सडक, झिसमिसे उज्यालो । बिहान त हुन हुन लागेको थियो तरैपनि अलिक अँध्यारो नै थियो । शहरतिर आउने गाडी आएको थिएन ।
एक्लो थिएँ म र पनि मलाई एक्लोपनको महसुस भएन । खै किन हो ? तर लाग्छ आफुलाई कुनै कुराको चिन्ता धेरै भयो भने एक्लोपनको महसुस पनि नहुँने रहेछ । एक्लै थिएँ, कानमा एअरफोन लगाएँ अनि गीत सुन्दै शहर तर्फ आफ्नो खुट्टाहरुलाई लम्ब्याएँ । यसरी नै म आफ्नै धुनमा हिडिँरहेको थिएँ, मनमा एउटै कुरा लिएर, उनी कहाँ छिन्, के गर्दै छिन् ?
मैले मोबाईलको किप्याडमा औंलाहरु चलाएँ र डायल गरें, उनको बहिनीको नम्बरमा ।
‘हेला ’ दाई पुग्नुभयो ?’ बहिनीले भनिन् । मैले भने,‘छैन, म त बाटोमै छु, शहर फर्किन लागेको, अनि तिम्री दिदी आईन् ?’ उनले भनिन्,‘छैन कता गईन् कता, भोलि खोज्न जान्छौं भनेर सोचिरहेको ।’ अनि मैले ल ल हुन्छ, म पनि आईपुग्छु अब ३÷४ घण्टामा त्यही भनेर फोन राखिदिएँ ।
मेरो कारणले उनी घर गइनन् खै किन हो ? अब त लाग्न थाल्यो कि म पनि उनलाई माया गर्छु, नत्र भने मलाई किन यति धेरै गाह्रो भो, बुबा बिरामी हुँदा पनि घर नगई किन म शहरतिर नै फर्किँदैछु त ? सायद मेरो मनले पनि उनलाई रोज्छ होला, उनको आँशु, उनको पीडा, उनको दुःख, मेरो मनले सहन सक्दैन होला । सायद...।
यस्तै यस्तै सोचाईमा म डुबिरहेथें । अचानक हर्न बज्यो । मैले यसो आफ्नो आँखालाई त्यो गाडीभएतिर मोडें, अनि मैले गाडी रोक्ने ईशारा गरें ।
गाडी रोक्यो, । मलाई सोध्यो,‘किन भाई, कहाँ जाने हो ?’ मैले भनें, ‘म शहरतिर जाने हो, तपाई कता हो नि ?’ उनले पनि शहरतिर नै जाने बताए अनि म त्यही ट्रकमा चढें । ट्रक पुरै सामानले भरिएको थियो, के थियो त्यो त थाहा भएन ।
त्यसपछि हामी हाम्रो गन्तव्यतिर जाँदै थियौं । करीब बिहानको ६ बजेको थियो । एउटा बजारक्षेत्रमा पुग्यौं, पुरै बिद्यार्थीहरुको जमात थियो । हातमा ठूलो ठूलो डण्डा समातिरहेको । कोही के कोही के भनिरहेको थियो । तरपनि बुझिने भाषामा आज उक्त शहर बन्द भन्दै थिएँ ।
हाम्रो गाडी पनि त्यही नजिक पुग्यो । एकजना विद्यार्थी आयो र भन्यो,‘आज राजमार्ग बन्द हो दाई गाडी साइड लाउनु ।’ अनि ड्राइभरले भन्यो,‘हैन हस्पिटलको गाडी हो, गाडी नरोकौं न हामीलाई जान देउ ।’
तब केही विद्यार्थीहरु आए र ड्राइभरसँग कुराहरु गर्न थाले । के कुरा त्यो त थाहा भएन, ड्राइभर दाई अचानक ओर्ले र अरु विद्यार्थीको जमातमा गए । धेरैबेरको कुरा पछि ड्राइभर दाई आए र उनले गाडी पार्किङ साइडमा पार्क गरे । उनले भने,‘हिजो यहाँ बसले मान्छे हान्यो रे अनि आज बिहान म¥यो रे, त्यही भएर क्षतिपूर्ति माग गर्दै आज बन्द रे, गाडी नजाने भो ।’
आफूलाई त जसरी भएपनि जानु छ । त्यसपछि मैले सोधें,‘कहिले खुल्छ त ? अरु केही उपाय छ दाई ?’ उनले भने म एकछिन चौकी गएर आउँछु तिमीहरु बस्दै गर, केही त होला नि ?’
त्यसपछि ड्राइभरदाई चौकीतिर लागे । म र गाडीको स्टाफ भने गाडीमा नै थियौं । करीब करीब २ घण्टा बित्यो, ड्राइभर दाई आउनुभएन । म के गरुँ त्यो पनि थाहा छैन । जानको लागि कुनै गाडी पनि छैन, अनि हिडेर जानु त्यो पनि असम्भव । अनेक कुराहरु मन थुपार्दै, खेलाउँदै त्यो जमातलाई हेरिरहेथें ।
अचानक मेरो मोबाइलमा नयाँ नम्बरबाट फोन आयो.......।
क्रमशः बाँकी सम्झौता भाग ५ हेर्नुहोला ।
सम्झौता [भाग–३]
जब म आफ्नो कोठामा आइपुगें तब, खै किन हो किन मेरो मन निराश थियो । सायद, उनलाई त्यस्तो अवस्थामा छोडेर आ’कोेले पो हो कि !
मोबाइल झिके अनि नम्बर डायल गरें,“तपाईले सम्पर्क गर्न खोज्नुभएको मोबाईलको स्विच अफ गरिएको छ ।”
मोबाईल पनि अफ छ अब के गर्ने ? मेरो मनमा बेचैनी छाउन थाल्यो । लाग्छ, मेरो मनलाई एउटा ठूलो ढिक्को पहाड आएर थिचिरहेको छ । मनमा अनेकौ कुराहरु खेल्न थाल्यो । मेरो मन दोधारमा छ, एउटा मनले भन्छ उनको प्रस्ताव स्विकार, त अर्काे मनले भन्छ, हुन्न तेरो मात्र होइन उसको पनि भविष्यसँग तैले खेलवाड गर्छस् । के गर्ने सोच्न सकिरहेको छैन, के निर्णय लिने ?
अचानक नयाँ नम्बरबाट कल आउँछ.......।
‘हेलो’ मैले भनें । उताबाट हस्याङफस्याङ गर्दै आवाज आउँछ,‘रोहन हो ?’ अनि मैले आफु रोहन भएको कुरा बताए । तब उनले एक्कासी यस्तो खबर दियो कि म झसंग भए,‘तपाईको बुबा सिकिस्त हुनुहुन्छ, तपाईलाई झट्टै गाउँ आउनु रे!’ यति भन्नासाथ उनले फोन राखिदिइन् ।
के गर्नु अब त गाउँ जानैप¥यो, आफुलाई जन्म अनि कर्म दिने बुबा बिरामी हुनुहुन्छ । त्यसपछि म आफ्नो कुनै पनि पर्वाह नगरी म त्यही रात आफ्नो अवश्यकीय सामान लिँदै रात्रीबसमा आफ्नो घरतर्फ लागें ।
रातभरी गाडीमा निन्द्रा पनि लागेन । सबैजना भिडियो हेरिरहेथें, गाडीमा । आफु भने सोचमा डुबको थिएँ ।
सोचिरहें, उनले मलाई के सोच्लिन् ? उनको त्यो अवस्थामा मैले उनलाई छाडेर आएँ, म गाउँ गएको कारण उनले आफु पो ठान्ने हुन् कि ! मैले भन्न पनि पाइन म गाउँ जाने खबर, फेरी उनी जिद्दि छे, रिसाहा छे, केही नराम्रो काम पो गर्लान् कि भन्ने डर पनि भयो । के गर्ने भनेर म सोच्न सकिन । आफ्नो मनलाई अरु कतै भुलाउने खोजें, कति पटक त फिल्म हेरेर भुल्न खोजें तर सकिन । मेरो मन मानेन अरु कुरा सोच्न, मात्र उनलाई नै सम्झिरहें । खै किन हो ? घरमा बुबा बिरामी हुनुहुन्छ भन्ने थाहा पाएर घरतिर लागे तापनि मलाई उनको याद किन आउँछ ?
यस्तै यस्तै कुरा मनमा खेलाउँदै थिए तब एक्कासी मेरो हात मोबाइलतिर गयो र डायल ग¥यो, उनकी बहिनी स्वेताको नम्बरमा .......।
‘हेलो रोहन दाई’ उताबाट आवाज आयो । एकैपटकमा फोन उठाएकोले म अचम्म भएँ त्यो पनि मध्यरातको १ बजे । अनि मैले सोधें,‘सुतेको छैन ?’ ‘कहाँ निन्द्रा लाग्नु, हेर्नु न दिदीको अत्तोपत्तो छैन, कहाँ गएको होला, मोबाइल पनि घरमै छोडेको छ’ स्वेताले भनिन् । अब त झन् मेरो मन एकदमै दोधारमा प¥यो यति रातिसम्म पनि घर आएको छैन भन्दा ।
अनि मैले उनलाई सोधें,‘कति बेलादेखि आएको छैन, अनि किन घरमा केही किचकिच परेको थियो कि ?’ उनले भनिन्,‘खासै त केही हैन, बाबाले बिहेको कुरा गर्नुभएको थियो अनि बिहानै कसैलाई केही नभई घरबाट निस्कनुभएछ, सबै चिनेजानेकोमा फोन गरिसकें कसैलाई पनि थाहा छैन रे, के गर्ने के गर्ने ?’
मैले सोधें,‘अनि मलाई किन फोन नगरेको त ?’ उनले भनिन्,‘म तपाईको कोठामा गएको थिएँ, घरबेटीले बुबा बिरामी भएको खबर पाएर गाउँ हिड्यो भन्नुभयो, त्यही भएर फोन नगरेको ।’, ‘ल ल भईहाल्यो, धेरै चिन्ता नगर भोलि त आइहाल्छ होला नि, बुबाआमालाई पनि चिन्ता नलिनु भन्दिनु ल !’ भन्दै मैले उनलाई सान्त्वना दिदैं फोन राखिदिएँ ।
अब त म झन् बढी सोचमा डुब्न थालें । अब के गर्ने ? उता बुबा बिरामी हुनुहुन्छ यता स्मृतिको अत्तोपत्तो छैन .... ।
क्रमशः बाँकी सम्झौता भाग ४ हेर्नुहोला ।
मोबाइल झिके अनि नम्बर डायल गरें,“तपाईले सम्पर्क गर्न खोज्नुभएको मोबाईलको स्विच अफ गरिएको छ ।”
मोबाईल पनि अफ छ अब के गर्ने ? मेरो मनमा बेचैनी छाउन थाल्यो । लाग्छ, मेरो मनलाई एउटा ठूलो ढिक्को पहाड आएर थिचिरहेको छ । मनमा अनेकौ कुराहरु खेल्न थाल्यो । मेरो मन दोधारमा छ, एउटा मनले भन्छ उनको प्रस्ताव स्विकार, त अर्काे मनले भन्छ, हुन्न तेरो मात्र होइन उसको पनि भविष्यसँग तैले खेलवाड गर्छस् । के गर्ने सोच्न सकिरहेको छैन, के निर्णय लिने ?
अचानक नयाँ नम्बरबाट कल आउँछ.......।
‘हेलो’ मैले भनें । उताबाट हस्याङफस्याङ गर्दै आवाज आउँछ,‘रोहन हो ?’ अनि मैले आफु रोहन भएको कुरा बताए । तब उनले एक्कासी यस्तो खबर दियो कि म झसंग भए,‘तपाईको बुबा सिकिस्त हुनुहुन्छ, तपाईलाई झट्टै गाउँ आउनु रे!’ यति भन्नासाथ उनले फोन राखिदिइन् ।
के गर्नु अब त गाउँ जानैप¥यो, आफुलाई जन्म अनि कर्म दिने बुबा बिरामी हुनुहुन्छ । त्यसपछि म आफ्नो कुनै पनि पर्वाह नगरी म त्यही रात आफ्नो अवश्यकीय सामान लिँदै रात्रीबसमा आफ्नो घरतर्फ लागें ।
रातभरी गाडीमा निन्द्रा पनि लागेन । सबैजना भिडियो हेरिरहेथें, गाडीमा । आफु भने सोचमा डुबको थिएँ ।
सोचिरहें, उनले मलाई के सोच्लिन् ? उनको त्यो अवस्थामा मैले उनलाई छाडेर आएँ, म गाउँ गएको कारण उनले आफु पो ठान्ने हुन् कि ! मैले भन्न पनि पाइन म गाउँ जाने खबर, फेरी उनी जिद्दि छे, रिसाहा छे, केही नराम्रो काम पो गर्लान् कि भन्ने डर पनि भयो । के गर्ने भनेर म सोच्न सकिन । आफ्नो मनलाई अरु कतै भुलाउने खोजें, कति पटक त फिल्म हेरेर भुल्न खोजें तर सकिन । मेरो मन मानेन अरु कुरा सोच्न, मात्र उनलाई नै सम्झिरहें । खै किन हो ? घरमा बुबा बिरामी हुनुहुन्छ भन्ने थाहा पाएर घरतिर लागे तापनि मलाई उनको याद किन आउँछ ?
यस्तै यस्तै कुरा मनमा खेलाउँदै थिए तब एक्कासी मेरो हात मोबाइलतिर गयो र डायल ग¥यो, उनकी बहिनी स्वेताको नम्बरमा .......।
‘हेलो रोहन दाई’ उताबाट आवाज आयो । एकैपटकमा फोन उठाएकोले म अचम्म भएँ त्यो पनि मध्यरातको १ बजे । अनि मैले सोधें,‘सुतेको छैन ?’ ‘कहाँ निन्द्रा लाग्नु, हेर्नु न दिदीको अत्तोपत्तो छैन, कहाँ गएको होला, मोबाइल पनि घरमै छोडेको छ’ स्वेताले भनिन् । अब त झन् मेरो मन एकदमै दोधारमा प¥यो यति रातिसम्म पनि घर आएको छैन भन्दा ।
अनि मैले उनलाई सोधें,‘कति बेलादेखि आएको छैन, अनि किन घरमा केही किचकिच परेको थियो कि ?’ उनले भनिन्,‘खासै त केही हैन, बाबाले बिहेको कुरा गर्नुभएको थियो अनि बिहानै कसैलाई केही नभई घरबाट निस्कनुभएछ, सबै चिनेजानेकोमा फोन गरिसकें कसैलाई पनि थाहा छैन रे, के गर्ने के गर्ने ?’
मैले सोधें,‘अनि मलाई किन फोन नगरेको त ?’ उनले भनिन्,‘म तपाईको कोठामा गएको थिएँ, घरबेटीले बुबा बिरामी भएको खबर पाएर गाउँ हिड्यो भन्नुभयो, त्यही भएर फोन नगरेको ।’, ‘ल ल भईहाल्यो, धेरै चिन्ता नगर भोलि त आइहाल्छ होला नि, बुबाआमालाई पनि चिन्ता नलिनु भन्दिनु ल !’ भन्दै मैले उनलाई सान्त्वना दिदैं फोन राखिदिएँ ।
अब त म झन् बढी सोचमा डुब्न थालें । अब के गर्ने ? उता बुबा बिरामी हुनुहुन्छ यता स्मृतिको अत्तोपत्तो छैन .... ।
क्रमशः बाँकी सम्झौता भाग ४ हेर्नुहोला ।
Sunday, February 15, 2015
सम्झौता [भाग–२]
‘ह्या ! के नचाहिने कुरा गरिरा’को भन्या ?’ मैले भनें । अनि उनले भनिन्,‘हैन म तिमीलाई चाहन्छु, म तिमीबिना बाँच्न सक्दिन, प्लिज मानन, यदि तिमीले मानेन भने मैले अरु सँग बिहे गरेर जानुपर्ने हुन्छ, जसलाई मैले चिनेकोसम्म पनि छैन ।’
त्यसपछि म केही बोल्न सकिन । आज पहिलो पटक मलाई यस्ता भईरहेको छ कि कुनै महाभारत पर्वत आएर मलाई थिचिरहेको छ । हनुमान नै भएको भए पनि पहाडलाई उचालेर फ्याल्थें तर के गर्नु म त परें एउटा साधारण व्यक्ति । यति धेरै गाह्रो भईरहेको छ कि म आफुले आफैलाई बचाउन पनि नसक्ने अवस्थामा पुगेको अनुभव भईरहेछ ।
उनी लगातार मेरो अगाडी बसेर रोई रहेकी छिन् । उनको आँखाबाट आँशु खसिरहेछ, लाग्छ असार–साउन भेल–बाढी जस्तै । उनको त्यो रुवाईलाई रोक्न मैले सकिन । जब जब म उनलाई केही कुरा भन्न खोज्छु उनी एउटै कुरा मात्र दोहो¥याईरहन्छिन् कि ‘पहिला भन तिमी मलाई मन पराउँछौ कि मन पराउँदैनौं ?’
कसरी भनुँ म उसलाई मन पराउँछु भनेर ? म त एउटा गरीब परिवारको मान्छे, उनी त धनी खानदानी केटी । त्यसमाथि पनि मेरो र उनको जात पनि मिल्दैन । मैले त उनलाई केवल एउटा राम्रो साथीको रुपमा मात्र सोचेको थिएँ, मैले कदापि पनि सोचिन कि म उनलाई आफ्नो जीवनसाथी बनाउँछु भनेर । तर, आज एक्कासी आएर मैले उनको प्रेमप्रस्ताव स्विकारें भने उनी आफ्नो परिवारबाट टाढा हुन्छिन् । जुन कुरा म चाहन्न ।
अनि मैले उनलाई भनें,‘हेर ! स्मृति म त गरीब परिवारको मान्छे, मेरो घर गाउँमा छ, म यहाँ मेरो पढाईको लागि आएको, अनि तिमी एउटा धनी खानदानी केटी, त्यसमाथि हामीबीचको जात पनि मिल्दैन, असम्भव कुरा नगर, बरु बिहे गर्न मन छैन भने तिम्रो बुबा–आमालाई म सम्झाउँछु ।’
अनि उनले भनिन्,‘ठिकै छ, त्यसो भए तिमी मलाई मन पराउँदैनौ हैन ? मेरो प्रस्ताव पनि स्विकार्दैनौ हैन ?’, ‘कसरी स्विकारांै, बेकारमा म तिम्रो परिवारबाट तिमीलाई अलग्याउन चाहन्न के ?’ मैले भनें ।
त्यसपछि उनी मसँग कुरा गर्न चाहिनन् । उनी रिसले आगो भईन्, यस्तो अवस्था आज मैले पहिलो पटक देखें । उनको अनुहार एकदमै रिसाहा देखिरहेको थियो । यो भन्दा अघि मैले उनी यतिधेरै रिसाएको आजसम्म देखेको पनि छैन ।
त्यसपछि एउटै बेन्चमा भएपनि उनी एकातर्फ त म एकातर्फ फर्किएर बस्यौं । मैले उनलाई कति सम्झाउने कोशिस गरें तर सकिन ।
अब त लाग्न थाल्यो कि मेरो कारण उनको जिन्दगी बिग्रिन सक्छ, अनि मैले धेरै बेर सोचें र एउटै निश्कर्ष निकाले कि म उनीबाट टाढा हुनुपर्छ । यदि म उनीबाट टाढा भईन भने न त उसले मलाई बिर्सन सक्छ न त उनी परिवारले भनेको ठाउँमा बिहे गरेर जान सक्छ ।
त्यसपछि मैले उनलाई भनें,‘ल भैगो सबै कुरा बिर्सिदेउ, म तिम्रो जीवनमा साथीको रुपमा आएको थिएँ, सधंै म तिमीलाई साथीको रुपमा नै हेर्छु, अब सम्झिउ कि मैले साथीको नाता तोडें, आजबाट तिमी आफ्नो बाटो लाग्छौ र म आफ्नो बाटो ।’
त्यति भन्नासाथ उनी डाँको छाडेर रुन थालिन् । मैले सोचे यहाँ बस्नु अब त्यति उचित छैन । त्यसपछि मैले उनलाई त्यो अवस्थामा छोडेर आफ्नो पाइलालाई अर्कैतिर मोडें.......।
क्रमशः बाँकी सम्झौता भाग ३ हेर्नुहोला ।
त्यसपछि म केही बोल्न सकिन । आज पहिलो पटक मलाई यस्ता भईरहेको छ कि कुनै महाभारत पर्वत आएर मलाई थिचिरहेको छ । हनुमान नै भएको भए पनि पहाडलाई उचालेर फ्याल्थें तर के गर्नु म त परें एउटा साधारण व्यक्ति । यति धेरै गाह्रो भईरहेको छ कि म आफुले आफैलाई बचाउन पनि नसक्ने अवस्थामा पुगेको अनुभव भईरहेछ ।
उनी लगातार मेरो अगाडी बसेर रोई रहेकी छिन् । उनको आँखाबाट आँशु खसिरहेछ, लाग्छ असार–साउन भेल–बाढी जस्तै । उनको त्यो रुवाईलाई रोक्न मैले सकिन । जब जब म उनलाई केही कुरा भन्न खोज्छु उनी एउटै कुरा मात्र दोहो¥याईरहन्छिन् कि ‘पहिला भन तिमी मलाई मन पराउँछौ कि मन पराउँदैनौं ?’
कसरी भनुँ म उसलाई मन पराउँछु भनेर ? म त एउटा गरीब परिवारको मान्छे, उनी त धनी खानदानी केटी । त्यसमाथि पनि मेरो र उनको जात पनि मिल्दैन । मैले त उनलाई केवल एउटा राम्रो साथीको रुपमा मात्र सोचेको थिएँ, मैले कदापि पनि सोचिन कि म उनलाई आफ्नो जीवनसाथी बनाउँछु भनेर । तर, आज एक्कासी आएर मैले उनको प्रेमप्रस्ताव स्विकारें भने उनी आफ्नो परिवारबाट टाढा हुन्छिन् । जुन कुरा म चाहन्न ।
अनि मैले उनलाई भनें,‘हेर ! स्मृति म त गरीब परिवारको मान्छे, मेरो घर गाउँमा छ, म यहाँ मेरो पढाईको लागि आएको, अनि तिमी एउटा धनी खानदानी केटी, त्यसमाथि हामीबीचको जात पनि मिल्दैन, असम्भव कुरा नगर, बरु बिहे गर्न मन छैन भने तिम्रो बुबा–आमालाई म सम्झाउँछु ।’
अनि उनले भनिन्,‘ठिकै छ, त्यसो भए तिमी मलाई मन पराउँदैनौ हैन ? मेरो प्रस्ताव पनि स्विकार्दैनौ हैन ?’, ‘कसरी स्विकारांै, बेकारमा म तिम्रो परिवारबाट तिमीलाई अलग्याउन चाहन्न के ?’ मैले भनें ।
त्यसपछि उनी मसँग कुरा गर्न चाहिनन् । उनी रिसले आगो भईन्, यस्तो अवस्था आज मैले पहिलो पटक देखें । उनको अनुहार एकदमै रिसाहा देखिरहेको थियो । यो भन्दा अघि मैले उनी यतिधेरै रिसाएको आजसम्म देखेको पनि छैन ।
त्यसपछि एउटै बेन्चमा भएपनि उनी एकातर्फ त म एकातर्फ फर्किएर बस्यौं । मैले उनलाई कति सम्झाउने कोशिस गरें तर सकिन ।
अब त लाग्न थाल्यो कि मेरो कारण उनको जिन्दगी बिग्रिन सक्छ, अनि मैले धेरै बेर सोचें र एउटै निश्कर्ष निकाले कि म उनीबाट टाढा हुनुपर्छ । यदि म उनीबाट टाढा भईन भने न त उसले मलाई बिर्सन सक्छ न त उनी परिवारले भनेको ठाउँमा बिहे गरेर जान सक्छ ।
त्यसपछि मैले उनलाई भनें,‘ल भैगो सबै कुरा बिर्सिदेउ, म तिम्रो जीवनमा साथीको रुपमा आएको थिएँ, सधंै म तिमीलाई साथीको रुपमा नै हेर्छु, अब सम्झिउ कि मैले साथीको नाता तोडें, आजबाट तिमी आफ्नो बाटो लाग्छौ र म आफ्नो बाटो ।’
त्यति भन्नासाथ उनी डाँको छाडेर रुन थालिन् । मैले सोचे यहाँ बस्नु अब त्यति उचित छैन । त्यसपछि मैले उनलाई त्यो अवस्थामा छोडेर आफ्नो पाइलालाई अर्कैतिर मोडें.......।
क्रमशः बाँकी सम्झौता भाग ३ हेर्नुहोला ।
सम्झौता [भाग–१]
‘ओ मेरे दिलके चयन...........’
‘हेल्लो’ बिहानै आएको फोन उठाएर भनें । ‘हे ! रोहन कहाँ छौ ?’ स्मृतिले भनिन् । मैले भने,‘भर्खर त उठें यार, अनि यति बिहानै किन कल गरेको ?’,‘यति बिहानै रे, बिहानको ८ बजिसक्यो, अहिलेसम्म सुतिरा’को ?’ उनले भनिन् । मैले सोधें,‘के छ भन ?’ अनि उनले भनिन्,‘अहिले ९ बजे मलाई शहिदस्मारक पार्कमा भेट ल, अहिले म राख्दिन्छु ।’ मैले सोधें,‘किन ?’ अनि उनले ‘भेटेर भन्छु’ भन्दै फोन राखिदिइन् ।
कस्तो मान्छे रहेछ, बिहानै फोन गरेर, निन्द्रा पनि पुगेको छैन, भै’गो अब त उठ्छु । अनि म आफ्नो नित्य कर्म तर्फ लागें । सबै काम सकिएर म किचेनमा लागें । के गर्नु शहरको ठाउँ त्यो पनि एक्लै छु, रुममा । खाना पकाउन पनि अल्छी लाग्यो, हप्तामा जम्मा १ दिन खाना खाइन्छ त्यो पनि मुड चल्यो भने मात्र । खैर होस् भन्दै एक कप कफी बनाईवरी पिएर आफ्नो बाटो लागें ।
बिहानको ठीक १० बजिसक्यो तर, उनी आइनन् । मैले कल गर्दा उनको फोनबाट एउटै रिप्लाई आउँथ्यो,‘माफ गर्नुहोला, तपाईले सम्पर्क गर्न खोज्नु भएको मोबाईलको स्विच अफ गरिएको छ ।’
त्यसपछि म आफ्नो बाटो लाग्ने सोचेर पार्कको गेट तर्फ आफ्नो खुट्टाहरुलाई बढाए । यत्तिकै उनी हस्याङफस्याङ गर्दै आईपुगिन्,‘थ्याङ गड ! धन्न तिमी यही रहेछौं ।’ मैले सोधें,‘किन र के भो, किन यति हत्तारिँदै आएको, अनि मोबाईल किन स्विच अफ् ?’, ‘पख न एकछिन, सबै कुरा भन्छु म, कति धेरै प्रश्न एकैचोटी सोधेको, एकछिन त आराम गर्न देऊ’ – उनले भनिन् ।
त्यसपछि त्यो पीपलको रुख मुनि भएको पिङमा गएर बस्यौं । एकछिनको बसाईं पछि उनले मलाई भनिन्,‘तिमी त मेरो एकदमै मिल्ने साथी, तिमीलाई एउटा कुरा सोधौं ?’ ‘भनन के कुरा हो ?’ मैले भनें ।
अनि उनले भन्न थालिन्,‘तिमीले चिनेको एकजना केटी छ तर उसले तिमीलाई मन पराउँछ । अब त्यो केटीको बिहेको कुरा घरमा चलेको छ, त्यो केटी आएर तिमीलाई ‘म तिमीलाई मन पराउँछु’ भन्यो भने तिमी के गर्छाै ?’
यो त एकदमै सोच्नु पर्ने कुरा भो । कसरी भन्ने ? धेरै बेर सोचें अनि मैले उनलाई भनें,‘त्यस्तो हुन असम्भव पनि छ, उसले मलाई मन परायो त म के गर्नु मलाई पनि त मन पर्नु प¥यो नि ! म उसको प्रस्ताव स्विकार्दिन थिएँ ।’
उनले भनिन्,‘किन र ? तर उसले तिमीलाई मन पराएको छ, उ तिमी बिना बाँच्न पनि सक्दिन ।’, ‘मलाई पनि त मनपर्नु प¥यो भनेको, उसले मात्र मन पराएर म के गर्न सक्छु र ?’ मैले भनें ।
यसरी हामी बीच विवाद बढी रहेको थियो । अनि मैले उनलाई भनें,‘भयो यो कुरा सोच्नु नै बेकार, अनि म जस्तो मान्छेलाई कसले नै पो आएर यस्तो प्रस्ताव राख्छ र ? छोडिदेउ यो कुरा, भन अब के कुरा थियो तिम्रो मसँग गर्नुपर्ने ?’
त्यसपछि उनले आफ्ना नयनहरुबाट नुनिलो पानीको वर्षा गर्न थालिन् । खै किन हो ? त्यो त मैले बुझ्न सकिन । आज पहिलो पटक उनको अनुहारमा मैले यस्तो बादल लागेको देखें, लाग्छ मेघ गर्जनसँगै पानी पर्न लागिरहेछ । मैले उनलाई कति धेरै पटक बोलाएँ, तर उनी लगातार रोइनैरही ।
अब त अति भो भन्दै मैले उनलाई सोधें,‘हैन किन राई रा’को, के भो तिमीले कस्को कुरा गरेको त्यस्तो ? अनि किन मेरो कुरा सुनेर रोएको ?’
अनि उनले आफ्नो सुक्कसुक्क भाकामा भन्न थालिन्,‘त्यो अभागी केटी म नै हुँ ।’
क्रमशः........ (सम्झौता भाग २ हेर्नुहोला ।)
‘हेल्लो’ बिहानै आएको फोन उठाएर भनें । ‘हे ! रोहन कहाँ छौ ?’ स्मृतिले भनिन् । मैले भने,‘भर्खर त उठें यार, अनि यति बिहानै किन कल गरेको ?’,‘यति बिहानै रे, बिहानको ८ बजिसक्यो, अहिलेसम्म सुतिरा’को ?’ उनले भनिन् । मैले सोधें,‘के छ भन ?’ अनि उनले भनिन्,‘अहिले ९ बजे मलाई शहिदस्मारक पार्कमा भेट ल, अहिले म राख्दिन्छु ।’ मैले सोधें,‘किन ?’ अनि उनले ‘भेटेर भन्छु’ भन्दै फोन राखिदिइन् ।
कस्तो मान्छे रहेछ, बिहानै फोन गरेर, निन्द्रा पनि पुगेको छैन, भै’गो अब त उठ्छु । अनि म आफ्नो नित्य कर्म तर्फ लागें । सबै काम सकिएर म किचेनमा लागें । के गर्नु शहरको ठाउँ त्यो पनि एक्लै छु, रुममा । खाना पकाउन पनि अल्छी लाग्यो, हप्तामा जम्मा १ दिन खाना खाइन्छ त्यो पनि मुड चल्यो भने मात्र । खैर होस् भन्दै एक कप कफी बनाईवरी पिएर आफ्नो बाटो लागें ।
बिहानको ठीक १० बजिसक्यो तर, उनी आइनन् । मैले कल गर्दा उनको फोनबाट एउटै रिप्लाई आउँथ्यो,‘माफ गर्नुहोला, तपाईले सम्पर्क गर्न खोज्नु भएको मोबाईलको स्विच अफ गरिएको छ ।’
त्यसपछि म आफ्नो बाटो लाग्ने सोचेर पार्कको गेट तर्फ आफ्नो खुट्टाहरुलाई बढाए । यत्तिकै उनी हस्याङफस्याङ गर्दै आईपुगिन्,‘थ्याङ गड ! धन्न तिमी यही रहेछौं ।’ मैले सोधें,‘किन र के भो, किन यति हत्तारिँदै आएको, अनि मोबाईल किन स्विच अफ् ?’, ‘पख न एकछिन, सबै कुरा भन्छु म, कति धेरै प्रश्न एकैचोटी सोधेको, एकछिन त आराम गर्न देऊ’ – उनले भनिन् ।
त्यसपछि त्यो पीपलको रुख मुनि भएको पिङमा गएर बस्यौं । एकछिनको बसाईं पछि उनले मलाई भनिन्,‘तिमी त मेरो एकदमै मिल्ने साथी, तिमीलाई एउटा कुरा सोधौं ?’ ‘भनन के कुरा हो ?’ मैले भनें ।
अनि उनले भन्न थालिन्,‘तिमीले चिनेको एकजना केटी छ तर उसले तिमीलाई मन पराउँछ । अब त्यो केटीको बिहेको कुरा घरमा चलेको छ, त्यो केटी आएर तिमीलाई ‘म तिमीलाई मन पराउँछु’ भन्यो भने तिमी के गर्छाै ?’
यो त एकदमै सोच्नु पर्ने कुरा भो । कसरी भन्ने ? धेरै बेर सोचें अनि मैले उनलाई भनें,‘त्यस्तो हुन असम्भव पनि छ, उसले मलाई मन परायो त म के गर्नु मलाई पनि त मन पर्नु प¥यो नि ! म उसको प्रस्ताव स्विकार्दिन थिएँ ।’
उनले भनिन्,‘किन र ? तर उसले तिमीलाई मन पराएको छ, उ तिमी बिना बाँच्न पनि सक्दिन ।’, ‘मलाई पनि त मनपर्नु प¥यो भनेको, उसले मात्र मन पराएर म के गर्न सक्छु र ?’ मैले भनें ।
यसरी हामी बीच विवाद बढी रहेको थियो । अनि मैले उनलाई भनें,‘भयो यो कुरा सोच्नु नै बेकार, अनि म जस्तो मान्छेलाई कसले नै पो आएर यस्तो प्रस्ताव राख्छ र ? छोडिदेउ यो कुरा, भन अब के कुरा थियो तिम्रो मसँग गर्नुपर्ने ?’
त्यसपछि उनले आफ्ना नयनहरुबाट नुनिलो पानीको वर्षा गर्न थालिन् । खै किन हो ? त्यो त मैले बुझ्न सकिन । आज पहिलो पटक उनको अनुहारमा मैले यस्तो बादल लागेको देखें, लाग्छ मेघ गर्जनसँगै पानी पर्न लागिरहेछ । मैले उनलाई कति धेरै पटक बोलाएँ, तर उनी लगातार रोइनैरही ।
अब त अति भो भन्दै मैले उनलाई सोधें,‘हैन किन राई रा’को, के भो तिमीले कस्को कुरा गरेको त्यस्तो ? अनि किन मेरो कुरा सुनेर रोएको ?’
अनि उनले आफ्नो सुक्कसुक्क भाकामा भन्न थालिन्,‘त्यो अभागी केटी म नै हुँ ।’
क्रमशः........ (सम्झौता भाग २ हेर्नुहोला ।)
‘हामी लड्न तयार छौं, आओ....’
‘म्याँ....म्याँ.....’ बोका करायो । त्यत्तिकैमा उताबाट आवाज आयो,‘कुखुरी काँ...’ लगत्तै अर्काेतिरबाट आवाज आयो,‘भ्वँ....भ्वँ.....।’
बोकाले भन्यो,‘ए भाले भाई ! तिमी कहाँबाट आएको ?’ भालेले उत्तर दियो,‘म पारिगाउँबाट आएको ।’ यत्तिकैमा राँगो बोल्यो,‘के मर्ने बेलामा कराई रा’को तिमीहरु ?’ अनि भालेले भन्यो,‘हामी भन्दा त चाँडो तिमी मर्छाै ।’ ‘को चाँडो मर्दाे रहेछ, हेरौं न त’ राँगोले भन्यो । बोकाले अलि न्याउरो अनुहार पार्दै भन्यो,‘हो भनेको दशैं दशैं भन्छन्, अनि हामीलाई मारेर मनाउँछन्, कस्तो दशंै है यो मानवजातिहरुको ।’, ‘खै कस्तो कस्तो आफु बाँचेको भए भन्थे नि, दशंै भनेको यस्तो हुँदो रहेछ भनेर’ भालेले भन्यो । बोकाले भन्यो,‘अनि हामीलाई मारेर के पाउँछन् त ?’ भालेले भन्यो,‘हाम्रो मासु खाएर मोज गर्छन् नि अरु के हुनु ?’ यत्तिकैमा राँगोले जवाफ दियो,‘तिमीहरुलाई त्यति पनि थाहा छैन, हामीलाई मारेर हाम्रो बलि चढायो भने उनीहरुको पाप क्षमा हुन्छ रे, त्यही भएर हामीलाई मन्दिर अगाडी लगेर बलि चढाउँछन् ।’
बोकाले भन्यो,‘अनि हामीलाई मा¥यो भन्दैमा उनीहरुको पाप क्षमा हुने भए, हामी चाहीँ कसलाई मार्ने नि ?’ भालेले बोल्यो,‘हो त नि ! हामी चाहीँ कसलाई मार्ने, तिमीलाई हो राँगो दाई ?’ अनि राँगोले जवाफ दियो,‘अब हामी मरौं अनि माथि यमराजकोमा गएपछि म सोध्छु अनि सँगै जाऊँला नि त मार्न हुन्न ?’, ‘हा..हा...हा..’ सबैजना एकैस्वरमा हाँस्न थाले ।
भालेले सोध्यो,‘बोका दाई तपाईलाई दशैं आयो भनेर कसरी थाहा भयो ?’ अनि बोकाले भन्यो,‘मैले भर्खर मात्र थाहा पाएँ, यसरी धेरैलाई मन्दिरमा ल्याएको रहेछ किन भनेर सोचेको मात्र थिएँ, त्यत्तिकैमा मेरा मालिकले कुरा गरेको सुनें कि यो दशैंमा मलाई मार्न मन्दिर ल्याएको रहेछ ।’ अनि भालेले भन्यो,‘मैले त अस्ति नै थाहा पाएको’, ‘कसरी ?’ बोकाले सोध्यो । भालेले भन्यो,‘धेरै दिन अगाडी देखि नै बच्चाहरुले गीत गाएको सुनेको थिएँ क्या ।’ बोकाले सोध्यो,‘कस्तो गीत ?’ अनि भालेले गीत गायो,‘दशैं आयो, खाउँला पिउँला, कहाँबाट ल्याउँला, चोरी ल्याउँला, धत् पापी म त छुट्टै बसुँला ।’ अनि बोकाले भन्यो,‘चोरेर ल्याउँदा चाहीँ पाप नलाग्ने रे अनि हामीलाई मारेर चाहीँ पाप चोखिने ?’ भालेले भन्यो,‘हामी जन्मेको नै त्यही पाप क्षमा गराउन होला नि त ।’ यत्तिकैमा राँगोले भन्यो,‘पाप क्षमा गराउन हो र ? हामी त उनीहरुको मुख मिठो र मन खुशी राख्न जन्मेको, हाम्रो मासु खान्छन् र मोज गर्छन् ।’ अनि भालेले भन्यो,‘तिमीलाई कसरी थाहा भयो नि ?’, ‘मलाई मेरो बाउले भनेको’ राँगोले भन्यो । भालेले सोध्यो,‘तपाईको मरिसकेको बाउ कहाँबाट आयो नि ?’ अनि राँगोले हाँस्दै भन्यो,‘दशैं आयो भनेर चिन्ता लिएर सुत्न लागेको, राति सपनामा आएर बुढाले भनेको थियो ।’, ‘धत् नचाहिने कुरा’ बोकाले भन्यो ।
भालेले सोध्यो,‘तिमीलाई मर्न मन लागेको छ ?’ अनि बोकाले भन्यो,‘यो संसारमा अझै कति कुरा देख्नु छ, कति काम गर्नु छ, यति चाँडै मर्न कहाँ रहर छ र ?’ अनि राँगोले प्याच्च भन्यो,‘जहिले पनि तँलाई बाँधेर राख्छ के गर्छस् र त्यही हैन, घाँस खायो बस्यो ।’, ‘त्यो त हो’ बोकाले भन्यो । ‘मलाई नै हो फ्रि भनेको त, जहाँ गएपनि हुने’ भालेले भन्यो । ‘तँलाई त मोज भै’हाल्यो नि, बिहान कोही पनि नउठ्दै कुखुरी काँ.... भनेर सबैलाई उठाई दिन्छ, अनि कता गायब कता, हैन ?’ राँगोले भन्यो ।
अनि बोकाले सोध्यो,‘हामीलाई कति हेप्न सकेका है यी मानिसहरुले ?’, ‘हो भनेको, जहिले पनि उनीहरुकै शरणमा बस्नुपर्ने, उनीहरुको कुरा मात्रै मान्नुपर्ने’ भालेले भन्यो । फेरी बोकाले भन्यो,‘हैन हामीलाई किन हेपेका हो..., हामी किन तिनीहरुको दास बन्नुपर्ने, मलाई कहिलेकाहीँ अति नै रिस उठ्छ भनेको’, ‘अनि रिस उठेर मात्र के गर्छस् त, गर्न केही सक्ने हैन’ भालेले भन्यो । ‘हामीलाई वर्षदिन पाल्छन्, अनि दशैं भनेर मन्दिरमा ल्याएर मार्छन्, यस्तो नै गर्ने हो भने किन पाल्नु हैन, हाम्रो पनि त कति रहर होलान्, हामीलाई पनि त कति बाँच्ने इच्छा होलान्, किन बुझ्दैनन् है ?’ बोकाले भन्यो । भालेले भन्यो,‘त्यति बुझ्ने भएको भए, तँ हामी सबै मर्नुपथ्र्यो र ?’, ‘त्यो पनि हो’ बोकाले भन्यो । यत्तिकैमा राँगोले भन्यो,‘हामीद्वारा तिनीहरुको पाप क्षमा हुन्छ रे, हामीमा पनि त केही गुण छ नि, तिमीहरु किन हरेश खान्छौ ?’
‘हरेश खाने कुरा हैन, के हामी सँधै यसरी नै उनीहरुको दास बन्ने हो त, हामी उनीहरुको बिरुद्ध लड्ने हैन त ?’ बोकाले भन्यो । भालेले भन्यो,‘कसरी सम्भव छ ?’ अनि बोकाले अलिक साहस लिएर भन्यो,‘हाम्रो भाषा मानिसले बुझ्दैन, हामी सबै मिल्ने हो भने हामी लड्न सक्छौं ।’ अनि राँगोले अझ आँट र साहसका साथ भन्यो,‘ल ठीक छ, हामी सबै मिले मानिसहरुसँग लड्न सक्छौं, हामी तयार छौं ।’
यत्तिकैमा राँगोको मालिकले मन्दिर अगाडी लग्यो र उसको बलि चढायो । बोकाको आँखाबाट आँशु बग्न थाल्यो अनि भालेले भन्यो,‘बोका दाई हामी केही गर्न सक्दैनौ...।’ यत्तिकैमा भालेको मालिक आएर उसलाई पनि मन्दिर अगाडी लग्यो र बलि चढायो । अब पालो बोकाको अनि बोका त्यहाँबाट आफ्नो जीवनरक्षा गर्न भाग्न खोज्यो, तर के गर्नु सबैतिर मानिस थिए, कतैबाट पनि भाग्न सकेन आखिरमा उसको पनि बलि चढाइयो । उसको जीवन, उसको इच्छा, आकांक्षा, रहरहरु सबै त्यही क्षणमा एउटा खुकुरीको कारण तहसनहस भयो साथमा उनीहरुको मनोबल पनि,‘हामी लड्न तयार छौं, आओ मानिसहरु....।’
बोकाले भन्यो,‘ए भाले भाई ! तिमी कहाँबाट आएको ?’ भालेले उत्तर दियो,‘म पारिगाउँबाट आएको ।’ यत्तिकैमा राँगो बोल्यो,‘के मर्ने बेलामा कराई रा’को तिमीहरु ?’ अनि भालेले भन्यो,‘हामी भन्दा त चाँडो तिमी मर्छाै ।’ ‘को चाँडो मर्दाे रहेछ, हेरौं न त’ राँगोले भन्यो । बोकाले अलि न्याउरो अनुहार पार्दै भन्यो,‘हो भनेको दशैं दशैं भन्छन्, अनि हामीलाई मारेर मनाउँछन्, कस्तो दशंै है यो मानवजातिहरुको ।’, ‘खै कस्तो कस्तो आफु बाँचेको भए भन्थे नि, दशंै भनेको यस्तो हुँदो रहेछ भनेर’ भालेले भन्यो । बोकाले भन्यो,‘अनि हामीलाई मारेर के पाउँछन् त ?’ भालेले भन्यो,‘हाम्रो मासु खाएर मोज गर्छन् नि अरु के हुनु ?’ यत्तिकैमा राँगोले जवाफ दियो,‘तिमीहरुलाई त्यति पनि थाहा छैन, हामीलाई मारेर हाम्रो बलि चढायो भने उनीहरुको पाप क्षमा हुन्छ रे, त्यही भएर हामीलाई मन्दिर अगाडी लगेर बलि चढाउँछन् ।’
बोकाले भन्यो,‘अनि हामीलाई मा¥यो भन्दैमा उनीहरुको पाप क्षमा हुने भए, हामी चाहीँ कसलाई मार्ने नि ?’ भालेले बोल्यो,‘हो त नि ! हामी चाहीँ कसलाई मार्ने, तिमीलाई हो राँगो दाई ?’ अनि राँगोले जवाफ दियो,‘अब हामी मरौं अनि माथि यमराजकोमा गएपछि म सोध्छु अनि सँगै जाऊँला नि त मार्न हुन्न ?’, ‘हा..हा...हा..’ सबैजना एकैस्वरमा हाँस्न थाले ।
भालेले सोध्यो,‘बोका दाई तपाईलाई दशैं आयो भनेर कसरी थाहा भयो ?’ अनि बोकाले भन्यो,‘मैले भर्खर मात्र थाहा पाएँ, यसरी धेरैलाई मन्दिरमा ल्याएको रहेछ किन भनेर सोचेको मात्र थिएँ, त्यत्तिकैमा मेरा मालिकले कुरा गरेको सुनें कि यो दशैंमा मलाई मार्न मन्दिर ल्याएको रहेछ ।’ अनि भालेले भन्यो,‘मैले त अस्ति नै थाहा पाएको’, ‘कसरी ?’ बोकाले सोध्यो । भालेले भन्यो,‘धेरै दिन अगाडी देखि नै बच्चाहरुले गीत गाएको सुनेको थिएँ क्या ।’ बोकाले सोध्यो,‘कस्तो गीत ?’ अनि भालेले गीत गायो,‘दशैं आयो, खाउँला पिउँला, कहाँबाट ल्याउँला, चोरी ल्याउँला, धत् पापी म त छुट्टै बसुँला ।’ अनि बोकाले भन्यो,‘चोरेर ल्याउँदा चाहीँ पाप नलाग्ने रे अनि हामीलाई मारेर चाहीँ पाप चोखिने ?’ भालेले भन्यो,‘हामी जन्मेको नै त्यही पाप क्षमा गराउन होला नि त ।’ यत्तिकैमा राँगोले भन्यो,‘पाप क्षमा गराउन हो र ? हामी त उनीहरुको मुख मिठो र मन खुशी राख्न जन्मेको, हाम्रो मासु खान्छन् र मोज गर्छन् ।’ अनि भालेले भन्यो,‘तिमीलाई कसरी थाहा भयो नि ?’, ‘मलाई मेरो बाउले भनेको’ राँगोले भन्यो । भालेले सोध्यो,‘तपाईको मरिसकेको बाउ कहाँबाट आयो नि ?’ अनि राँगोले हाँस्दै भन्यो,‘दशैं आयो भनेर चिन्ता लिएर सुत्न लागेको, राति सपनामा आएर बुढाले भनेको थियो ।’, ‘धत् नचाहिने कुरा’ बोकाले भन्यो ।
भालेले सोध्यो,‘तिमीलाई मर्न मन लागेको छ ?’ अनि बोकाले भन्यो,‘यो संसारमा अझै कति कुरा देख्नु छ, कति काम गर्नु छ, यति चाँडै मर्न कहाँ रहर छ र ?’ अनि राँगोले प्याच्च भन्यो,‘जहिले पनि तँलाई बाँधेर राख्छ के गर्छस् र त्यही हैन, घाँस खायो बस्यो ।’, ‘त्यो त हो’ बोकाले भन्यो । ‘मलाई नै हो फ्रि भनेको त, जहाँ गएपनि हुने’ भालेले भन्यो । ‘तँलाई त मोज भै’हाल्यो नि, बिहान कोही पनि नउठ्दै कुखुरी काँ.... भनेर सबैलाई उठाई दिन्छ, अनि कता गायब कता, हैन ?’ राँगोले भन्यो ।
अनि बोकाले सोध्यो,‘हामीलाई कति हेप्न सकेका है यी मानिसहरुले ?’, ‘हो भनेको, जहिले पनि उनीहरुकै शरणमा बस्नुपर्ने, उनीहरुको कुरा मात्रै मान्नुपर्ने’ भालेले भन्यो । फेरी बोकाले भन्यो,‘हैन हामीलाई किन हेपेका हो..., हामी किन तिनीहरुको दास बन्नुपर्ने, मलाई कहिलेकाहीँ अति नै रिस उठ्छ भनेको’, ‘अनि रिस उठेर मात्र के गर्छस् त, गर्न केही सक्ने हैन’ भालेले भन्यो । ‘हामीलाई वर्षदिन पाल्छन्, अनि दशैं भनेर मन्दिरमा ल्याएर मार्छन्, यस्तो नै गर्ने हो भने किन पाल्नु हैन, हाम्रो पनि त कति रहर होलान्, हामीलाई पनि त कति बाँच्ने इच्छा होलान्, किन बुझ्दैनन् है ?’ बोकाले भन्यो । भालेले भन्यो,‘त्यति बुझ्ने भएको भए, तँ हामी सबै मर्नुपथ्र्यो र ?’, ‘त्यो पनि हो’ बोकाले भन्यो । यत्तिकैमा राँगोले भन्यो,‘हामीद्वारा तिनीहरुको पाप क्षमा हुन्छ रे, हामीमा पनि त केही गुण छ नि, तिमीहरु किन हरेश खान्छौ ?’
‘हरेश खाने कुरा हैन, के हामी सँधै यसरी नै उनीहरुको दास बन्ने हो त, हामी उनीहरुको बिरुद्ध लड्ने हैन त ?’ बोकाले भन्यो । भालेले भन्यो,‘कसरी सम्भव छ ?’ अनि बोकाले अलिक साहस लिएर भन्यो,‘हाम्रो भाषा मानिसले बुझ्दैन, हामी सबै मिल्ने हो भने हामी लड्न सक्छौं ।’ अनि राँगोले अझ आँट र साहसका साथ भन्यो,‘ल ठीक छ, हामी सबै मिले मानिसहरुसँग लड्न सक्छौं, हामी तयार छौं ।’
यत्तिकैमा राँगोको मालिकले मन्दिर अगाडी लग्यो र उसको बलि चढायो । बोकाको आँखाबाट आँशु बग्न थाल्यो अनि भालेले भन्यो,‘बोका दाई हामी केही गर्न सक्दैनौ...।’ यत्तिकैमा भालेको मालिक आएर उसलाई पनि मन्दिर अगाडी लग्यो र बलि चढायो । अब पालो बोकाको अनि बोका त्यहाँबाट आफ्नो जीवनरक्षा गर्न भाग्न खोज्यो, तर के गर्नु सबैतिर मानिस थिए, कतैबाट पनि भाग्न सकेन आखिरमा उसको पनि बलि चढाइयो । उसको जीवन, उसको इच्छा, आकांक्षा, रहरहरु सबै त्यही क्षणमा एउटा खुकुरीको कारण तहसनहस भयो साथमा उनीहरुको मनोबल पनि,‘हामी लड्न तयार छौं, आओ मानिसहरु....।’
Wednesday, February 11, 2015
यात्रा कलेजको... भाग – ५ (अन्तिम)
‘एक्स् क्युज मी !’ मैले भनें । उ म तिर फर्की र सोधि, ‘यो राजको कोठा हैन ?’ ‘हैन त, यो त मेरो कोठा हो, राज त यसको ठीक माथिको कोठामा बस्छ’ मैले भने । अनि उनी आश्चर्यचकित भईन् । उनी हत्त न पत्त माथिको कोठामा हुईकिएर गईन् । त्यसपछि म आफ्नो कोठा बन्द गरेर परीक्षाको तयारीमा लागें ।
एकछिनमा फेरि ढोका ढकढकायो । अनि मैले ढोका खोले लगत्तै उही युवतीले भनिन्, ‘सरी ! ल दाई, मैले राजको लागि भनेर लेखेको पत्र तपाईलाई परेछ, सबै पत्र फिर्ता गर्न सक्नुहुन्छ ?’ अनि मैले उनको सबै पत्रहरु विना संकोच फिर्ता गरें र उनलाई भनें,‘अबदेखि राम्रोसँग हेरेर मात्र पत्र पठाउनु है !’
केही दिनपछि........।
नभन्दै आज बोर्ड परीक्षा पनि आईसक्यो । प्लस टु पनि सकिने भयो । उनी कलेज आएकी छैन, परीक्षा त दिन आउलिन् कि ! सायद । जे होस्, एकचोटी मात्र भेट्न पाएको भए पनि मेरो मन कति खुशी हुने थियो । यदि उनी परीक्षा दिन आईन् भने पनि म बोल्न सक्छु र ? सायद बोल्न पनि सक्छु होला । बोल्न नसकेपनि एक नजर हेर्न पाए पुग्छ मेरो मनलाई, म त्यही क्षणलाई जीवनभर सम्झिएर बसुँला । यस्तै–यस्तै कुराहरु मनमा लिएर म परीक्षा दिनजानको लागि कलेजतिर लागें ।
कलेज पुगें । उही हाउभाउ..... सेतो रङ्गको पहिरन, लामो सिल्की कालो कपाल छाडेको, पछाडीबाट हेर्दा उस्तै लाग्यो । म उनको नजिक जान लागेको थिएँ त्यत्तिकैमा घण्टी बज्यो...उनी कता हराईन कता, म आफ्ना कक्षातिर लागें । फर्कंदा भेट्छु भनेर चाँडै निस्केर गेटमा बसें तर पाइन । यसरी नै अरु परीक्षाका दिन पनि बिते । अन्तिम दिन..... जसरी पनि भेट्छु । त्यो केटी उनी नै हुनुपर्छ भनेर म परीक्षा १ घण्टा अगावै छाडेर गेटमा गएर बसें । सबैजना परीक्षाहलबाट बाहिर निस्किए, तर उनी आईनन् । त्यसपछि म आफ्नो बाटो लाग्न खोजें, त्यत्तिकैमा मैले एकजोडीलाई एउटा कक्षाको ढोकामा बसेर गनथन गरिरहेको देखें, त्यो केटा उही थियो जसले उनीसँग के कुरामा हो झगडा गरेको थियो । अनि नजर अलि तेज बनाएर हेरें, त्यो केटी उनी नै रहिछिन्.....।
त्यसपछि मैले सोचें, म किन उनीहरुको बीचमा जानु भनेर आफ्नो बाटो लाग्न थालें । त्यत्तिकैमा उनी भएतिरबाट आवाज आयो, ‘सुमन.....सुमन....!’ मैले आफ्नो नजरलाई फर्काइन, किनकी उनीहरु बीचमा म किन परुँ ? उनीहरुको मामलामा म किन फसुँ ? भन्दै म आफ्ना कदमलाई अगाडी बढाउन थाले । त्यत्तिकैमा मलाई कसैले पछाडीबाट हातले पित्यो, पिट्ने उनी रहिछिन् ।
मैले देखें, उनको आँखामा आँशु बाहेक अरु केही थिएन, उनको नजर मतिर झुकिएको थियो, उनी बोल्न चाहिरहेकी थिइन् तर सकिरहेकी थिइनन् । उनको यो अवस्था देखेर मेरो माया बढ्न थाल्यो । उनी बोल्न खोज्दाखोज्दै बोल्न सकिरहेकी थिइनन्, अनि उनले एक्कासी मलाई अंगालोमा बाँधिन् र भनिन्,‘आई लभ यू टु ।’
म अकमक्क परें । अनि उनले मतिर हेरेर आफ्नो नजर झुकाइन् । त्यो केटा आयो र उनलाई फेरी झपार्न थाल्यो । अनि उनले भनिन्,‘म सुमनलाई माया गर्छु, तिमीलाई हैन, म सुमन बिना बाँच्न सक्दिन, ऊ कलेज नआएकोले म पनि कलेज नआएको हो, मलाई थाहा थियो कि परीक्षा दिन उ आउनेछ भनेर त्यसैले म पनि परीक्षा दिन आएको, अब आइन्दा मेरो पछि लाग्ने हैन ।’ त्यति भनेपछि त्यो केटा आफ्नो बाटो लाग्यो । अनि हामी दुवै कुरा गर्दै एकान्त भएतिर लाग्यांै ।
उनले भनिन्, ‘तिमीले मलाई मन पराउने कुरा किन नभनेको ?’, ‘कसरी भन्नु आँट नै आएको थिएन त्यसमाथि अहिलेसम्म मलाई तिम्रो नाम पनि थाहा छैन’ मैले भनें । उनको हाँसोको सिमा नै रहेन कारण मलाई उनको नाम नै थाहा थिएन् । मैले पनि हाँसो थाम्न सकिन र एकैसाथ हाँस्न थाल्यौ । अनि उनले हाँस्दै हाँस्दै आफ्नो नाम मलाई बताइन् । यसरी नै हामीबीच एकअर्काको बारेमा धेरै कुराहरु साटासाट भए । बेलुकीपख घर फर्किने क्रममा उनले मलाई मसँग लुकाएको एकमात्र कुरा छुट्ने बेलामा भन्छु भनेको थियो । सोही अनुसार हामी छुट्ने ठाउँमा आइपुग्यौं । म उनलाई बस चढाउन भनी बसपार्कमा गएँ । उनी बसमा चढिन् र बसको झ्यालमा आएर म भएतिर आएर कुरा गर्न थालिन् ।
मैले सोधें,‘के हो तिमीले मसँग लुकाएको कुरा भनन ।’ बस गुडेपछि मात्र भन्छु भनेर जिद्दी गरिन्, उनले । करीब १० मिनेटपछि बस गुड्यो.....। बस अलिकति गुडेपछि उनी मतिर फर्किन् । म पनि त्यो कुरा सुन्नको लागि उनीतिर फर्केको थिएँ । बस अझ अलिक पर पुगेपछि उनले मलाई भनिन्, ‘मैले तिम्रो कापीमा लेखेको सबै भावनाहरु पढेको थिएँ, सरी फर ड्याट एण्ड आई लभ यु सुमन......!!!
समाप्त
(यस कथा तथा पात्रहरु काल्पनिक हुन्, कसैको व्यक्तिगत जीवनसँग मेल खान गएमा संयोग मात्र हुनेछ ।)
एकछिनमा फेरि ढोका ढकढकायो । अनि मैले ढोका खोले लगत्तै उही युवतीले भनिन्, ‘सरी ! ल दाई, मैले राजको लागि भनेर लेखेको पत्र तपाईलाई परेछ, सबै पत्र फिर्ता गर्न सक्नुहुन्छ ?’ अनि मैले उनको सबै पत्रहरु विना संकोच फिर्ता गरें र उनलाई भनें,‘अबदेखि राम्रोसँग हेरेर मात्र पत्र पठाउनु है !’
केही दिनपछि........।
नभन्दै आज बोर्ड परीक्षा पनि आईसक्यो । प्लस टु पनि सकिने भयो । उनी कलेज आएकी छैन, परीक्षा त दिन आउलिन् कि ! सायद । जे होस्, एकचोटी मात्र भेट्न पाएको भए पनि मेरो मन कति खुशी हुने थियो । यदि उनी परीक्षा दिन आईन् भने पनि म बोल्न सक्छु र ? सायद बोल्न पनि सक्छु होला । बोल्न नसकेपनि एक नजर हेर्न पाए पुग्छ मेरो मनलाई, म त्यही क्षणलाई जीवनभर सम्झिएर बसुँला । यस्तै–यस्तै कुराहरु मनमा लिएर म परीक्षा दिनजानको लागि कलेजतिर लागें ।
कलेज पुगें । उही हाउभाउ..... सेतो रङ्गको पहिरन, लामो सिल्की कालो कपाल छाडेको, पछाडीबाट हेर्दा उस्तै लाग्यो । म उनको नजिक जान लागेको थिएँ त्यत्तिकैमा घण्टी बज्यो...उनी कता हराईन कता, म आफ्ना कक्षातिर लागें । फर्कंदा भेट्छु भनेर चाँडै निस्केर गेटमा बसें तर पाइन । यसरी नै अरु परीक्षाका दिन पनि बिते । अन्तिम दिन..... जसरी पनि भेट्छु । त्यो केटी उनी नै हुनुपर्छ भनेर म परीक्षा १ घण्टा अगावै छाडेर गेटमा गएर बसें । सबैजना परीक्षाहलबाट बाहिर निस्किए, तर उनी आईनन् । त्यसपछि म आफ्नो बाटो लाग्न खोजें, त्यत्तिकैमा मैले एकजोडीलाई एउटा कक्षाको ढोकामा बसेर गनथन गरिरहेको देखें, त्यो केटा उही थियो जसले उनीसँग के कुरामा हो झगडा गरेको थियो । अनि नजर अलि तेज बनाएर हेरें, त्यो केटी उनी नै रहिछिन्.....।
त्यसपछि मैले सोचें, म किन उनीहरुको बीचमा जानु भनेर आफ्नो बाटो लाग्न थालें । त्यत्तिकैमा उनी भएतिरबाट आवाज आयो, ‘सुमन.....सुमन....!’ मैले आफ्नो नजरलाई फर्काइन, किनकी उनीहरु बीचमा म किन परुँ ? उनीहरुको मामलामा म किन फसुँ ? भन्दै म आफ्ना कदमलाई अगाडी बढाउन थाले । त्यत्तिकैमा मलाई कसैले पछाडीबाट हातले पित्यो, पिट्ने उनी रहिछिन् ।
मैले देखें, उनको आँखामा आँशु बाहेक अरु केही थिएन, उनको नजर मतिर झुकिएको थियो, उनी बोल्न चाहिरहेकी थिइन् तर सकिरहेकी थिइनन् । उनको यो अवस्था देखेर मेरो माया बढ्न थाल्यो । उनी बोल्न खोज्दाखोज्दै बोल्न सकिरहेकी थिइनन्, अनि उनले एक्कासी मलाई अंगालोमा बाँधिन् र भनिन्,‘आई लभ यू टु ।’
म अकमक्क परें । अनि उनले मतिर हेरेर आफ्नो नजर झुकाइन् । त्यो केटा आयो र उनलाई फेरी झपार्न थाल्यो । अनि उनले भनिन्,‘म सुमनलाई माया गर्छु, तिमीलाई हैन, म सुमन बिना बाँच्न सक्दिन, ऊ कलेज नआएकोले म पनि कलेज नआएको हो, मलाई थाहा थियो कि परीक्षा दिन उ आउनेछ भनेर त्यसैले म पनि परीक्षा दिन आएको, अब आइन्दा मेरो पछि लाग्ने हैन ।’ त्यति भनेपछि त्यो केटा आफ्नो बाटो लाग्यो । अनि हामी दुवै कुरा गर्दै एकान्त भएतिर लाग्यांै ।
उनले भनिन्, ‘तिमीले मलाई मन पराउने कुरा किन नभनेको ?’, ‘कसरी भन्नु आँट नै आएको थिएन त्यसमाथि अहिलेसम्म मलाई तिम्रो नाम पनि थाहा छैन’ मैले भनें । उनको हाँसोको सिमा नै रहेन कारण मलाई उनको नाम नै थाहा थिएन् । मैले पनि हाँसो थाम्न सकिन र एकैसाथ हाँस्न थाल्यौ । अनि उनले हाँस्दै हाँस्दै आफ्नो नाम मलाई बताइन् । यसरी नै हामीबीच एकअर्काको बारेमा धेरै कुराहरु साटासाट भए । बेलुकीपख घर फर्किने क्रममा उनले मलाई मसँग लुकाएको एकमात्र कुरा छुट्ने बेलामा भन्छु भनेको थियो । सोही अनुसार हामी छुट्ने ठाउँमा आइपुग्यौं । म उनलाई बस चढाउन भनी बसपार्कमा गएँ । उनी बसमा चढिन् र बसको झ्यालमा आएर म भएतिर आएर कुरा गर्न थालिन् ।
मैले सोधें,‘के हो तिमीले मसँग लुकाएको कुरा भनन ।’ बस गुडेपछि मात्र भन्छु भनेर जिद्दी गरिन्, उनले । करीब १० मिनेटपछि बस गुड्यो.....। बस अलिकति गुडेपछि उनी मतिर फर्किन् । म पनि त्यो कुरा सुन्नको लागि उनीतिर फर्केको थिएँ । बस अझ अलिक पर पुगेपछि उनले मलाई भनिन्, ‘मैले तिम्रो कापीमा लेखेको सबै भावनाहरु पढेको थिएँ, सरी फर ड्याट एण्ड आई लभ यु सुमन......!!!
समाप्त
(यस कथा तथा पात्रहरु काल्पनिक हुन्, कसैको व्यक्तिगत जीवनसँग मेल खान गएमा संयोग मात्र हुनेछ ।)
Tuesday, February 10, 2015
यात्रा कलेजको... भाग ४
‘हेलो !’ उताबाट आवाज आयो एउटी युवतीको । अनि मैले फर्काएँ ‘हेलो !’, उनले भनिन्, ‘म सिर्जना, तपाईकी गाउँकी, तपाईलाई एउटा कुराको खबर गरिदिउँ भनेर ।’ ‘ए ! तिमी पो, अँ भनन के हो त्यस्तो कुरा ?’ मैले सोधें । उनले आफ्नो बोली रोकिरोकि बोलिन्, एकदमै अप्ठ्यारो मानेर उनले मलाई बताईन्,‘तपाईको आमा बित्नुभयो ।’ त्यति भनेर उनले फोन राखिदिईन् ।
मेरो आफ्नो होशहवास ठीक ठाउँमा रहेन । बेलुकाको समय जाऊँ भनेपनि कसरी जानु त्यति टाढा....? आफ्नो मन वशमा थिएन । कहिले बिहान होला र जाऊँला झैं भएको थियो ।
भोलिपल्ट बिहान म आप्mनो घरतिर जान हिँडे । बसपार्कमा गएर फस्ट टिप गाडी समाते । करीब ३ घण्टा लाग्थ्यो बसमा । बसमा यात्रा गरिरहँदा पनि मेरो मन वशमा थिएन, यहाँसम्म कि मैले खलासी दिएको हजारको नोट, बसबाट झर्दा फिर्ता आउने पैसा पनि लिन बिर्सेछु ।
घर पुगें । गाउँका सबै मानिस मेरै घर अगाडी थिए । घर अगाडी सेतो कपडाले छोपिएको अवस्थामा लाश थियो । त्यसपछि मैले आफ्नो होश गवाएँ, म त्यो लाशको अघि गएर रुन थाले । मलाई यो संसार देखाउने, अनि ९ महिनासम्म आफ्नो कोखमा राख्ने, अनि यो संसारमा जिउनको लागि चाहिने हरेक कुराहरु सिकाउने मेरी आमा आज मलाई छोडेर गईन् । कसले पो बिर्सन सक्छ र आफ्नी आमालाई, जसले आफुलाई यो संसारमा ल्याईन् । मलाई कति धेरै माया गर्थिन्, सानैदेखि मेरो कति ख्याल राख्थिन् उनले । म एकदिन स्कुलबाट ढिला आएँ भनेपनि गाउँभरी खोज्न हिँडिसक्थिन् । म एकदिन दाजुदिदीसँग झगडा गरेर रिसाएँ भनेपनि उनीहरु गाली गरेर मलाई फकाउनुहुन्थ्यो, मलाई कति माया गर्थिन् । आज यो संसारबाट मलाई सबैभन्दा बढी माया गर्ने मान्छेलाई भगवान्ले लगें । धिक्कार छ त्यो भगवान्लाई.....।
त्यसपछि हामीले लाशलाई चिहानमा लग्यौं र सबै कामक्रिया सकाएर घर फर्कियौं । करीब २÷३ महिना बित्यो । शहरबाट फोन आयो, मेरो साथीको । ‘वोई ! कता हराएको दोस्त, बोर्ड परीक्षा नदिने ?’ अनि मैले केहीदिन भित्र आउछु भनी आफ्नो शहर जाने तयारीमा लागें ।
आज धेरै समयपछि म शहर आएँ । मेरो बन्द कोठाको ताला खोले र बिस्तारै ढोका ढकेलें, ढोका खोल्ने बित्तिकै मैले त्यहाँ पाएँ, ७÷८ वटा खाम । मेरो कोठामा त कहिले मैले खाम ल्याएको थिइन, कहाँबाट आयो त । फेरी मलाई यो चिठ्ठी नै पठाएको भए पनि कसले पो पठाउँछ ? अनेक कुरा मेरो मन उठ्यो ।
अनि मैले एउटा खाम खोल्न लागें तर त्यस खामहरुमा पनि नम्बर लेखिएको थियो, जुन मिति अनुसार क्रम मिल्थ्यो । अनि मैले पहिलो खाम खोलें, जसमा लेखिएको थियो, ‘म तिमीलाई मन पराउँछु, के तिमी मलाई मनपराउँछौ ?’ चिठ्ठीमा कसले पठाएको हो नाम पनि लेखिएको थिएन । अनि सबै पत्र पालैपाले खोलेर हेरें सबैमा लेखिएको थियो, ‘मैले तिमीलाई प्रेम प्रस्ताव राखिसकें, तिम्रो जवाफको प्रतिक्षामा छु, चाँडो भन्दा चाँडो मलाई तिम्रो जवाफ देऊ, तिम्री पागलप्रेमी ।’
त्यसपछि म घरबेटीकोमा गएर कोही मेरो कोठामा आएको छ भनि सोधें । घरबेटीले भने,‘तिम्रो साथीहरु आएको थियो अस्ति, अरु त कोही देखिन ।’ त्यसपछि म अकमक्कमा परें । कसले यो चिठ्ठी ल्याएर छोडेको होला । मैले त्यस पत्रहरुलाई राम्रोसँग हेरें, त्यो पत्र हेर्दा हरेक १५ दिनको अन्तरालमा पत्रहरु आएका रहेछन् । अन्तिम पत्र हिजो भर्खर मात्र आएको रहेछ, अनि मैले सोचें, अबको १४ दिनमा अर्काे पत्र आउँछ, मैले यो कोठा त्यस दिन छोड्नु हुन्न ।
भोलिपल्ट, मैले साथीहरुलाई भेटें । अचानक घर जानुको कारण बताएँ, उनीहरुले मलाई सहानुभूति जनाए । मेरो अनुहार अलिक न्याउरो थियो, उनीहरुलाई पनि अप्ठेरो अनि म आफ्नो कोठातिर लागें । जब म आफ्नो कोठामा आईपुगें, अर्काे पत्र पाएँ । जसमा लेखिएको थियो,‘धेरै भयो तिम्रो जवाफ कुरेको अब सक्दिन, म तिमीलाई भेट्न आउँदैछु ।’ को होलिन् ? जसलाई यतिधेरै मेरो बारेमा सबै कुरा थाहा छ । मलाई यति नजिकबाट चिन्ने को हो ? मेरो बारेमा उसलाई सबै कसरी थाहा भयो ? पत्रमा केही लेखेको छैन फेरी कसरी चिन्ने उसलाई ? को हुन् उनी ? अनि मलाई किन भेट्ने कुरा गर्दैछिन् ? यदि मलाई मनपराउछ भनेपनि के मैले पनि मन पराउनुपर्छ र ? मैले उनलाई आफ्नो बनाईसकें जो आज म बाट धेरै टाढा छिन्, म उनी बाहेक अरुलाई सोच्न सक्दिन । यस्तै कुराहरु मनमा खेलाउँदै त्यो रात म ओछ्यानमा पल्टिएँ ।
भोलिपल्ट बिहान... ढकढक आवाज आयो, ढोका बाहिर । गएर ढोका खोलें । अनि मेरो नजर पछाडीतिर फर्किएकी एक युवतीमा प¥यो, सेतो कुर्ता, सिल्की कपाल, दाहिने साईडमा कालो रङ्गको ब्याग भिरेको अनि कालै रङ्गको स्यान्डल.......।
क्रमशः......
– रोबिन/सुमन
मेरो आफ्नो होशहवास ठीक ठाउँमा रहेन । बेलुकाको समय जाऊँ भनेपनि कसरी जानु त्यति टाढा....? आफ्नो मन वशमा थिएन । कहिले बिहान होला र जाऊँला झैं भएको थियो ।
भोलिपल्ट बिहान म आप्mनो घरतिर जान हिँडे । बसपार्कमा गएर फस्ट टिप गाडी समाते । करीब ३ घण्टा लाग्थ्यो बसमा । बसमा यात्रा गरिरहँदा पनि मेरो मन वशमा थिएन, यहाँसम्म कि मैले खलासी दिएको हजारको नोट, बसबाट झर्दा फिर्ता आउने पैसा पनि लिन बिर्सेछु ।
घर पुगें । गाउँका सबै मानिस मेरै घर अगाडी थिए । घर अगाडी सेतो कपडाले छोपिएको अवस्थामा लाश थियो । त्यसपछि मैले आफ्नो होश गवाएँ, म त्यो लाशको अघि गएर रुन थाले । मलाई यो संसार देखाउने, अनि ९ महिनासम्म आफ्नो कोखमा राख्ने, अनि यो संसारमा जिउनको लागि चाहिने हरेक कुराहरु सिकाउने मेरी आमा आज मलाई छोडेर गईन् । कसले पो बिर्सन सक्छ र आफ्नी आमालाई, जसले आफुलाई यो संसारमा ल्याईन् । मलाई कति धेरै माया गर्थिन्, सानैदेखि मेरो कति ख्याल राख्थिन् उनले । म एकदिन स्कुलबाट ढिला आएँ भनेपनि गाउँभरी खोज्न हिँडिसक्थिन् । म एकदिन दाजुदिदीसँग झगडा गरेर रिसाएँ भनेपनि उनीहरु गाली गरेर मलाई फकाउनुहुन्थ्यो, मलाई कति माया गर्थिन् । आज यो संसारबाट मलाई सबैभन्दा बढी माया गर्ने मान्छेलाई भगवान्ले लगें । धिक्कार छ त्यो भगवान्लाई.....।
त्यसपछि हामीले लाशलाई चिहानमा लग्यौं र सबै कामक्रिया सकाएर घर फर्कियौं । करीब २÷३ महिना बित्यो । शहरबाट फोन आयो, मेरो साथीको । ‘वोई ! कता हराएको दोस्त, बोर्ड परीक्षा नदिने ?’ अनि मैले केहीदिन भित्र आउछु भनी आफ्नो शहर जाने तयारीमा लागें ।
आज धेरै समयपछि म शहर आएँ । मेरो बन्द कोठाको ताला खोले र बिस्तारै ढोका ढकेलें, ढोका खोल्ने बित्तिकै मैले त्यहाँ पाएँ, ७÷८ वटा खाम । मेरो कोठामा त कहिले मैले खाम ल्याएको थिइन, कहाँबाट आयो त । फेरी मलाई यो चिठ्ठी नै पठाएको भए पनि कसले पो पठाउँछ ? अनेक कुरा मेरो मन उठ्यो ।
अनि मैले एउटा खाम खोल्न लागें तर त्यस खामहरुमा पनि नम्बर लेखिएको थियो, जुन मिति अनुसार क्रम मिल्थ्यो । अनि मैले पहिलो खाम खोलें, जसमा लेखिएको थियो, ‘म तिमीलाई मन पराउँछु, के तिमी मलाई मनपराउँछौ ?’ चिठ्ठीमा कसले पठाएको हो नाम पनि लेखिएको थिएन । अनि सबै पत्र पालैपाले खोलेर हेरें सबैमा लेखिएको थियो, ‘मैले तिमीलाई प्रेम प्रस्ताव राखिसकें, तिम्रो जवाफको प्रतिक्षामा छु, चाँडो भन्दा चाँडो मलाई तिम्रो जवाफ देऊ, तिम्री पागलप्रेमी ।’
त्यसपछि म घरबेटीकोमा गएर कोही मेरो कोठामा आएको छ भनि सोधें । घरबेटीले भने,‘तिम्रो साथीहरु आएको थियो अस्ति, अरु त कोही देखिन ।’ त्यसपछि म अकमक्कमा परें । कसले यो चिठ्ठी ल्याएर छोडेको होला । मैले त्यस पत्रहरुलाई राम्रोसँग हेरें, त्यो पत्र हेर्दा हरेक १५ दिनको अन्तरालमा पत्रहरु आएका रहेछन् । अन्तिम पत्र हिजो भर्खर मात्र आएको रहेछ, अनि मैले सोचें, अबको १४ दिनमा अर्काे पत्र आउँछ, मैले यो कोठा त्यस दिन छोड्नु हुन्न ।
भोलिपल्ट, मैले साथीहरुलाई भेटें । अचानक घर जानुको कारण बताएँ, उनीहरुले मलाई सहानुभूति जनाए । मेरो अनुहार अलिक न्याउरो थियो, उनीहरुलाई पनि अप्ठेरो अनि म आफ्नो कोठातिर लागें । जब म आफ्नो कोठामा आईपुगें, अर्काे पत्र पाएँ । जसमा लेखिएको थियो,‘धेरै भयो तिम्रो जवाफ कुरेको अब सक्दिन, म तिमीलाई भेट्न आउँदैछु ।’ को होलिन् ? जसलाई यतिधेरै मेरो बारेमा सबै कुरा थाहा छ । मलाई यति नजिकबाट चिन्ने को हो ? मेरो बारेमा उसलाई सबै कसरी थाहा भयो ? पत्रमा केही लेखेको छैन फेरी कसरी चिन्ने उसलाई ? को हुन् उनी ? अनि मलाई किन भेट्ने कुरा गर्दैछिन् ? यदि मलाई मनपराउछ भनेपनि के मैले पनि मन पराउनुपर्छ र ? मैले उनलाई आफ्नो बनाईसकें जो आज म बाट धेरै टाढा छिन्, म उनी बाहेक अरुलाई सोच्न सक्दिन । यस्तै कुराहरु मनमा खेलाउँदै त्यो रात म ओछ्यानमा पल्टिएँ ।
भोलिपल्ट बिहान... ढकढक आवाज आयो, ढोका बाहिर । गएर ढोका खोलें । अनि मेरो नजर पछाडीतिर फर्किएकी एक युवतीमा प¥यो, सेतो कुर्ता, सिल्की कपाल, दाहिने साईडमा कालो रङ्गको ब्याग भिरेको अनि कालै रङ्गको स्यान्डल.......।
क्रमशः......
– रोबिन/सुमन
यात्रा कलेजको... भाग ३
हो म उनलाई मन पराउन थालेको छु । खै किन हो ? एकदिन मात्र उनलाई देखिन भने पनि मलाई औंसीको रात झंै लाग्न गालेको छ । मैले उनलाई मन पराउनु ठीक हो या हैन ? तर, कसरी भन्नु राम्रोसँग चिनेको पनि छैन । यदि उनले त्यो कापी हेरिन् र मेरो भावना बुझिन् भने त ठीकै छ । तर, उनले मलाई नराम्रो सोचिन् भने कसरी उनको अघि पर्नु ? हे भगवान् मलाई बचाऊ, आज म तिम्रो चरणमा आएको छु, यो पापीको गुहार आज त सुनिदेऊ......।
मनमा डर राखेर म कलेज गएँ । कक्षाकोठा सुनसान थियो, कोही पनि आएको रहेनछ । केही समयपछि कक्षाका अरु साथीहरु आए र उनी पनि आईन् । कसरी बोल्ने आँट आएको थिएन । मैले केही भन्न नपाउँदै उनले मलाई भनिन्....
‘थ्याङ्क यू ल ! तिम्रो कापी दिएकोमा, नत्र कसरी त्यति धेरै नोट सार्ने ? थ्याङ्क यू भेरी मच् ।’ अनि मैले भने,‘ठीकै छ, साथीलाई परेको बेलामा सहयोग गर्नु नै ठूलो कुरा हो नि हैन र ?’, ‘अँ त्यो त हो’ उनले भनिन् ‘तिमीलाई एउटा कुरा सोध्नु थियो ।’, ‘के कुरा हो भनन’ मैले भने । ‘सेक्रेट कुरा छ, छुट्टीमासँगै कलेजबाट निस्कौं न हुन्न अनि भन्छु’ उनले भनिन् । अनि मैले ‘हुन्छ’ भनें ।
त्यत्तिकैमा कक्षामा सर आउनुभयो र हामीलाई पढाउन थाल्नुभयो । तर, मेरो मनमा अनेक कुराहरुले बास गर्न थाल्यो । कतै उनले कापीमा मैले लेखेको कुरा देखिन ? कतै उनले मलाई कलेज छुट्टी पछि जुत्ताले त हान्ने होइन ? यदि म पनि तिमीलाई मन पराउछु भनिन् भने म त छाँगोबाट खसे झैं हुन्छु । तर, भन्दिन उनले । जो होगा देखा जायेगा....
छुट्टी पछि । उनले भनिन् ‘तिम्लाई एउटा कुरा सोध्नु छ भनेको थिएँ के भने नि !’, ‘किन अप्ठ्यारो मानेको भनन के हो ?’ मैले भने । उनले भनिन्, ‘मलाई .... तिम्रो ..... कापी कस्तो मन परेको थियो, कहाँ किनेको देखाइदिन्छौ कि भनेर....।’ मेरो मन वशमा आयो । मैले भने,‘ल हिँड न त अहिले नै ।’ अनि त्यसपछि हामी दुवै स्टेशनरीमा गएर कापी किनेर आआफ्नो बाटो लाग्यौं ।
कक्षामा बोर्ड परीक्षाको लागि बिदाको सूचना आयो । उनी कक्षामा थिइनन् । अनि म कलेजको कौसीमा एकछिन जान मन लागेर गए । अनि मैले उनलाई एकजना केटासँग कुरा गरीरहेको देखें । उनी अलि टेन्सनमा पनि थियो, अनि केटासँग रिसाएको जस्तो लाग्थ्यो । म टाढै बसेर हेरिरहें । उनीहरु के कुरा गरिरहेथ्यो त्यो त मलाई थाहा थिएन तर केटाले बेलाबेलामा ठूलो स्वरमा ‘म तिमीलाई चाहन्छु तिमी पनि त मलाई चाहन्छौ’ भन्ने शब्द आफ्नो मुखबाट निकालिरहेको थियो । त्यो केटाले आफ्नो हातले कसेर उनको हात समाएको थियो । एकतिर मलाई रिस पनि उठेको थियो कि त्यो केटाले उनको हात त्यसरी समाएको देखेर तर, फेरी उनीहरुको समस्या नबुझि उनीहरुको अघि गयो भने फेरी म नै नराम्रो हुन्छु कि । केही समयपछि उनको नजर ममा प¥यो । उनले म तिर हेरिन् र भनिन्,‘म अरु कसैलाई मन पराउँछु, म ऊ बिना बाँच्न सक्दिन, म ऊ बिना अरु कसैलाई मन पराउन त के सोच्न पनि सक्दिन ।’ मलाई उनको आँखाले ईशारा गर्दे थियो । के कुराको ईशारा गरेको त्यो त बुझिन तर म त्यहाँ बस्न उचित छैन भनि आफ्नो बाटो लागें ।
उनले अरु कसैलाई मन पराउछु भनेको सुनेर होला म आफुलाई वशमा पार्न सकिन । यहाँ सम्म कि मेरो परीक्षा पनि बिग्रियो । दोस्रो वर्षको कक्षामा १ महिना पछि मात्र म कक्षामा गएँ । त्यसदिन मैले उनलाई देखिन । उनको नाम थाहा थिएन, कसरी के भनेर अरुलाई सोध्नु त्यसमाथि पनि उनको कोही साथी छैन । म हैरान भएँ । लगातार १५ दिन कलेज गएँ तर उनी एकदिन पनि कलेज आईन । त्यसपछि म पनि कलेज जान छाडिदिए किनकी जब म कलेज जान्थे उनको याद आउथ्यो, पढाईमा मन लाग्दैन थियो ।
करीब ६ महिनामा बित्यो । त्यस रात म आफ्नो कोठामा मोबाईलमा च्याट गरिरहेको थियो । त्यत्तिकैमा मलाई नयाँ नम्बरबाट म्यासेज आयो, ‘मलाई फोन गर, म सँग ब्यालेन्स छैन, एकदमै ईमर्जेन्सी छ ।’ अनि मैले त्यो नम्बर डायल गरें, ९८.............।
क्रमशः.....
– रोबिन/सुमन
मनमा डर राखेर म कलेज गएँ । कक्षाकोठा सुनसान थियो, कोही पनि आएको रहेनछ । केही समयपछि कक्षाका अरु साथीहरु आए र उनी पनि आईन् । कसरी बोल्ने आँट आएको थिएन । मैले केही भन्न नपाउँदै उनले मलाई भनिन्....
‘थ्याङ्क यू ल ! तिम्रो कापी दिएकोमा, नत्र कसरी त्यति धेरै नोट सार्ने ? थ्याङ्क यू भेरी मच् ।’ अनि मैले भने,‘ठीकै छ, साथीलाई परेको बेलामा सहयोग गर्नु नै ठूलो कुरा हो नि हैन र ?’, ‘अँ त्यो त हो’ उनले भनिन् ‘तिमीलाई एउटा कुरा सोध्नु थियो ।’, ‘के कुरा हो भनन’ मैले भने । ‘सेक्रेट कुरा छ, छुट्टीमासँगै कलेजबाट निस्कौं न हुन्न अनि भन्छु’ उनले भनिन् । अनि मैले ‘हुन्छ’ भनें ।
त्यत्तिकैमा कक्षामा सर आउनुभयो र हामीलाई पढाउन थाल्नुभयो । तर, मेरो मनमा अनेक कुराहरुले बास गर्न थाल्यो । कतै उनले कापीमा मैले लेखेको कुरा देखिन ? कतै उनले मलाई कलेज छुट्टी पछि जुत्ताले त हान्ने होइन ? यदि म पनि तिमीलाई मन पराउछु भनिन् भने म त छाँगोबाट खसे झैं हुन्छु । तर, भन्दिन उनले । जो होगा देखा जायेगा....
छुट्टी पछि । उनले भनिन् ‘तिम्लाई एउटा कुरा सोध्नु छ भनेको थिएँ के भने नि !’, ‘किन अप्ठ्यारो मानेको भनन के हो ?’ मैले भने । उनले भनिन्, ‘मलाई .... तिम्रो ..... कापी कस्तो मन परेको थियो, कहाँ किनेको देखाइदिन्छौ कि भनेर....।’ मेरो मन वशमा आयो । मैले भने,‘ल हिँड न त अहिले नै ।’ अनि त्यसपछि हामी दुवै स्टेशनरीमा गएर कापी किनेर आआफ्नो बाटो लाग्यौं ।
कक्षामा बोर्ड परीक्षाको लागि बिदाको सूचना आयो । उनी कक्षामा थिइनन् । अनि म कलेजको कौसीमा एकछिन जान मन लागेर गए । अनि मैले उनलाई एकजना केटासँग कुरा गरीरहेको देखें । उनी अलि टेन्सनमा पनि थियो, अनि केटासँग रिसाएको जस्तो लाग्थ्यो । म टाढै बसेर हेरिरहें । उनीहरु के कुरा गरिरहेथ्यो त्यो त मलाई थाहा थिएन तर केटाले बेलाबेलामा ठूलो स्वरमा ‘म तिमीलाई चाहन्छु तिमी पनि त मलाई चाहन्छौ’ भन्ने शब्द आफ्नो मुखबाट निकालिरहेको थियो । त्यो केटाले आफ्नो हातले कसेर उनको हात समाएको थियो । एकतिर मलाई रिस पनि उठेको थियो कि त्यो केटाले उनको हात त्यसरी समाएको देखेर तर, फेरी उनीहरुको समस्या नबुझि उनीहरुको अघि गयो भने फेरी म नै नराम्रो हुन्छु कि । केही समयपछि उनको नजर ममा प¥यो । उनले म तिर हेरिन् र भनिन्,‘म अरु कसैलाई मन पराउँछु, म ऊ बिना बाँच्न सक्दिन, म ऊ बिना अरु कसैलाई मन पराउन त के सोच्न पनि सक्दिन ।’ मलाई उनको आँखाले ईशारा गर्दे थियो । के कुराको ईशारा गरेको त्यो त बुझिन तर म त्यहाँ बस्न उचित छैन भनि आफ्नो बाटो लागें ।
उनले अरु कसैलाई मन पराउछु भनेको सुनेर होला म आफुलाई वशमा पार्न सकिन । यहाँ सम्म कि मेरो परीक्षा पनि बिग्रियो । दोस्रो वर्षको कक्षामा १ महिना पछि मात्र म कक्षामा गएँ । त्यसदिन मैले उनलाई देखिन । उनको नाम थाहा थिएन, कसरी के भनेर अरुलाई सोध्नु त्यसमाथि पनि उनको कोही साथी छैन । म हैरान भएँ । लगातार १५ दिन कलेज गएँ तर उनी एकदिन पनि कलेज आईन । त्यसपछि म पनि कलेज जान छाडिदिए किनकी जब म कलेज जान्थे उनको याद आउथ्यो, पढाईमा मन लाग्दैन थियो ।
करीब ६ महिनामा बित्यो । त्यस रात म आफ्नो कोठामा मोबाईलमा च्याट गरिरहेको थियो । त्यत्तिकैमा मलाई नयाँ नम्बरबाट म्यासेज आयो, ‘मलाई फोन गर, म सँग ब्यालेन्स छैन, एकदमै ईमर्जेन्सी छ ।’ अनि मैले त्यो नम्बर डायल गरें, ९८.............।
क्रमशः.....
– रोबिन/सुमन
यात्रा कलेजको... भाग–२
‘बल्ल बल्ल भेटियो कक्षा पनि’ भन्दै म कक्षाकोठाभित्र पसें । त्यसपछि एउटा खाली बेन्च छानेर म बसें अनि एकछिनमा शिक्षक आउनुभयो र पढाउन थाल्नुभयो । शिक्षकले हामीलाई अंग्रेजी विषयको अध्ययन गराउँदै हुनुहुन्थ्यो, त्यत्तिकैमा ढोकामा आवाज आयो ‘मे आई कम इन सर ?’ सबैका नजर त्यो ढोकातिर गयो तर मेरो नजर भने ढोकामा उभिएकी केटीप्रति, जसलाई मैले आई लभ यु भनेको थिएँ ।
शिक्षकको अनुमति पश्चात उनी भित्र आईन् । मेरो छेऊको सिट खाली थियो । त्यसैले मलाई डर लाग्न थाल्यो, कतै उनी म सँगै आएर बसिन् भने । नभन्दै उनले मसँग सोधिन्,‘म यहाँ बस्न सक्छु ?’ मैले केही बोल्न सकिन । मैले उनलाई एकोहोरो हेरिरहें तर, उनी त्यही बसिहालिन् । खै के भनुँ, एक मनले भन्छ उनले मेरो भावना बुझिन्, अर्को मन भन्छ, किन डराएको मि. सुमन । उनी मसँगैको सिटमा थिईन् । मेरो मन उनीतिर बढी थियो, पढाईतिर कम । मेरो मनमा अनकौं कुराहरु शुरु हुन थाले ।
के सोचिन् होला उनले । जब उनले मलाई बस्नको लागि सोधिन् म अकमक्क परें । अचानक आई लभ यु पनि उनलाई नै भनें अनि फेरि एउटै कक्षा अनि त्यसमाथि पनि एउटै बेन्च । मेरो मन वशमा थिएन, मेरो मन पढाईतिर लागेन । एकतिर डर थियो भने अर्काेतिर लाज । त्यो दिन त्यत्तिकै बित्यो ।
त्यसपछि, म लगातार कलेज गई नै रहें तर उनीसँग मैले बोल्न सकिरहेको थिएन । उनी मसँगैको सिटमा बस्थ्यो तर पनि हामी बीच कुनै बोलिचाली थिएन । उनी मतिर हेरेर कहिले मुस्कुराउँथिन् त कहिले म उनीतिर हेरेर । हामीबीच मात्रै मुस्कान साटासाट भएको थियो । यहाँसम्म कि हामीलाई त एकअर्काको नाम पनि थाहा थिएन । ए...सरी ! सायद उनलाई मेरो नाम थाहा थियो कि, मलाई त थाहा छैन । म बोल्न चाहन्थे र पनि सक्दिनथिएँ । पहिलो पटक कोही केटीसँग म बोल्न डराएको छु । किन ? त्यो त मलाई थाहा छैन । तर म एकदिन उनीसँग फ्रेन्डसिप गर्छु भन्ने ममा विश्वास थियो । यसरी नै घरबाट आँट लिएर कलेज जान्थे अनि उनीसँगैको सिटमा बस्दै अनि उनको एक हेराईमा भएभरको आँट सबै भुँइमा खसाल्दै बसें ।
झण्डै झण्डै १ वर्ष भयो । हाम्रो बोर्ड परीक्षा पनि नजिकै आयो । त्यसबेलासम्म पनि हामी बीच बोलीचाली भने थिएन । मैले त उनको अरु साथीहरु पनि कोही देखिन, कक्षामा । सधैं एक्लै बस्थिन् उनी । कसैसँग बोलेको पनि थाहा छैन । कसैलाई देखेर हाँसेको पनि थाहा छैन तर कक्षामा कहिलेकाहीँ मेरो अनुहारतिर हेरेर मुस्कुराँथिन् । कहिले लाग्थ्यो म उनको लागि जोकर भए कि क्या हो ? तर, होईन । यो कुरामा विश्वस्त छु किनकी उनले एकपटक हाम्रो कलेजको स्वागत कार्यक्रम हुँदा सबैजना हाँसेको त्यो नाटकमा उनी एकदम चुपचाप उभिरहेकी थिइन् । त्यसैले उनको लागि म कुनै जोकर होइन भन्ने कुरामा मलाई विश्वास छ ।
अब मैले उनीसँग साथीको नाता गाँस्नुपर्छ । सायद, उसलाई पनि साथी चाहिनसक्छ । त्यसैले मैले उनीसँग बोल्न अनि फ्रेन्डसिपको नाता गाँस्न भनि आँट लिएर कलेज गएँ । सधैं झैं म कक्षाकोठामा बेन्च बसें । पहिलो कक्षा शुरु भयो तर उनी आईनन् । कस्तो बिडम्बना ? आज त म बोल्छु भनेर आएको झन् उनी कलेज नै आईनन् अब के गर्ने ? भन्दै म बसिरहें । एकछिनमा दोस्रो कक्षाको शिक्षक आउनुभयो अनि उनीपनि शिक्षकसँगै आईन् । मन त हल्का भयो तर बोल्न कुरै आएन । अनि मैले पहिलो कक्षाको बहाना बनाएर ब्रेक टाईममा बोल्छु भन्ने सोचें र पढाईतिर मन लगाए । किनकी दोस्रो कक्षा पश्चात १५ मिनेटको ब्रेक टाईम हुन्थ्यो हामीलाई कलेजमा ।
ब्रेक टाइम भयो । ‘हेलो ! पहिलो पिरेडमा के पढायो ?’ उनले मलाई सोधिन् । म एकछिन त अकमक्कमा परें । अनि मैले उनलाई जवाफ दिएँ,‘अँ...... खासैं... केही हैन, अलिकति नोट लेखाउनुभएको थियो ।’, ‘के तिम्रो कापी म आज लान सक्छु, प्लिज, यदि तिमी माइन्ड गर्दैनौ भने ?’ उनले भनिन् । अनि मैले ‘हुन्छ, भै हाल्छ नि’ भनें । अनि मेरो कापी लिएर उनले आफ्नो ब्यागमा हालिन् ।
त्यसपछि कलेज छुट्ने समयमा कक्षा सकाएर उनी आफ्नो बाटो अनि म आफ्नो बाटो लागें । तर, ब्रेक टाइममा जति बोलियो त्यसपछि हामीबीच केही कुराहरु भएनन् ।
घर पुगेर राति सोच्न थालें । आज बोल्न आँट लिएर गएको थिएँ तर उनी आफै बोलिन् । हरपल हरक्षण किन यस्तो हुन्छ ? हरपल उनले मेरो भावना अनि मेरो मनको कुराहरु किन बुझ्छिन् ? के नाता छ हामी बीच ? न त यो भन्दा पहिले उनले मलाई भेटेकी थिइन् न त मैले उनलाई । आखिर किन यस्तो भैरहेछ ? के यो माया हो ? खैर माया नै भएको भए पनि बोल्ने आँट आउनुपर्ने नि, नत्र कसरी प्रेम प्रस्ताव राख्नु ? यस्तै कुराहरु सोच्दै थिएँ । अर्काे कुरा मेरो मनमा झट्ट आयो,‘ओ.....सेट् ! मेरो सबै भावनात्मक कुरा त्यो कापीको अन्तिम पानामा लेखिएको छ, त्यो पनि उनीसँग जोडिएको कुरा, यदि उनले अन्तिम पानामा हेरिन् भने भोलि त मेरो कलेजमा पोल खुल्छ अनि हामी दुवैको बेइज्जत, फेरि हाम्रो परीक्षामा दोधारमा पर्छ । उनले कलेजमा भण्डाफोर त नगर्लान् तर उनले मलाई के सोच्लिन् ।’
मेरो परीक्षा बिग्रिए त केही छैन तर उनको बिग्रन भएन । हे भगवान् ! उनलाई त्यो अन्तिम पाना पल्टाउने मन नदिनु । उनले त्यो पाना नहेरोस् । हे भगवान् ! मलाई बचाऊ......।
क्रमशः...
– रोबिन/सुमन
शिक्षकको अनुमति पश्चात उनी भित्र आईन् । मेरो छेऊको सिट खाली थियो । त्यसैले मलाई डर लाग्न थाल्यो, कतै उनी म सँगै आएर बसिन् भने । नभन्दै उनले मसँग सोधिन्,‘म यहाँ बस्न सक्छु ?’ मैले केही बोल्न सकिन । मैले उनलाई एकोहोरो हेरिरहें तर, उनी त्यही बसिहालिन् । खै के भनुँ, एक मनले भन्छ उनले मेरो भावना बुझिन्, अर्को मन भन्छ, किन डराएको मि. सुमन । उनी मसँगैको सिटमा थिईन् । मेरो मन उनीतिर बढी थियो, पढाईतिर कम । मेरो मनमा अनकौं कुराहरु शुरु हुन थाले ।
के सोचिन् होला उनले । जब उनले मलाई बस्नको लागि सोधिन् म अकमक्क परें । अचानक आई लभ यु पनि उनलाई नै भनें अनि फेरि एउटै कक्षा अनि त्यसमाथि पनि एउटै बेन्च । मेरो मन वशमा थिएन, मेरो मन पढाईतिर लागेन । एकतिर डर थियो भने अर्काेतिर लाज । त्यो दिन त्यत्तिकै बित्यो ।
त्यसपछि, म लगातार कलेज गई नै रहें तर उनीसँग मैले बोल्न सकिरहेको थिएन । उनी मसँगैको सिटमा बस्थ्यो तर पनि हामी बीच कुनै बोलिचाली थिएन । उनी मतिर हेरेर कहिले मुस्कुराउँथिन् त कहिले म उनीतिर हेरेर । हामीबीच मात्रै मुस्कान साटासाट भएको थियो । यहाँसम्म कि हामीलाई त एकअर्काको नाम पनि थाहा थिएन । ए...सरी ! सायद उनलाई मेरो नाम थाहा थियो कि, मलाई त थाहा छैन । म बोल्न चाहन्थे र पनि सक्दिनथिएँ । पहिलो पटक कोही केटीसँग म बोल्न डराएको छु । किन ? त्यो त मलाई थाहा छैन । तर म एकदिन उनीसँग फ्रेन्डसिप गर्छु भन्ने ममा विश्वास थियो । यसरी नै घरबाट आँट लिएर कलेज जान्थे अनि उनीसँगैको सिटमा बस्दै अनि उनको एक हेराईमा भएभरको आँट सबै भुँइमा खसाल्दै बसें ।
झण्डै झण्डै १ वर्ष भयो । हाम्रो बोर्ड परीक्षा पनि नजिकै आयो । त्यसबेलासम्म पनि हामी बीच बोलीचाली भने थिएन । मैले त उनको अरु साथीहरु पनि कोही देखिन, कक्षामा । सधैं एक्लै बस्थिन् उनी । कसैसँग बोलेको पनि थाहा छैन । कसैलाई देखेर हाँसेको पनि थाहा छैन तर कक्षामा कहिलेकाहीँ मेरो अनुहारतिर हेरेर मुस्कुराँथिन् । कहिले लाग्थ्यो म उनको लागि जोकर भए कि क्या हो ? तर, होईन । यो कुरामा विश्वस्त छु किनकी उनले एकपटक हाम्रो कलेजको स्वागत कार्यक्रम हुँदा सबैजना हाँसेको त्यो नाटकमा उनी एकदम चुपचाप उभिरहेकी थिइन् । त्यसैले उनको लागि म कुनै जोकर होइन भन्ने कुरामा मलाई विश्वास छ ।
अब मैले उनीसँग साथीको नाता गाँस्नुपर्छ । सायद, उसलाई पनि साथी चाहिनसक्छ । त्यसैले मैले उनीसँग बोल्न अनि फ्रेन्डसिपको नाता गाँस्न भनि आँट लिएर कलेज गएँ । सधैं झैं म कक्षाकोठामा बेन्च बसें । पहिलो कक्षा शुरु भयो तर उनी आईनन् । कस्तो बिडम्बना ? आज त म बोल्छु भनेर आएको झन् उनी कलेज नै आईनन् अब के गर्ने ? भन्दै म बसिरहें । एकछिनमा दोस्रो कक्षाको शिक्षक आउनुभयो अनि उनीपनि शिक्षकसँगै आईन् । मन त हल्का भयो तर बोल्न कुरै आएन । अनि मैले पहिलो कक्षाको बहाना बनाएर ब्रेक टाईममा बोल्छु भन्ने सोचें र पढाईतिर मन लगाए । किनकी दोस्रो कक्षा पश्चात १५ मिनेटको ब्रेक टाईम हुन्थ्यो हामीलाई कलेजमा ।
ब्रेक टाइम भयो । ‘हेलो ! पहिलो पिरेडमा के पढायो ?’ उनले मलाई सोधिन् । म एकछिन त अकमक्कमा परें । अनि मैले उनलाई जवाफ दिएँ,‘अँ...... खासैं... केही हैन, अलिकति नोट लेखाउनुभएको थियो ।’, ‘के तिम्रो कापी म आज लान सक्छु, प्लिज, यदि तिमी माइन्ड गर्दैनौ भने ?’ उनले भनिन् । अनि मैले ‘हुन्छ, भै हाल्छ नि’ भनें । अनि मेरो कापी लिएर उनले आफ्नो ब्यागमा हालिन् ।
त्यसपछि कलेज छुट्ने समयमा कक्षा सकाएर उनी आफ्नो बाटो अनि म आफ्नो बाटो लागें । तर, ब्रेक टाइममा जति बोलियो त्यसपछि हामीबीच केही कुराहरु भएनन् ।
घर पुगेर राति सोच्न थालें । आज बोल्न आँट लिएर गएको थिएँ तर उनी आफै बोलिन् । हरपल हरक्षण किन यस्तो हुन्छ ? हरपल उनले मेरो भावना अनि मेरो मनको कुराहरु किन बुझ्छिन् ? के नाता छ हामी बीच ? न त यो भन्दा पहिले उनले मलाई भेटेकी थिइन् न त मैले उनलाई । आखिर किन यस्तो भैरहेछ ? के यो माया हो ? खैर माया नै भएको भए पनि बोल्ने आँट आउनुपर्ने नि, नत्र कसरी प्रेम प्रस्ताव राख्नु ? यस्तै कुराहरु सोच्दै थिएँ । अर्काे कुरा मेरो मनमा झट्ट आयो,‘ओ.....सेट् ! मेरो सबै भावनात्मक कुरा त्यो कापीको अन्तिम पानामा लेखिएको छ, त्यो पनि उनीसँग जोडिएको कुरा, यदि उनले अन्तिम पानामा हेरिन् भने भोलि त मेरो कलेजमा पोल खुल्छ अनि हामी दुवैको बेइज्जत, फेरि हाम्रो परीक्षामा दोधारमा पर्छ । उनले कलेजमा भण्डाफोर त नगर्लान् तर उनले मलाई के सोच्लिन् ।’
मेरो परीक्षा बिग्रिए त केही छैन तर उनको बिग्रन भएन । हे भगवान् ! उनलाई त्यो अन्तिम पाना पल्टाउने मन नदिनु । उनले त्यो पाना नहेरोस् । हे भगवान् ! मलाई बचाऊ......।
क्रमशः...
– रोबिन/सुमन
यात्रा कलेजको... भाग–१
हिजो बेलुकादेखि नै सिमसिम पानी परिरहेको थियो । आज बिहान पनि सिरसिर बतास चलिरहेछ साथमा सिमसिम पानी पनि परिरहेछ । साउने झरी कहिले थामिने हो थाहा नै हुन्न ।
आज मेरो कलेजको पहिलो दिन... कस्तो हुने होला । मनमा अनेकन कुराहरु खेलिरहेछ । तै पनि तयार त हुनुप¥यो नि !
(कलेज जान राम्रो पहिरन लगाउँदै) पहिलो पटक कलेज जाँदै छु, कक्षाकोठा खोज्न पनि गाह्रो, स्कुले साथीहरु पनि सबै अरु कलेजमा गएका छन्, मेरो त साथी भनेको कोही पनि छैन । गएकै दिनमा कोही न कोही त साथी बन्ला नि ! यदि नबने पनि सँगै बस्नेसँग नै फ्रेन्डसिप गर्नुपर्ला । सँगै बस्ने फेरी कोही केटी भईन् भने....अरे कसरी बोल्नु उसँग । बोल्न पनि के गाह्रो छ र ! केटी भएर के भो त ? मलाई खाँदैन क्यारे, उ पनि त एक मानव नै हो, कुनै दानव त हैन नि ! किन डराउने ।
(चिया पिउँदै) आज कति चिसो छ । साउन महिनामा त यति धेरै चिसो छ, जाडो महिनामा कसरी कलेज जाने होला ? बिहान ६ बजे कलेज पुग्नुपर्ने, जाडोमा.... वो माई गड !
(बाहिर निस्कन अगाडी ऐना हेर्दै) ऐना हेर्दा त ठीकै छ तर कलेजमा पुगेपछि मेरो फेस कस्तो हुने होला । ह्या..... के को डर ? कसले के गर्छ र ! ल हिँड केटा, छाता समाउँदै.....।
त्यसपछि, म आफ्नो कदमलाई कलेजको गन्तव्यतिर बढाएँ । ‘व गड....., बाहिर त झन् कति चिसो’ भन्दै म कलेजतिर लागें ।
केही समयको पैदल यात्रा पछि म कलेजको गेटमा पुगें । मेरो आफ्नो स्कुले साथीहरु मध्ये कोही पनि नभएकोले मेरो मनमा डर पैदा हुन थालिसकेको थियो । गेटबाट भित्र पसें अनि.........
मेरो नजर एउटा सुन्दर युवतीमाथि पुगे । सेतो रङ्गको पहिरन, कपाल छाडेको अनि कानमा रिङ्ग । मैले उनीबाट नजर हटाउन सकिन, एकोहोरो उनलाई नै हेरिरहें । थाहा छैन, उनलाई मैले पछाडीबाट देखेर पनि किन नजर हटाउन नसकेको भनेर । म उनको पछि लाग्न थालें । यत्तिकैमा, एकजना युवकले मेरो हात समात्यो र सोध्यो,‘के तिमी नयाँ हो ?’, ‘अँ हो’ मैले भनें । व गड.... म त ¥यागिङ्कको सिकार पो भएछु, मलाई नै थाहा छैन । त्यसपछि त्यो केटाले मलाई उनीहरुको ग्रुपको अघि लग्यो र भन्यो,‘नयाँ हो, ¥यागिङ्क त गर्नुपर्छ ।’ अनि मैले पनि, म पनि के कम भन्दै,‘भन के गर्नुपर्छ मैले ?’ भनी सोधें । उनीहरुले मलाई भन्यो,‘उ त्यो पहेंलो कुर्ता लगाएको केटीलाई गएर आई लभ यु भनेर आइज ।’ म अकमक्क परें । ‘कसरी त्यस्तो भन्ने हो, मैले चिनेको पनि छैन, चप्पलले हान्यो भने ?’ मैले प्रश्न गरें । सबैले एकैस्वर भयो,‘¥यागिङ्क हो गर्नैपर्छ, नत्र नाङ्गै बनाएर कलेज घुमाउँछु ।’ अनि मैले, नाङ्गो भएर सबैको अघि बेइज्जत हुनु भन्दा त त्यो केटीको हातबाट चप्पल खानु नै बेश हुन्छ, भनी त्यो केटी भएतिर गएँ । जब म उनको अघि परे, म मैन झैं पग्लिन थालें । मेरो होशहवास नै ठेगानमा थिएन । मलाई के गरुँ, के गरुँ भयो । कसरी त्यस्तो शब्द मुखबाट निकालौं भयो । मैले भएभरको डरलाई मनको एक कुनामा राखेर एक्कासी उनको नजरमा पनि नहेरी ‘आई लभ यु’ भनें ।
मेरो अभागी कर्म....... युवती नै परिवर्तन ? जसलाई मैले पछाडीबाट देखेको थिएँ र जसको पछि म लागेको थिएँ, उ नै मेरो अगाडी रहिछिन्, अनि मैले उनलाई नै पो भनेछु,‘आई लभ यु’ ।
अब त झन् धेरै डर लागेर आयो । उनले मलाई हेरिरहेको छ तर म......? अनि उनले मलाई भनिन्,“तिमी पनि ¥यागिङ्कको सिकार भएछौं कि क्यो हो ?’, ‘हो’ मैले एकैशब्दमा जवाफ दिएँ ।
त्यसपछि उनी अरु केही कुरा नगरी आफ्नो बाटो लागिन् । सायद, उनले मेरो झुकेको नजरलाई देखेर अनि मेरो निर्दाेष नयनहरुलाई देखेर मेरो भित्री मनको कुरा बुझिन् जस्तो लाग्छ, त्यसैले उनले मेरो भावना चाँडै बुझिन् । नत्र भने त्यस्तो शब्द नचिनेको व्यक्तिले कसैलाई एक्कासी भन्यो भने जो पनि रिसाउँछ । तर, उनले त मेरो भावना चाँडै बुझिन् कसरी त्यो त मलाई थाहा भएन । तर मैले उनलाई बिर्सन सकिँन, उनको यादलाई साथमा लिएर म आफ्नो कक्षाकोठा खोज्नतिर लागें ।
आज मेरो कलेजको पहिलो दिन... कस्तो हुने होला । मनमा अनेकन कुराहरु खेलिरहेछ । तै पनि तयार त हुनुप¥यो नि !
(कलेज जान राम्रो पहिरन लगाउँदै) पहिलो पटक कलेज जाँदै छु, कक्षाकोठा खोज्न पनि गाह्रो, स्कुले साथीहरु पनि सबै अरु कलेजमा गएका छन्, मेरो त साथी भनेको कोही पनि छैन । गएकै दिनमा कोही न कोही त साथी बन्ला नि ! यदि नबने पनि सँगै बस्नेसँग नै फ्रेन्डसिप गर्नुपर्ला । सँगै बस्ने फेरी कोही केटी भईन् भने....अरे कसरी बोल्नु उसँग । बोल्न पनि के गाह्रो छ र ! केटी भएर के भो त ? मलाई खाँदैन क्यारे, उ पनि त एक मानव नै हो, कुनै दानव त हैन नि ! किन डराउने ।
(चिया पिउँदै) आज कति चिसो छ । साउन महिनामा त यति धेरै चिसो छ, जाडो महिनामा कसरी कलेज जाने होला ? बिहान ६ बजे कलेज पुग्नुपर्ने, जाडोमा.... वो माई गड !
(बाहिर निस्कन अगाडी ऐना हेर्दै) ऐना हेर्दा त ठीकै छ तर कलेजमा पुगेपछि मेरो फेस कस्तो हुने होला । ह्या..... के को डर ? कसले के गर्छ र ! ल हिँड केटा, छाता समाउँदै.....।
त्यसपछि, म आफ्नो कदमलाई कलेजको गन्तव्यतिर बढाएँ । ‘व गड....., बाहिर त झन् कति चिसो’ भन्दै म कलेजतिर लागें ।
केही समयको पैदल यात्रा पछि म कलेजको गेटमा पुगें । मेरो आफ्नो स्कुले साथीहरु मध्ये कोही पनि नभएकोले मेरो मनमा डर पैदा हुन थालिसकेको थियो । गेटबाट भित्र पसें अनि.........
मेरो नजर एउटा सुन्दर युवतीमाथि पुगे । सेतो रङ्गको पहिरन, कपाल छाडेको अनि कानमा रिङ्ग । मैले उनीबाट नजर हटाउन सकिन, एकोहोरो उनलाई नै हेरिरहें । थाहा छैन, उनलाई मैले पछाडीबाट देखेर पनि किन नजर हटाउन नसकेको भनेर । म उनको पछि लाग्न थालें । यत्तिकैमा, एकजना युवकले मेरो हात समात्यो र सोध्यो,‘के तिमी नयाँ हो ?’, ‘अँ हो’ मैले भनें । व गड.... म त ¥यागिङ्कको सिकार पो भएछु, मलाई नै थाहा छैन । त्यसपछि त्यो केटाले मलाई उनीहरुको ग्रुपको अघि लग्यो र भन्यो,‘नयाँ हो, ¥यागिङ्क त गर्नुपर्छ ।’ अनि मैले पनि, म पनि के कम भन्दै,‘भन के गर्नुपर्छ मैले ?’ भनी सोधें । उनीहरुले मलाई भन्यो,‘उ त्यो पहेंलो कुर्ता लगाएको केटीलाई गएर आई लभ यु भनेर आइज ।’ म अकमक्क परें । ‘कसरी त्यस्तो भन्ने हो, मैले चिनेको पनि छैन, चप्पलले हान्यो भने ?’ मैले प्रश्न गरें । सबैले एकैस्वर भयो,‘¥यागिङ्क हो गर्नैपर्छ, नत्र नाङ्गै बनाएर कलेज घुमाउँछु ।’ अनि मैले, नाङ्गो भएर सबैको अघि बेइज्जत हुनु भन्दा त त्यो केटीको हातबाट चप्पल खानु नै बेश हुन्छ, भनी त्यो केटी भएतिर गएँ । जब म उनको अघि परे, म मैन झैं पग्लिन थालें । मेरो होशहवास नै ठेगानमा थिएन । मलाई के गरुँ, के गरुँ भयो । कसरी त्यस्तो शब्द मुखबाट निकालौं भयो । मैले भएभरको डरलाई मनको एक कुनामा राखेर एक्कासी उनको नजरमा पनि नहेरी ‘आई लभ यु’ भनें ।
मेरो अभागी कर्म....... युवती नै परिवर्तन ? जसलाई मैले पछाडीबाट देखेको थिएँ र जसको पछि म लागेको थिएँ, उ नै मेरो अगाडी रहिछिन्, अनि मैले उनलाई नै पो भनेछु,‘आई लभ यु’ ।
अब त झन् धेरै डर लागेर आयो । उनले मलाई हेरिरहेको छ तर म......? अनि उनले मलाई भनिन्,“तिमी पनि ¥यागिङ्कको सिकार भएछौं कि क्यो हो ?’, ‘हो’ मैले एकैशब्दमा जवाफ दिएँ ।
त्यसपछि उनी अरु केही कुरा नगरी आफ्नो बाटो लागिन् । सायद, उनले मेरो झुकेको नजरलाई देखेर अनि मेरो निर्दाेष नयनहरुलाई देखेर मेरो भित्री मनको कुरा बुझिन् जस्तो लाग्छ, त्यसैले उनले मेरो भावना चाँडै बुझिन् । नत्र भने त्यस्तो शब्द नचिनेको व्यक्तिले कसैलाई एक्कासी भन्यो भने जो पनि रिसाउँछ । तर, उनले त मेरो भावना चाँडै बुझिन् कसरी त्यो त मलाई थाहा भएन । तर मैले उनलाई बिर्सन सकिँन, उनको यादलाई साथमा लिएर म आफ्नो कक्षाकोठा खोज्नतिर लागें ।
क्रमशः.....
– रोबिन / सुमन
झरी र कफी
बिहान सबेरै उठ्ने बित्तिकै मैले मेरो प्यारो मित्रलाई खोजें । कोठा बाहिरको बार्दलीमा आएर हेरें, तर उनलाई देख्न सकिन । एकछिन त न्यास्रो लाग्यो किनकी मैले आज बिहानै उठेर मेरो प्यारो मित्रलाई हेर्न पाईन, उनले मलाई कति धेरै न्यानोपन दिन्थ्यो, जुन आज मैले पाइन । मेरा यी दुई नयनले उनलाई हेर्न तड्पिरहेछन् । मेरा नयनहरु विवश छन् उनलाई हेर्न नपाएर । सायद, आज बिहानदेखि नै सिमसिम झरी परिरहेकोले हो कि ? मौसम पनि अलि चिसो–चिसो छ । मेरो मित्रलाई ती मेरा दुश्मनहरुले छेकिरहेछ, मबाट मेरो मित्रलाई टाढा पारिरहेछ । तर, म उनकै यादमा छु, अलि अलि आशा पनि छ कि ऊ मसँग भेट्न आउँछ भनी । सधैं जसो, आज पनि यो नयाँ दिनको शुरुवातमा म उनलाई स्वागत गर्न बसिरहेको छु ।
यत्तिकैमा स्मृमि म भएतिर आईन् र भनिन्,“उठिसक्नु भएछ त, मलाई किन आवाज नदिनु भएको ? म कफी लिएर आउँथे नि ।”
“अँ... भर्खर त उठेको । एकछिनमा बोलाउछु भनेर यसो बार्दलीतिर आएको” मैले भनें ।
“तपाईलाई पनि आफ्नो साथीलाई नभेटी नहुने हगि ?” उनले मुस्कुराउँदै सोधिन् । अनि मैले भनें,“ऊ सबैलाई प्यारो छ नि, हैन र ?”
उनले भनिन्,“ल ल एकछिन बस्दै गर्नु म कफी लिएर आउँछु ल ।”
मैले भनें,“ल ल छिटो ल्याऊ ।”
एकछिनको पखाईपछि उनले मेरो हातमा तातो–तातो कफी समाउन दिइन् । म त्यही कफीको चुस्की लि“दै, चिसो मौसमलाई न्यानो बनाईरहेको छु ।
झ्य्राम्म.......। (एक्कासी मेरो कानमा गुञ्जियो)
के को आवाज होला भनेर म आत्तिए । तर, अरु केही नभएर म आफै पो लडेको रहेछु, त्यो खेतको डीलमा....।
साधारणतया, खेतमा जाने खेतालाको जस्तै हुलिया, हात्तिछाप चप्पल लगाएको पाइला अनि हातमा एउटा थरमस थियो । पानी एकदमै ठूलो पर्न थालिसकेको थियो । खेतमा धान रोप्नेहरु धेरै थिए, म उनीहरुको लागि भनेर खेतमा चिया पु¥याउन गएको थिए“ । सबैले चियापान गरिसकेपछि केहीबेरमा एक्कासी पानी पर्न थाल्यो । असार–साउनको झरी कतिखेर पर्छ भन्न सकिन्न । पानी पर्नासाथ म दौडेर घरतिर फर्किएँ किनकी म सँग न त छाता थियो, न त घुम । पानी परेर बाटो एकदम चिप्लो थियो । तर, के गर्नु आत्तिएको बेलामा दिमागले काम गर्दैन भनेजस्तै मैले बाटोको वास्ता नै नगरी म दौडिए । अलि तल के आईपुगेको थिए, म नमज्जास“ग भु“इमा बजारिएँ, अनि आयो आवाज झ्य्राम्म.... (थरमस फुटेको) । त्यसबेला मलाई त थाहा पनि थिएन कि थरमस भित्र सिसा नै सिसा हुन्छ भनेर, अनि घर आएपछि आमाले थरमस फुटेको छ भनी थाहा पाउनुभयो र मैले एकदमै धेरै गाली खाए“ ।
हो, यही पल.., मलाई याद आउ“छ, जब म झरी परेको देख्दछु ।
एकपटक आफैलाई सम्झेर त्यो पललाई हा“सोमा उदाए । आफैले आफ्नो खिल्ली उडाए । फेरी एकपटक मिठो मानेर कफीको एक चुस्की लिए“... “वाह ∕ चिसो मौसममा तातो कफी, शरीर नै क्या न्यानो भएर आयो ।”
म आफै त्यो मौसमसँग विलिन हुन खोज्दैछु । त्यो झरीको पानीको स्पर्श लिन चाहन्छु । त्यो झरीसँगै म पनि नाच्न चाहन्छु तर, के गर्नु म सक्दिन मात्र हेर्न सक्छु, इच्छा गर्न सक्छु । झरी परेको आवाजमा म मस्त थिएँ, ठीक त्यही समयमा मेरो मनमा एउटा गीत गुञ्जियो........
“ए झरी नझरी देऊ यसरी
एकान्त यो रातमा मलाई पागल गरी
झरी देऊ तिमी सुस्तरी सुस्तरी
जब हुन्छिन् मेरी मायालु मेरो वरिपरि......”
एकैस्वरमा यो गीत गाउ“दै, पानीमा रुझ्दै, हामी फर्किंदै थियौं, नगरकोटबाट । सायद, दुवैलाई झरी भनेपछि अरु केही नचाहिने भएर होला, दुवै जना पानीमा रुझ्दा अरु कुनै पनि कुराको हामीलाई वास्ता नै थिएन । झरीको पानीसँग हामी नाच्दै, उफ्रन्दै, गीत गाउँदै आउँदै थियौं । हामी दुवै निथु्रक्क भिजिसकेका थियौं । यसरी भिज्दै भिज्दै म उनलाई घरसम्म पु¥याउन गएँ । घर पुगेर उनकी आमाले गाली गरें दुवैलाई । अनि त्यहाँबाट एककप चिया पिएर, उनकै छाता लिएर म आफ्नो घर फर्किएँ । तर, बेइमानी मौसम थियो त्यो । जब हामी झरीसँग नाच्यौं, गायौं, उफ्र्यौं, त्यसबेला त केही भएन तर भोलिपल्ट दुवैजना बिरामी भयौं...। उनलाई त मात्र रुघा लाग्यो तर मलाई त ज्वरो नै आयो..., १०२ डिग्री । हा...हा...हा.... कस्तो मौसम....।
हा“सोको खित्का छोड्दै म कफीको चुस्कीमा बिहानीको समय कटाउ“दैछु...। आजको यो दिन सायद, म फेरी पनि कहिल्यै बिर्सन्न होला...भन्दै मनोवादको सृजना गर्दै म कफीको चुस्कीले जाडोको मौसमलाई न्यानो बनाउ“दैछु...। म झरीको पानीमा आफुलाई विलिन बनाउँदैछु...।
उनी मेरो अघि आएर भनिन्,“जाउ“ न, पानीमा रुझ्न, कस्तो मज्जा आउ“छ..।”
मैले उनलाई भने,“अस्ति भर्खर भिजेर ज्वरो आएको याद छ मलाई म त जान्न, म ज्यान गएपनि रुझ्न जान्न ।”
मैले उनको कुरालाई अस्विकार गरें । हामी बीच केहीबेर झगडा नै भयो र पनि मैले पानीमा रुझ्न मानिन..। त्यसपछि उनले भनिन्,“ठीकै छ, म चाही“ गए“ रुझ्न, तिमीलाई पनि म भिजाएर नै छाड्छु..।”, “भो भो फुर्ति नगर, म रुझ्नेवालामा छैन” मैले भनें । त्यसपछि उनी पानीमा रुझ्न भनी दौडेर गईन्, उनी केहीपर पुगेपछि एक्कासी लडिन्, तर उनी उठिनन् । म आत्तिए, दौडेर उनको सामु गएर उनलाई बोलाए“, तरपनि उनी उठिनन्, उनले आफ्नो आँखा समेत खोलिनन्,.................।
मेरो लगातारको बोलावटपछि उनले आ“खा खोलिन् र हासिन् । मैले उनलाई सोधेँ, “किन हाँसेको ?, के भयो ?” उनी लगातार हासिरहिन् । मैले फेरी पनि त्यही प्रश्न दोहो¥याएँ । अनि उनले भनिन्,“देख्यौ त मैले तिमीलाई रुझाएर छाडी कि छाडिन ?, मैले भनेको थिएँ, मस“ग च्यालेन्ज नगर ।”
हा...हा...हा.... कस्तो अचम्म ?????
मात्र, मलाई रुझाउनको लागि कति ठूलो नाटक रचिन् उनले......।
फेरी पनि हाँस्दै–हा“स्दै कफीको चुस्की तान्दै अतीतका पललाई सम्झिरहेछु । मौसम एकदम राम्रो हु“दैछ तर, मेरो अभागी कर्म भनौं या याद धेरै गरियो भनौं, कपमा कफी एक थोपा पनि बा“की रहेनछ...। अतीतको पलसँग हराउँदा हराउँदै मेरो कपको कफी थाहै नभएर पनि सकिएछ ।
त्यसपछि म भित्र कोठामा गएँ र मैले हातमा भएको कफीको कपलाई टेबलमा राखें र त्यहीनेर भएको कुर्सीमा बसेको मात्र थिए“m त्यत्तिकैमा प्रतिमा र महिमा दौडेर आए....। उनीहरु स्वा“स्वा“ गर्दै मतिर दौडेर आए... अनि दुवैले मेरो हात समातेर एकैस्वरमा भनें,“हजुरबुबा हजुरबुबा आजको मौसम कत्ति राम्रो छ हगि ?”
(मिति २०६८ साउन ४ गते बुधबार काभ्रे जिल्लाबाट प्रकाशित ‘सुनकोशी साप्ताहिक” पत्रिकामा प्रकाशित ।)
यत्तिकैमा स्मृमि म भएतिर आईन् र भनिन्,“उठिसक्नु भएछ त, मलाई किन आवाज नदिनु भएको ? म कफी लिएर आउँथे नि ।”
“अँ... भर्खर त उठेको । एकछिनमा बोलाउछु भनेर यसो बार्दलीतिर आएको” मैले भनें ।
“तपाईलाई पनि आफ्नो साथीलाई नभेटी नहुने हगि ?” उनले मुस्कुराउँदै सोधिन् । अनि मैले भनें,“ऊ सबैलाई प्यारो छ नि, हैन र ?”
उनले भनिन्,“ल ल एकछिन बस्दै गर्नु म कफी लिएर आउँछु ल ।”
मैले भनें,“ल ल छिटो ल्याऊ ।”
एकछिनको पखाईपछि उनले मेरो हातमा तातो–तातो कफी समाउन दिइन् । म त्यही कफीको चुस्की लि“दै, चिसो मौसमलाई न्यानो बनाईरहेको छु ।
झ्य्राम्म.......। (एक्कासी मेरो कानमा गुञ्जियो)
के को आवाज होला भनेर म आत्तिए । तर, अरु केही नभएर म आफै पो लडेको रहेछु, त्यो खेतको डीलमा....।
साधारणतया, खेतमा जाने खेतालाको जस्तै हुलिया, हात्तिछाप चप्पल लगाएको पाइला अनि हातमा एउटा थरमस थियो । पानी एकदमै ठूलो पर्न थालिसकेको थियो । खेतमा धान रोप्नेहरु धेरै थिए, म उनीहरुको लागि भनेर खेतमा चिया पु¥याउन गएको थिए“ । सबैले चियापान गरिसकेपछि केहीबेरमा एक्कासी पानी पर्न थाल्यो । असार–साउनको झरी कतिखेर पर्छ भन्न सकिन्न । पानी पर्नासाथ म दौडेर घरतिर फर्किएँ किनकी म सँग न त छाता थियो, न त घुम । पानी परेर बाटो एकदम चिप्लो थियो । तर, के गर्नु आत्तिएको बेलामा दिमागले काम गर्दैन भनेजस्तै मैले बाटोको वास्ता नै नगरी म दौडिए । अलि तल के आईपुगेको थिए, म नमज्जास“ग भु“इमा बजारिएँ, अनि आयो आवाज झ्य्राम्म.... (थरमस फुटेको) । त्यसबेला मलाई त थाहा पनि थिएन कि थरमस भित्र सिसा नै सिसा हुन्छ भनेर, अनि घर आएपछि आमाले थरमस फुटेको छ भनी थाहा पाउनुभयो र मैले एकदमै धेरै गाली खाए“ ।
हो, यही पल.., मलाई याद आउ“छ, जब म झरी परेको देख्दछु ।
एकपटक आफैलाई सम्झेर त्यो पललाई हा“सोमा उदाए । आफैले आफ्नो खिल्ली उडाए । फेरी एकपटक मिठो मानेर कफीको एक चुस्की लिए“... “वाह ∕ चिसो मौसममा तातो कफी, शरीर नै क्या न्यानो भएर आयो ।”
म आफै त्यो मौसमसँग विलिन हुन खोज्दैछु । त्यो झरीको पानीको स्पर्श लिन चाहन्छु । त्यो झरीसँगै म पनि नाच्न चाहन्छु तर, के गर्नु म सक्दिन मात्र हेर्न सक्छु, इच्छा गर्न सक्छु । झरी परेको आवाजमा म मस्त थिएँ, ठीक त्यही समयमा मेरो मनमा एउटा गीत गुञ्जियो........
“ए झरी नझरी देऊ यसरी
एकान्त यो रातमा मलाई पागल गरी
झरी देऊ तिमी सुस्तरी सुस्तरी
जब हुन्छिन् मेरी मायालु मेरो वरिपरि......”
एकैस्वरमा यो गीत गाउ“दै, पानीमा रुझ्दै, हामी फर्किंदै थियौं, नगरकोटबाट । सायद, दुवैलाई झरी भनेपछि अरु केही नचाहिने भएर होला, दुवै जना पानीमा रुझ्दा अरु कुनै पनि कुराको हामीलाई वास्ता नै थिएन । झरीको पानीसँग हामी नाच्दै, उफ्रन्दै, गीत गाउँदै आउँदै थियौं । हामी दुवै निथु्रक्क भिजिसकेका थियौं । यसरी भिज्दै भिज्दै म उनलाई घरसम्म पु¥याउन गएँ । घर पुगेर उनकी आमाले गाली गरें दुवैलाई । अनि त्यहाँबाट एककप चिया पिएर, उनकै छाता लिएर म आफ्नो घर फर्किएँ । तर, बेइमानी मौसम थियो त्यो । जब हामी झरीसँग नाच्यौं, गायौं, उफ्र्यौं, त्यसबेला त केही भएन तर भोलिपल्ट दुवैजना बिरामी भयौं...। उनलाई त मात्र रुघा लाग्यो तर मलाई त ज्वरो नै आयो..., १०२ डिग्री । हा...हा...हा.... कस्तो मौसम....।
हा“सोको खित्का छोड्दै म कफीको चुस्कीमा बिहानीको समय कटाउ“दैछु...। आजको यो दिन सायद, म फेरी पनि कहिल्यै बिर्सन्न होला...भन्दै मनोवादको सृजना गर्दै म कफीको चुस्कीले जाडोको मौसमलाई न्यानो बनाउ“दैछु...। म झरीको पानीमा आफुलाई विलिन बनाउँदैछु...।
उनी मेरो अघि आएर भनिन्,“जाउ“ न, पानीमा रुझ्न, कस्तो मज्जा आउ“छ..।”
मैले उनलाई भने,“अस्ति भर्खर भिजेर ज्वरो आएको याद छ मलाई म त जान्न, म ज्यान गएपनि रुझ्न जान्न ।”
मैले उनको कुरालाई अस्विकार गरें । हामी बीच केहीबेर झगडा नै भयो र पनि मैले पानीमा रुझ्न मानिन..। त्यसपछि उनले भनिन्,“ठीकै छ, म चाही“ गए“ रुझ्न, तिमीलाई पनि म भिजाएर नै छाड्छु..।”, “भो भो फुर्ति नगर, म रुझ्नेवालामा छैन” मैले भनें । त्यसपछि उनी पानीमा रुझ्न भनी दौडेर गईन्, उनी केहीपर पुगेपछि एक्कासी लडिन्, तर उनी उठिनन् । म आत्तिए, दौडेर उनको सामु गएर उनलाई बोलाए“, तरपनि उनी उठिनन्, उनले आफ्नो आँखा समेत खोलिनन्,.................।
मेरो लगातारको बोलावटपछि उनले आ“खा खोलिन् र हासिन् । मैले उनलाई सोधेँ, “किन हाँसेको ?, के भयो ?” उनी लगातार हासिरहिन् । मैले फेरी पनि त्यही प्रश्न दोहो¥याएँ । अनि उनले भनिन्,“देख्यौ त मैले तिमीलाई रुझाएर छाडी कि छाडिन ?, मैले भनेको थिएँ, मस“ग च्यालेन्ज नगर ।”
हा...हा...हा.... कस्तो अचम्म ?????
मात्र, मलाई रुझाउनको लागि कति ठूलो नाटक रचिन् उनले......।
फेरी पनि हाँस्दै–हा“स्दै कफीको चुस्की तान्दै अतीतका पललाई सम्झिरहेछु । मौसम एकदम राम्रो हु“दैछ तर, मेरो अभागी कर्म भनौं या याद धेरै गरियो भनौं, कपमा कफी एक थोपा पनि बा“की रहेनछ...। अतीतको पलसँग हराउँदा हराउँदै मेरो कपको कफी थाहै नभएर पनि सकिएछ ।
त्यसपछि म भित्र कोठामा गएँ र मैले हातमा भएको कफीको कपलाई टेबलमा राखें र त्यहीनेर भएको कुर्सीमा बसेको मात्र थिए“m त्यत्तिकैमा प्रतिमा र महिमा दौडेर आए....। उनीहरु स्वा“स्वा“ गर्दै मतिर दौडेर आए... अनि दुवैले मेरो हात समातेर एकैस्वरमा भनें,“हजुरबुबा हजुरबुबा आजको मौसम कत्ति राम्रो छ हगि ?”
(मिति २०६८ साउन ४ गते बुधबार काभ्रे जिल्लाबाट प्रकाशित ‘सुनकोशी साप्ताहिक” पत्रिकामा प्रकाशित ।)
मेरो भ्यालेन्टाइन डे (भान्टाड्डभुन्टुड्ड डे)
हिजो राति अबेर घर पुगें, मनमा अनेकौं कुराहरु खेलाउँदै,“भोलि त भ्यालेन्टाइन डे, म सँग एक पैसा पनि छैन, कसरी उनीसँग घुम्न जानु, उनलाई खर्च गर भनुँ त्यो पनि हुँदैन, के गर्ने होला ?” यस्तै यस्तै कुराहरु मनमा खेलाएर म घर पुगें । बेलुकीको खाना पछि म आफ्नो ओछ्यानमा पल्टिएँ र सोच्न थाले,“भोलिको दिन म के गरुँ ?, अरु सबै जोडी कहाँ–कहाँ घुम्न जान्छन्, के के खान्छन्, कोही त पार्टीमा जान्छन्, आफुसँग त फुटेको कौडी समेत छैन, के गर्ने ?”
भोलिको दिनको शुरुवात – मध्यरात १२ बजे नै मलाई फोन आयो,“ह्याप्पी भ्यालेन्टाइन डे” अनि मैले पनि भने,“ह्याप्पी भ्यालेन्टाइन डे टु यु” यसरी सुरु भयो, मध्यरातमा हाम्रो कुराकानी । उनले मलाई सोध्न थालिन्,“सुनन, भोलि हामी कहाँ जाने घुम्न ?” एकछिन म अडिए र सोच्न बाध्य भएँ । त्यसपछि मैले कुरा घुमाए,“यति राती धेरै लामो कुरा नगरौं, भोलि बिहानै भेटौं अनि त्यहीबेला सोचौला अनि कतै जाऔंला नि हुन्न” । त्यसपछि उनले पनि “ठीकै छ” भनेर फोन राखिदिइन् । त्यसपछि म फेरि सोच्न बाध्य भएँ....।
“भोलि घुम्न जाने कुरा त उनले गरि सकिन् अब म के गर्ने ?” म एकदमै दोधारमा परें । अनि, जेसुकै होस् भोलिको दिन आओस् अनि सोचौंला भनेर म निदाउन तिर लागें । भोलिपल्ट बिहान ६ बजे उठें । मैले आफ्नो सबै नृत्य कर्म सकाएँ, अनि अलिक राम्रो बनेर बाहिर जान लागेको मात्र थिए त्यत्तिकैमा आमाले सोध्नुभयो,“कहाँ जान हिँडेको ?” । मैले भने,“बाहिर हिड्ने बेलामा सोध्नु हुन्न रे, अब मेरो आजको दिन के हुने हो ?” अनि आमाले भन्नुभयो,“ल ल आजको के भ्यान्टाइन÷स्यान्टाइन दिन हो रे, हुनेवाला बुहारीलाई भेट्न जान लाग्या होला हैन ?”, “थाहा रै’छ त, सोधिराख्नुपर्ने जरुरी नै थिएन” मैले भनें । अनि आमाले केही रकम दिनुभयो,“ल धेरै चाहीँ खर्च नगर ।” मैले खुशी साथ आमाले अँगालोमा कसें अनि भने,“यु आर जिनियस मम, लभ यु ।”
त्यसपछि म हतार हतार उनलाई लिन भनी उनको घरमा गएँ । उनी बिरामी रहिछिन्, क्या बोर । अनि मैले सोधें,“के भयो राती फोन गर्दासम्म त ठीकै थियो ।”, “बेलुका लोडसेडिड्डको समय थियो, हतार हतारमा ट्वाइलेट जान भनी उठेर लाइट खोज्ने भएको, ¥याकमा ठोक्किएर ¥याकको माथि भएको सामान सबै खसेर मलाई लाग्यो अरु त केही भएको छैन, मात्र हात मर्किएको छ ।” यस्तो अवस्थामा कसरी आफ्नो प्रेमिकालाई घुमाउन लानु त ? भनी म निराश भएँ । उनी आफ्नो बेडमा आराम गरिरहेकी थिइन्, म उनको सामु निराश मुद्रामा थिएँ । उनले मलाई भनिन्,“किन निराश ? के भयो ? यदि तिमी भन्छौ र चाहन्छौ भने म बाहिर जान सक्छु, त्यत्ति धेरै त कमजोर नठान न मलाई ।”, “भयो भयो तिमीलाई आरामको जरुरत छ, आराम गर, अरु कुनै दिन म तिमीलाई लान्छु, घुमाउन” मैले निराश मुद्रामा उनलाई भनेंं । यसरी नै कुराहरु चल्दै जाँदा उनले मलाई सोधिन्,“साँच्चै आज तिम्रो प्लान के थियो ?”, “खासै केही थिएन्, त्यही हाम्रो मनपर्ने ठाउँमा जाने विचार थियो ।” यसरी मैले आजको योजना के के थियो सबै उनलाई भने । सबै योजना मैले उनलाई सुनाइसकेको मात्र के थिएँ, उनले मलाई भनिन्,“उल्लु, बुढ्ढु, तिमी जस्तो त कोही छैन, मैले त गफ पो दिएको, ल हिँड कहाँ जाने भनेको थियो, त्यही लग...., मलाई केही भएको छैन, तिम्रो प्लान थाहा पाउन नाटक मात्र गरेकी हुँ ।” म अकमक्कमा परें, मुस्कुराउँदै भने,“तिम्रो यो बानी कहिले पनि नछुट्ने भयो हैन ।” त्यसपछि हाँसोमय वातावरणले त्यहाँ प्रवेश ग¥यो ।
अनि उनी पनि चिटीचट्ट परिन् र हामी बाहिर निस्कियौं,“ल त ममी, हामी गयौं ।”,“राती अबेरसम्म बाहिर नबस है, चाँडै फर्केर आऊ” उनको आमाले भनिन् । “ल ल हुन्छ” दुवैले एकैस्वरमा भन्यौं ।
त्यसपछि हामी दुवैलाई एकदमै मनपर्ने स्थल, एक्लो डाँडामा गयौं । जुन स्थान एउटा डाँडाको चुुचुरामा रहेको छ र जहाँबाट चारैतिरको वातावरण हेर्दा लाग्छ कि म नै सबैभन्दा माथि रहेछु । हरियाली वातावरण, सिरसिर हावा, एकान्त, कुनै पनि किसिमको ध्वनि प्रदुषण, वायु प्रदुषण केही पनि छैन, एकदमै राम्रो ठाउँ, त्यसमाथि प्रणय दिवस र साथमा प्रेमिका । हामीबीच हाम्रो बिगतका अनि वर्तमान र भविष्यका कुराहरु चलिरहेथ्यो । कहिले उनले मलाई उल्लु बनाउँथ्यो त कहिले म उनलाई । यसरी हाँसोमय वातावरण बनाई हामी भ्यालेन्टाइन दिन मनाइरहेका थियौं । अनि हामी दुवैजना अनेकौं कुराहरु गरेर त्यहाँ हामीले करिब ४–५ घण्टाको समय बितायौं । त्यसपछि हामी घरतिर फर्कियौं, घर फर्किंदा बाटोमै पर्ने रेष्टुरेन्ट (जहाँ हामी प्राय सधैं जान्थ्यौं) मा गयौं र मःम, चाउमिन, फ्राइराइस अनेक चिजहरु खायौं, बेलुका घरमा गएर केही खानै नपर्ने गरी । यसरी हामी साँझसम्म अनेकौं कुराहरु गर्दै हाँसोमय वातावरणमा हराइरहेका थियौं ।
त्यसपछि साँझको बेला भयो, छुट्ने समय । म उनलाई पु¥याउन भनी उनको घरसम्म गएँ । उनको आमाले भन्नुभयो,“खाना खाएर जानु न, फेरी कहिले हो कहिले तिमी आउने, कत्ति बीजी हो ?”, “ल ल हुन्छ भैहाल्छ नि” मैले भनें । त्यसपछि उनको घरमा सबैजनासँगै बसी कुरा गरिरहेका थियौं । बेलुका करीब ९ बजेतिर म आफ्नो घर फर्किएँ, खाना खाएर जानु भन्दै थियो, मात्र चिया एक कपमा सकाएर भागें ।
यसरी म अनेकांै कुराहरु मनमा खेलाउँदै घरतिर फर्किदै थिएँ । जब म आफ्नो गाउँमा आइपुगे मलाई एउटा कुकुरले लखेट्यो, म दौडिए......। अन्जान ठाउँहरुमा म पुगें, थाहा छैन म कहाँ पुगें, त्यत्तिकैमा मेरो मोबाइलमा फोन आयो,“अँ भन किन फोन गरेको” मात्र के भनेको थिएँ, म परे एउटा ठूलो खाल्डोमा झ्याम्म....।
त्यसपछि म ब्युझिएँ....। बिहानको ८ बजिसकेछ । साँच्चिकै, उनकै फोन पो आएको रहेछ, मैले उठाएँ । उनले भनिन्,“कता हो मान्छे आउने बेला भएको छैन ?” अनि मैले भनें,“ल म १ घण्टा भित्र तिम्रो घरमा आइपुग्छु, म हिँडें ।”
(मिति २०६७ फाल्गुण २ गते सोमबार ‘भ्यालेन्टाइन डे” को विशेष अवसरमा काभ्रे जिल्लाबाट प्रकाशित ‘हाम्रो ईन्द्रावती साप्ताहिक” पत्रिकामा प्रकाशित ।)
Subscribe to:
Posts (Atom)